Muğla’nın Milas ilçesinde bulunan Kemerköy Termik Santrali’nin kapatılması için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na açılan davanın kararı açıklandı. Muğla İdare Mahkemesi İkizköylülerin davasını bir kez daha reddetti.
Muğla’nın Milas ilçesinde, Yeniköy Kemerköy Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş (YK Enerji) tarafından işletilen Kemerköy ve Yeniköy termik santrallerinin, çevre yatırımlarını 31 Aralık 2019’a kadar tamamlaması gerekmesine rağmen yine de çevre izni ve lisansı verilmesine karşı Karadam Karacahisar Mahalleleri Doğayı ve Doğal Hayatı Koruma Güzelleştirme ve Dayanışma Derneği (KARDOK) hukuki süreç başlatmıştı.
Geçen yıl İkizköy Akbelen Ormanı, Kemerköy Termik Santrali ve 16 kilometre mesafedeki Yeniköy Termik Santrali’nin kömür ihtiyacını karşılamak üzere linyit sahasının genişletilmesi için yok edilmişti.
Jandarma ve polis eşliğinde gerçekleştirilen ağaç kesimleri, protestolara neden olmuş, çok sayıda gözaltı yaşanmıştı.
Kamuoyu tepkisi üzerine İkizköylülerin Akbelen Ormanı’nı ve köylerini koruma mücadelesi Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) de gündeme gelmişti.
Kemerköy Termik Santrali’nin çevre iznin iptali için açılan dava ile ilgili İkizköy KARDOK Derneği adına yapılan açıklamada, santralin baca gazı arıtma, atıksu deşarj ve atık depolama tesisleri çevre yasa ve yönetmeliklerine uyumlu olmadığı halde çevre izninin verilmesinin ve bu izinle santralin çalıştırılmasının hukuka aykırı olduğu, santralin çevreyi kirleterek çalışmasına göz yumulduğu belirtilmişti.
Santrallerin çevre izni ve lisansının iptal edilmesi için Ekim 2023’te Çevre ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na karşı açılan davada karar açıklandı. Dava, Muğla 2. İdare Mahkemesi tarafından reddedildi.
“ŞİRKET HALA ÇEVREYİ KİRLETEREK ÜRETİME DEVAM ETMEKTEDİR”
İkizköy Çevre Komitesi tarafından konuyla ilgili yapılan açıklamada şu sözlere yer verildi:
Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği gereğince kömür yakıtlı termik santrallerin faaliyetlerine devam edebilmeleri için çevre mevzuatına uygun çalıştıklarını kanıtlamaları ve bu kapsamda düzenlenen çevre izin ve lisansı ile faaliyetlerine devam etmeleri gerekiyor.
Çevre izin ve lisansı olmaksızın faaliyetlerine devam etmeleri kanunen mümkün değil. Davada santralin mevzuat gerekliliklerini sağlayıp sağlamadığı incelenmesi; gerekliliklerin sağlanmadığının tespiti üzerine çevre izninin iptal edilmesi ve santralin işletmesinin durdurulması gerekiyor.
İkizköylülerin avukatlarından Pınar Gayretli davada gelinen aşamayı şöyle özetledi:
“YK Enerji yetkilileri yaptıkları açıklamalarla çevre yatırımlarını henüz bitirmediklerini beyan etmişlerdir. Oysa termik santrallerin bu yatırımları en geç 31 Aralık 2019 tarihine kadar tamamlamaları gerekiyordu. Üzerinden beş yıl geçmesine rağmen, şirket hala çevreyi kirleterek üretime devam etmektedir.”
Gayretli, dava kararının hukuka, bilimsel ve teknik gerekliliklere aykırı olduğu ve hukuk Kemerköy Termik Santrali için bir kez daha göz ardı edildiğini ifade etti.
Mahkemenin teknik hususların incelenmesi için bilirkişi incelemesi yapılmasına gerek duymadığı ifade eden Gayretli, “Zira bilirkişi incelemesi yapılsaydı, santralin çevre izin ve lisans belgesinin hukuka aykırı olduğu uzman bilirkişilerce de tespit edilecekti. Mahkeme bu incelemeyi yaptırmaktan kaçınmıştır” dedi.
Gayretli, bu hukuksuzluğun peşini bırakmayacaklarını ve istinaf başvurusunun yapıldığını, hukuka aykırı kararın İzmir Bölge İdare Mahkemesi tarafından düzeltilmesini beklediklerini dile getirdi.
Davanın 3 Haziran’da yapılan duruşmasında, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yanında müdahil olarak katılan santral işletmecisi YK Enerji avukatları, Kemerköy Santrali’nin Türkiye’de elektrik arzı güvenliği için vazgeçilmez olduğunu iddia etmişti.
Oysa Elektrik Mühendisleri Odası ve Makine Mühendisleri Odası’nın hazırladıkları ortak raporda, çevreyi kirleterek çalıştırılan YK Enerji’ye ait Kemerköy Santrali’nin ve Yeniköy Termik Santrali’nin kapatılmasının Muğla, Ege Bölgesi veya Türkiye genelinde enerji açığına yol açmayacağını resmi verilerle ortaya koymuştu.
“RAPORDA ÜÇÜNCÜ ÜNİTEYE DAİR ÖLÇÜM VERİSİ BULUNMAMAKTADIR”
Kemerköy Termik Santraline verilen çevre izin ve lisansının hukuka aykırılığına dair KARDOK’un gerekçeleri şöyle:
“Bakanlık tarafından Hava Emisyon Konulu Çevre İznine dayanak olarak dosyaya sunulan raporda üçüncü üniteye dair ölçüm verisi bulunmamaktadır. Üstelik santralin bir ünitesi 30 Ocak 2023 tarihinden bu yana faaliyette değildir. Bu durumda iki seçenek bulunmaktadır: Dava konusu santralin bir ünitesi için emisyon ölçümü yapılamadığından hava emisyon konulu çevre izni düzenlenmemiştir ve çevre izni yalnızca diğer iki ünite için düzenlenmiştir ya da emisyon ölçümü yapılamadığı halde tüm üniteler için hava emisyon konulu çevre izni düzenlenmiştir.”
KARDOK yaptığı açıklamada, santralin Derin deniz deşarj izni olmaksızın faaliyetine devam etmesine imkan olmadığı ifade edildi. Açıklamada, “Davalı Bakanlıkça dosyaya sunulan verilerle ortaya çıkmış, husus duruşma sırasında müdahil şirket tarafından da açıkça kabul edilmiş olmasına rağmen bu hususa kararda yer dahi verilmeksizin dava reddedilmiştir” denildi.
KARDOK’un yaptığı açıklamada, ayrıca şunlar söylendi:
“Santralin düzenli depolama konusunda çevre lisansı alabilmesi ise ancak kurumsal akademik raporu Bakanlığa sunulması, raporda belirtilen iyileştirme ve çevresel önlemler alınması ve atık depolama sahalarının yönetmeliğin altıncı bölümünde belirtilen hükümlere uygun şekilde depolama işlemine devam edilmesi halinde mümkündür.”
Son olarak açıklamada, şunlar ifade edildi:
“Dava dilekçemizde santralin atık depolama sahalarının yarattığı kirliliğe dair bilimsel veriler sunulmuş olmasına rağmen mahkeme mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapmaksızın, dosyaya davalı idare tarafından sunulan raporların mevzuata uygun olup olmadığını incelemeksizin yalnızca lisansın düzenlenmesi için gereken belgelerin mevcut olduğu gerekçesine dayalı olarak davayı reddetmiştir.”
Muğla Çevre Platformu (MUÇEP), Ekoloji Birliği, İklim Adaleti Koalisyonu ve Karadam Karacahisar Mahalleleri Doğayı Doğal Hayatı Koruma Güzelleştirme ve Dayanışma Derneği (KARDOK), Muğla’daki üç termik santralin kapatılması kararının uygulanması için “Muğla Adalet Kervanı” gerçekleştirmişti.
Datça’dan 20 Ekim 2023 tarihinde yapılan basın açıklaması ile başlayan Kervan; sırasıyla Marmaris, Akyaka, Menteşe, Yatağan, Milas, Bodrum ve Ören duraklarının ardından 28 Ekim’de Akbelen Ormanı’nda basın açıklaması ile sonlanmıştı.
Gündem Fethiye “Muğla Adalet Kervanı”nı gün gün izleyerek neler yaşandığını aktardığı ve özel röportajlar yaptığı haberlerin kronolojik olarak sıraladığı sayfa şu şekilde:
