Muğla’nın Marmaris ilçesinde Sinpaş/Kızılbük GYO’nun otel ve devremülk projesine verilen ‘ÇED gerekli değildir’ kararının iptal edilmesinin hemen ardından yeniden başlatılan ÇED sürecinde “Son Şekli Verilen ÇED Raporu” halkın görüş ve önerilerini almak üzere askıya çıktı.
Muğla’nın Marmaris ilçesinde Sinpaş Holding’e bağlı Kızılbük Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı’nın (Kızılbük GYO) milli park içinde inşa ettiği otel ve devremülk projesi için yeniden başlatılan Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) sürecinde son aşamaya gelindi.
Çevre Şehircilik İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 1 Şubat 2023 yapılan duyuruda proje ile ilgili hazırlanan ÇED raporunun İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu (İDK) tarafından incelenerek son şeklinin verildiği ve rapor hakkında halkın görüş ve önerilerini almak üzere 10 günlüğüne görüşe açıldığı duyuruldu.
Marmaris Kent Konseyi ve Marmaris Ekolojik Mücadele Komitesi konu ile ilgili yaptığı açıklamada, “Sinpaş ÇED Dosyasının 10 günlük itiraz süresiyle alelacele askıya çıkarılmasından anlaşıldığı üzere, geçtiğimiz günlerde bin bir emekle hazırlık yaparak İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu toplantısında kendilerini bilgilendirdiğimiz Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yangından mal kaçırırcasına süreci hızlandırmaya çalışmaktadır” dendi.
“DOĞADA YARATTIĞI YIKIM BİLİRKİŞİ RAPORLARIYLA İSPATLANMIŞ OLAN BİR FİRMANIN TAAHHÜTLERİNE UYACAĞI KANAATİ TAŞIMAK AKLA VE MANTIĞA AYKIRIDIR”
Açıklamanın devamında Kızılbük GYO’nun inşaatının çevreye verdiği zarar konusunda Bakanlık yetkililerinin bilgilendirildiği söylenerek, “Bakanlık isminde yer alan ‘çevre’ ve ‘iklim değişikliği’ konularındaki sorumluluklarını unutarak, çevreyi ve doğayı şehircilik ve inşaat faaliyetlerine kurban etmeye kararlı bir yönde adım atmışlardır” ifadeleri kullanıldı.
Bakanlığa ÇED dosyasının bir taahhüt bildirgesi olduğu hatırlatılarak, “Önceki ÇED dosyasındaki taahhütlerine uymayan, doğada yarattığı yıkım bilirkişi raporlarıyla ispatlanmış olan; inşaat yasağında, mahkeme kararı sonrası ve mühür işleminden sonra hatta şu an dahi faaliyetine kaçak olarak devam eden bir firmanın taahhütlerine uyacağı kanaati taşımak akla ve mantığa aykırıdır. Bu gerçeği unutarak, bu kadar kısa süre içinde ÇED dosyasının tekrar askıya çıkarılması, bakanlığın yalnızca yasak savma ve hukuksuzluğa kılıf uydurma yönünde atılan bir adım olarak değerlendirilmeli ve faaliyetini yasal olarak durdurması zorunlu iken çalışmalarına devam eden Sinpaş’ın yasaları çiğnemeye devam etmesine onay veren bir adım olarak görülmelidir” dendi.
“SUÇA ORTAK OLANLARIN, TARİHE HAK ETTİKLERİ BİÇİMDE GEÇMELERİ İÇİN MÜCADELE ETMEYE DEVAM EDECEĞİZ”
Açıklamada son olarak sağlık bir çevrede yaşamak konusunda anayasal haklarını savunan yurttaşlar olarak anayasa ve yasaların hükümlerini bir devler kurumuna hatırlatmaktan utanç duyulduğu ifade edilerek, “Kamunun çıkarını korumak üzere o göreve gelen yetkililer, kâr amacıyla her türlü çevresel yıkımı ve hukuksuzluğu kendilerine hak gören şirketlere ya da özel kişilere değil, doğaya, çevreye ve halka karşı sorumludur. Bu sorumluluklarını unutanların ya da suça ortak olanların, tarihe hak ettikleri biçimde geçmeleri için mücadele etmeye devam edeceğimizi bildiririz” ifadeleri kullanıldı.
NE OLMUŞTU?
Marmaris Milli Parkı sınırları içinde kalan, Sinpaş/Kızılbük GYO’nun yaptığı Kızılbük Thermal Resort Otel ve Devremülk projesine Muğla Valiliği tarafından verilen “ÇED gerekli değildir” kararının iptali istemiyle, 11 Ekim 2021’de dava açılmıştı.
7 Temmuz 2022 tarihinde Muğla 3. İdare Mahkemesi, Sinpaş GYO A.Ş./Kızılbük GYO A.Ş’ye ait projeye verilen ÇED gerekli değildir kararını iptal etmişti. Açıklanan gerekçeli kararda 30 Aralık 2021 tarihinde yapılan bilirkişi incelemesinin sonuçlarına yer verilmiş, projenin şehir ve bölge planlama disiplini çerçevesinde incelendiği başlıkta projenin Milli Park sınırları içinde yer aldığı vurgulanarak, “Keşif sırasında çekilen fotoğraflardan da görüleceği üzere doğa ve ekosistem üzerinde ciddi bir tahribat meydana gelmiştir. Çevreyi kirletmeyecek önlemler alınmamıştır” denmişti.
Kararın ardından davalı Muğla Valiği ve müdahiller Sinpaş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. ile Kızılbük Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş, temyiz yoluna giderek kararın bozulması ve yürütmenin durdurulması talebiyle Danıştay’a başvurmuştu.
4 Ağustos 2022 tarihinde Marmarisliler, Marmaris Belediyesi İçmeler Ek Hizmet Binası önünde toplanarak, belediye tarafından inşaata verilen yapı ruhsatlarının da iptal edilmesini iptal edilmesini istemişti.
8 Ağustos 2022 tarihinde ise Marmaris Belediyesi tarafından inşaat durdurulmuş ve mühürlenmişti.
16 Ağustos 2022 tarihinde ise Kızılbük Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Kamuoyu Aydınlatma Paltformu üzerinden bir açıklama yaparak mahkeme kararına itiraz edildiği bildirilmiş ve şu ifadelere yer verilmişti: “05.08.2022 tarihinde Danıştay’ a temyiz başvurusu yapılmıştır. Şirketimiz bir taraftan temyiz kararının sonucunu beklemekle birlikte diğer taraftan kararın aleyhimize sonuçlanması ihtimaline karşın sürecin aksamaması adına ÇED raporunun onaylanması ile ilgili gerekli hazırlıkları tamamlanarak en kısa sürede Çevre ve Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na başvuru yapacaktır.”
30 Kasım 2022 tarihinde ise projenin inşaatında çalışan bir işçi iş kazası geçirmişti.
Projenin ÇED sürecinde Ankara’da 12 Ocak 2023 tarihinde İnceleme Değerlendirme Komisyonu (İDK) gerçekleşmişti.
Ekoloji Kolektifi Derneği’nin hazırladığı Yurttaşlar için ÇED Süreci Takip Rehberi’nde ÇED Raporu hazırlanması gereken projeler için işletilecek ÇED süreci aşamaları şu şeklide şema haline getirilmişti:
