Sınır Tanımayan Gazeteciler örgütünün Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’ne göre Türkiye bu yıl 180 ülke içerisinde 149’uncu sırada yer aldı. 2021 yılında 153’üncü sırada olan Türkiye’deki iyileşmenin gerekçesi ise basın özgürlüğüne yönelik baskıların azalması değil verilen hak mücadelesi olarak gösterildi.
Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF- Reporters Sans Frontières) örgütünün her yıl olduğu gibi bu yıl da Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’ni açıkladı. Buna göre Türkiye 2022 yılında bir önceki yıla göre dört basamak yükseldi ve 180 ülke içinde 149’uncu sırada yer aldı.
Türkiye’nin dört sıra yükselmesinin gerekçesi ise medya özgürlüğe yönelik baskılarda azalma değil sivil toplum hareketlerinin hak arama konusunda aldığı bazı olumlu sonuçlar olduğu belirtildi.
2022 endeksinde sekiz ülkede durum “iyi”, 40’ında “tatmin edici”, 62’sinde “sorunlu”, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 42’sinde “kötü” ve 28’inde ise “çok kötü” olarak nitelendirildi.
Endekste Türkiye ile ilgili olarak şu ifadeler yer aldı:
“Recep Tayyip Erdoğan’ın aşırı yetkilerle donatılmış Cumhurbaşkanlığı ve otoriterliğe, basın özgürlüğünün hiçe sayılması ve yargı sistemine müdahaleler eşlik etti. Yargı, Erdoğan talep ettiğinde tutuklasa da bazı hakimler ‘aşırıya kaçan baskıya ses’ çıkarmaya başladı: Bazı gazeteciler, ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’, ‘örgüt üyeliği’ veya ‘örgüt propagandası’ gerekçelerine dayanan keyfi kovuşturmalarda beraat etti. Gazetecilere yönelik tutuklamanın yerini adli kontrol aldı.
Temmuz 2021’de gazeteciler, AFP foto-muhabiri Bülent Kılıç’ın şiddet görerek gözaltına alınmasının ardından, Olağanüstü Hal (OHAL) ilanından sonra ilk kez kitlesel eylem yaptı. Son iki yılda Türkiye’de iki gazeteci öldürüldü: Ses Kocaeli gazetesi sahibi Güngör Arslan 19 Şubat 2022’de; Bursa Rahmet FM çalışanı Hazım Özsu da Mart 2021’de uğradıkları silahlı saldırılar sonucu yaşamlarını yitirdiler. Cinayet zanlıları tutuklandılar.”
RSF Basın Özgürlüğü Endeksi’nde birinci sırada Norveç yer aldı. Ardından ise Danimarka ve İsviçre geldi. Eski komünist ülkelerden Estonya (4) ve Litvanya (9) RSF sıralamasında ilk 10’a girdi. Avrupa’da sıralama sonuncusu olan Bulgaristan’ın (91) yerini Yunanistan (108) aldı.
28 ülkede medya özgürlüğü durumunun “çok kötü” kategorisinde yer aldığı RSF Endeksi’nde, 2021 Şubatı’ndaki darbe sonucu medya özgürlüğünün 10 yıl geriye gittiği Myanmar (176), Çin (175), Türkmenistan (177), İran (178), Eritre (179) ve Kuzey Kore (180) son sıralardaki ülkeler oldu.
