Çimento fabrikasına karşı çıkan yurttaşlara 167 STK’dan destek: “Biz yaşam hakkını savunanların, halkın yanındayız”

Çimento fabrikasına karşı çıkan yurttaşların haklarında çıkan iddialara dair bugün (27 Haziran) 167 sivil toplum kuruluşu ve meslek örgütünün imzasıyla basın açıklaması yapıldı. Açıklamada, “Karalama kampanyanızın arkadaşlarımızla daha da kenetlenmemiz dışında bir etkisi yoktur” denildi.

Muğla‘nın Menteşe ve Yatağan ilçelerine bağlı Bayır ve Deştin mahallelerinin ortak sınırında kurulmak istenen entegre çimento fabrikasına karşı mücadele eden çevre aktivistleri hakkında, bazı sosyal medya hesapları tarafından ‘para karşılığı eylem yaptıkları’ yönünde iddialara karşı bugün saat 18.00’de Muğla Sınırsızlık Meydanı’nda 167 sivil toplum kuruluşu ve meslek örgütü imzasıyla basın açıklaması yapıldı.

Basın açıklamasını Deştin Çevre Platformu üyesi Burcu Özdemir okudu.

Basın açıklamasında şu ifadelere yer verildi:

“Aşağıda imzası olan sivil toplum kuruluşları ve meslek örgütleri olarak kamuoyuna bütün açık yürekliliğimizle duyururuz ki; kâr hırsıyla gözleri dönmüş bir avuç sermayedarın yaşam savunucuları için yürüttüğü kirli iftira kampanyasını kınıyor, saldırının hedefine konulan onurlu Deştin Çevre Platformu üyelerinin yanında yer alıyoruz.”

“YAŞAM SAVUNUCULARINA YÖNELİK KARALAMA ÇABALARINIZ GÜNEŞİ BALÇIKLA SIVAMAYA BENZİYOR”

Ülkenin her yerinde ve Muğla’da topraklarında yer altı ve yer üstü varlıkları göz diktiği belirtilen açıklamada, “Bu uğurda sularımızı, havamızı kirleten; yaşamımızı yok eden zalimlerin çabaları boşunadır. Çünkü biz yaşam hakkını savunanların, halkın yanındayız” denildi.

Açıklamada ayrıca şu ifadeler kullanıldı:

“Türlü maskeler ardına saklanan kalemler, gazeteci kılığına bürünmüşler eliyle yazdırdığınız yazılar, yalan haberler, bu ülkenin onuru olmuş yaşam savunucularına yönelik karalama çabalarınız güneşi balçıkla sıvamaya benziyor.”

“MAHKEMELER SON KARARI VERMİŞ, ÇİMENTO FABRİKASININ DOĞAYI, YAŞAMI YOK EDECEĞİNE HÜKMETMİŞ VE KAPISINA KİLİT VURMUŞTUR”

Açıklamada, Deştin-Bayır köylüleri başta olmak üzere binlerce insanın zeytin için yıllarca mücadele verildiği belirtildi.

Kurulmak istenen çimento fabrikası karşısında hukuk yoluyla haklarını aradıkları mahkemelerin kararını verdiği söylenen açıklamada, “Çimento fabrikasının doğayı, yaşamı yok edeceğine hükmetmiş ve kapısına kilit vurmuştur” ifade edildi.

Bunun yanı sıra açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

“Hukuk yoluyla defalarca yenilen sermaye, davamızı savunan iki avukatı da dahil ettiği karalama kampanyaları ile bizi birbirimize düşürmeye, 30 yıllık yoldaşlığımızı bozmaya, böylece bu mücadeleyi çökertmeye çalışıyor. Bu oyunu görüyor ve ifşa ediyoruz.”

Karalama kampanyalarına karşı halkın yanında olan arkadaşlarıyla daha da kenetlendikleri ifade edilen açıklamada, “Arkadaşlarımızın yaşamı savunmak uğruna katlandıkları fedakarlığa yalnız bizler değil Deştin’in dereleri, Kaz Dağları’nın sincapları, Akbelen’in kuşları tanıktır” denildi.

Son olarak açıklamada şu cümlelere yer verildi:

“Tekrarlamaktan onur duyuyoruz: Hepimiz Haluk Özsoy’uz, Nuray Şahbudak, İsmail Şener, Kadriye Tuncaelli, Mustafa Tuncaelli,  Ferah Gümüşüz’üz. Dostların arasında, doğanın tarafındayız.”

Çimento fabrikasına karşı çıkan yurttaşlar, haklarındaki iddialara dair konuştu: “Muğla halkı kimin ne yaptığını, kimin cukkacı olduğunu çok daha iyi biliyor”

NE OLMUŞTU?

Muğla’da Deştin ve Bayır mahallelerinden kurulmak istenen “Entegre Çimento Fabrikası ve Hammadde Ocakları” projesine verilen “Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) olumlu” kararının iptalinin ardından, farklı bir şirket ile yeniden başvuru yapılması ve yeniden ÇED olumlu kararının verilmesi üzerine karara itiraz edilmiş ve hukuki süreç başlatılmıştı. Açılan davalar süre aşımından reddedilmiş fakat Danıştay tarafından karar bozularak hukuki süreç devam ettirilmişti.

27 Ocak 2022 tarihinde açılan davada, mahkeme heyeti bilirkişi keşfinin yapılmasına karar vermiş, 23 Şubat 2023 tarihinde bilirkişi keşfi yapılmıştı.

Keşfi sonrasında heyetin raporu teslim etmesi için verilen bir aylık süre, bilirkişi heyetinin talebi üzerine 60 gün uzatılmıştı. Böylece keşif tarihinden itibaren raporun sunulması için verilen toplam süre 90 gün olmuştu.

Ek süre kararının ardından Deştin Çevre Platformu, Muğla Çevre Platformu (MUÇEP) Menteşe Meclisi ve Bayır Çevre Komitesi bir açıklama yapmış, firma sahiplerinin proje inşaatını devam ettirdiğine vurgu yaparak, ÇED olumlu kararının yürütmesinin durdurulmadan verilen ek süre kararını eleştirmişti.

25 Mart 2023 tarihinde proje sahasında inceleme gezisi yapan uzmanlar ise projenin hayata geçirilmesi durumunda çevreye geri döndürülemez zarar verileceğini dile getirmişti.

3 Nisan 2023 tarihinde, çimento fabrikasının tamamlanmasında önemli aşamalarından olan klinker fırınını taşıyan kamyonların inşaat alanına götürülmek istenmesi üzerine, köylüler kamyonların geçişine engel olmuş ve Bayır Caddesi girişinde çadır nöbetine başlamışlardı.

4 Mayıs 2023 çimento fabrikasına verilen Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) olumlu kararına karşı açılan davada, 23 Şubat 2023 tarihinde gerçekleştirilen bilirkişi keşfinin raporu mahkemeye sunuldu. Bilirkişi heyeti değerlendirilen her alanda projenin yapılmasının uygun olmadığını söyledi.

Mahkeme bilirkişi kararına rağmen ÇED olumlu kararının yürütmesini durdurmamış ve inşaat çalışmaları devam etmişti. Bu süreçte şirket, birinci ÇED ile saptanan eksiklerin giderilip giderilmediğine dair ek bilirkişi raporu istemiş ve Mahkeme iki hafta ek süre verdiğini açıklamıştı.

Deştin ve Bayır’da yapılmak istenen entegre çimento fabrikasına verilen ÇED olumlu kararı iptal edildi

Bilirkişilerin projeye olumsuz görüş vermesine rağmen mahkemenin hala yürütmeyi durdurma kararı vermemesine karşı ise yurttaşlar 13 Temmuz 2023 tarihinde Muğla İdare ve Vergi Mahkemeleri önünde “Deştin için adalet” nöbetine başladı.

ÇED olumlu kararına karşı açılan davada ise Muğla 2. İdare Mahkemesi 7 Eylül 2023 tarihinde iptal kararı vermişti.

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, (TMMOB) Mimarlar Odası Muğla Şubesi, projeye verilen ruhsatların iptal edilmesi için 13 Eylül 2023 tarihinde Menteşe Belediyesi’ne yazı göndermişti.

18 Eylül 2023‘te Menteşe Belediyesi’nden yapılan açıklamada, projeye verilen yapı ruhsatlarının da iptal edildiği duyurulmuştu.

Danıştay 4. Dairesi, 9 Kasım 2023 tarihli kararında; yürütmenin durdurulması talebini oy birliğiyle reddetmişti.

Çevreciler haklarındaki iddialara yanıt verdi: “Çimentocu şirket Muğla’yı terk edene kadar bu mücadele sürecektir”