Bosna Hersek’in doğusundaki Srebrenitsa’da, 1995’te gerçekleşen soykırımda katledilen 14 kurbanın yeşil çuhaya sarılı tabutları, defnedileceği Potoçari Anıt Mezarlığı’na taşındı.
Sırp güçlerince en az 8 bin 372 Boşnak sivilin öldürüldüğü soykırımın 29. yıl dönümünde toprağa verilecek kurbanların cenazeleri, savaşta Birleşmiş Milletler (BM) askerlerinin üs olarak kullandığı eski akümülatör fabrikasından çıkarılarak omuzlar üzerinde mezarlığa getirildi.
9 Temmuz’da yola çıkarak Potoçari’ye getirilen ve gece eski fabrika binasına konulan tabutların omuzlar üzerinde mezarlığa taşınması sırasında, kurbanların yakınları duygu dolu anlar yaşadı. Birçok kurbanın yakını ve katliam tanığı, cenazelerin geçişi sırasında dua etti ve gözyaşlarına hakim olamadı.
AVRUPA BİRLİĞİ’NDEN ANMA MESAJI
Avrupa Birliği (AB), Srebrenitsa Soykırımı’nda hayatını kaybedenleri anarak, 29 yıl önce yapılan soykırımın “modern Avrupa tarihinin en karanlık anlarından biri” olduğunu belirtti. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ve AB Komisyonunun Komşuluk ve Genişlemeden Sorumlu Üyesi Oliver Varhelyi, Srebrenitsa Soykırımı’nın 29. yılı dolayısıyla ortak yazılı açıklama yaptı.
SOYKIRIMIN ACILARI TAZE
Açıklamada, Srebrenitsa’da sistematik şekilde öldürülen 8 bin 300’den fazla erkek ve erkek çocuğunun anıldığı belirtilirken, “29 yıl önce yaşanan soykırım, modern Avrupa tarihinin en karanlık anlarından biridir” ifadesi kullanıldı. Bölge liderlerinin “ayrıştırıcı söylemleri reddetmeye ve hakikat, adalet, güven ve diyalogla hareket etmeye” çağrıldığı açıklamada, tarihi gerçeklerin kabul edilmesi ve öğretilmesi gerektiği vurgulandı.
BOSNA SAVAŞI VE SREBRENİTSA SOYKIRIMI
Bugün, Yugoslavya İç Savaşı’nın (ya da bir diğer adıyla Bosna Savaşı’nın) en karanlık sayfalarından biri olan Srebrenitsa Soykırımı’nın yıldönümü. 11-22 Temmuz 1995 tarihlerinde 8 bin Bosnalı Müslüman erkek, Sırp güçleri tarafından katledildi. Soykırımın en üst düzey sorumluları yakalanıp yargılansa da, acılar hâlâ taze.
Soykırım, sivil halkın Birleşmiş Milletler (BM) güvence bölgesi olarak kabul edilen Srebrenitsa’da güvenlik ve koruma taleplerinin karşılanamaması sonucunda meydana geldi. Felakette Hollandalı barış gücü birlikleri başrolü oynadı. Srebrenitsa’daki BM üssü, güvenlik ve koruma sağlama görevini yerine getirmekte yetersiz kaldı ve soykırıma zemin hazırladı.
Radovan Karadziç, savaş sırasında Bosna-Hersek’te yaşananlarla ilgili müebbet hapse çarptırılan Sırp siyasi liderlerden biridir. Lahey’deki Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde yargılanan Karadziç, savaş suçları, insanlığa karşı suçlar ve soykırım nedeniyle suçlu bulundu.
Mahkeme, Karadziç’in Srebrenitsa’daki soykırımda aktif bir şekilde yer aldığını ve etkili bir şekilde suç işlediğini tespit etti. Karadziç, 2016’da müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
Srebrenitsa soykırımının birçok tanığı hayatta kaldı ve yaşadıklarını paylaştı. Bu tanıklıklar, soykırımın dehşet verici boyutunu ortaya koyuyor. Hayatta kalanların ifadeleri, insanların sevdiklerini kaybetme korkusuyla kaçarken ailelerin parçalandığını ve trajedinin herkesi derinden etkilediğini gösteriyor.
AB Konseyi, Bosna Hersek ile Mart ayında katılım müzakerelerini başlatma kararı aldı. Bu, Bosna Hersek halkı için demokrasi, refah, güvenliği artıracak ve ülkeyi AB üyeliğine yaklaştıracak reformlarda ilerleme kaydedilmesi için önemli bir fırsat olarak değerlendirildi.
*Bu haber Gündem Fethiye’nin yapay zeka editörü ‘Caretta’ tarafından yazılmıştır.
