CHP Muğla Milletvekili Gizem Özcan, Muğla’nın Bodrum ilçesindeki Turgutreis Mahallesi’nde yapımına başlanan Sahil Güvenlik Komutanlığı Karakol Binası ve liman inşaat çalışmalarını TBMM gündemine taşıdı.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Muğla Milletvekili Gizem Özcan, Muğla’nın Bodrum ilçesindeki Turgutreis Mahallesi’nde, 2019 yılında yerel yönetim tarafından açılan davaya dair Danıştay’ın kararının kesin bir sonuca ulaşmamış olmasına karşın ihalesi yapılarak çalışmalarına başlanan Sahil Güvenlik Komutanlığı Turgutreis Karakol Binası ve liman inşaat çalışmalarını Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) taşıdı.
Proje ile ilgili daha önce ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği hükümlerinin uygulanmasına gerek bulunmadığına‘ dair görüşün Bakanlık tarafından verildiğini vurgulayan Özcan; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un yanıtlaması istemiyle Meclis’e soru önergesi sundu.
“SAHİL GÜVENLİK LİMANININ YERİ DEĞİŞTİRİLMELİDİR”
Turgutreis sahilinin korunmasının Bodrum’un geleceği açısından önemli olduğunu belirten Özcan, Bodrum gibi bir turizm merkezinde bu tür projelerin bölgenin doğal ve özgün yapısının korunması gerektiğini vurguladı.
Yerel yönetimler, bölgedeki yurttaşlar, esnaf, turizmciler ve ilgili sivil toplum kuruluşları; sahil güvenlik için tespit edilen yerin Bodrum’un ekosistemi, turizmi ve yurttaşların sağlığı açısından doğru olmadığını açıklandığını söyleyen Özcan, konu ile ilgili şu ifadeleri kullandı:
“Limanın deniz hayatına zarar vereceği, çevresel kirlilik yaratacağı, doğa, yaban hayat ve biyolojik çeşitliliğin korunmasıyla ilgili uluslararası sözleşmelere aykırı olduğu ortadadır. Ayrıca liman, merkezdeki ücretsiz halk plajını da yok edecektir. Bu nedenle sahil güvenlik limanının yeri değiştirilmelidir.”
“VATANDAŞLARIMIZIN GÖRÜŞLERİNİN VE YEREL YÖNETİMLERİN KARAR SÜRECİNE DÂHİL EDİLMEDİĞİ BİR TABLO İLE KARŞI KARŞIYAYIZ”
Özcan, Turgutreis’in doğal ve kültürel zenginliklerini korumanın herkesin ortak sorumluluğu olduğunu vurguladı.
Bu tür projelerde yer seçimi yapılırken; yerel yönetimler, bölgede yaşayan yurttaşlar ve STK’lar ile birlikte şeffaf ve katılımcı bir anlayışla hareket edilmesi gerektiğini belirten Özcan, karar süreci ile ilgili şu açıklamaları yaptı:
“Ancak, liman inşaatı için seçilen bu alanın uygun olmadığı ile ilgili bölgede yurttaşlar tarafından geniş çaplı eylemler düzenlenmesine rağmen vatandaşlarımızın görüşlerinin ve yerel yönetimlerin karar sürecine dâhil edilmediği bir tablo ile karşı karşıyayız.”
Özcan, konuşmasının sonunda önemli bir diğer husus olduğunu belirterek, 2019 yılında yerel yönetim tarafından açılan davada Danıştay’ın kararını vermemiş olmasına rağmen limanın ihalesinin tamamlanarak, ihaleyi kazanan firmanın sahilde inşaata başlamasına dikkat çekti.
Özcan; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a yanıtlaması istemiyle şu soruları yöneltti:
1) Bu projenin çevresel değerlere, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun ve uygulanabilir olduğunu düşünüyor musunuz?
2) Proje, her ne kadar askeri olsa da bir liman niteliği taşımaktadır. Liman projeleri ile ilgili ÇED süreçlerinin yürütülmesi gerektiği açıktır. Neden ÇED süreci yürütülmemiştir?
3) ÇED ve SED (Sağlık Etki Değerlendirme) yapılmadan böylesi bir projenin inşaatına başlamanın geri dönülmez çevresel ve hukuki zararlara neden olacağı açık değil midir?
4) Proje alanında, Akdeniz’e özgü bir tür deniz çayırına yani Posidoniaoceanica’ya rastlanmıştır. Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan (Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü), Muğla Valiliği’nden (İl Tarım ve Orman Müdürlüğü), Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü’nden, Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü’nden, mutlak koruma altına alınan habitat ve/veya deniz florası ve faunasının olumsuz etkilenip etkilenmeyeceğine dair görüş alınmış mıdır?
5) Caretta Caretta’ların, Turgutreis sahillerinde yumurtladığı ve sonrasında da denizle buluştuğu bilinmektedir. Caretta Caretta’ların doğal yaşam alanı olan bu bölge için ne gibi önlemler alınmıştır?
6) Limanı kullanacak deniz araçlarının (Sahil Güvenlik Botları ve Tekneleri) oluşturacakları gürültünün deniz altı canlı yaşamına zarar vermemesi için ne gibi önlemler alınmıştır?
7) Yapılması planlanan limanın, ülkemizin de taraf olduğu doğa, yaban hayat ve biyolojik çeşitliliğin korunmasıyla ilgili şu uluslararası sözleşmelere:
a) Avrupa Yaban Hayatı Koruma Sözleşmesi (Bern),
b) Akdeniz’in Deniz Kirliliğine Karşı Korunması Sözleşmesi (Barselona),
c) Biyolojik Çeşitliliğin Korunması Sözleşmesi,
d) Nesli Tehlike Altında Olan Flora ve Faunanın Uluslararası Ticaretini Önleme Sözleşmesi (CITIES),
e) Peyzaj Sözleşmesi aykırı olduğunu düşünüyor musunuz?
8) Bu tesisin Turgutreis gibi yapılaşmanın, yoğunluğun ve nüfusun çok olduğu bir turizm merkezinde yapılması doğru mudur? Yapılmak istenen tesisin bulunduğu alanda kıyı yapılarının yoğunluğu göz önünde bulundurulmuş mudur? Bu aynı zamanda, sahil güvenlik limanı için de bir güvenlik sorunu teşkil etmeyecek midir?
9) Alanda mevcut marina, balıkçı barınağı, halkın denize girme ve güneşlenme iskeleleri, kumsal alanlar ve yoğun deniz trafiği dikkate alınmış mıdır?
10) Sahil güvenlik limanının bölge turizmini olumsuz etkileyeceği açıktır. Bu etkilere dair bir analiz raporu hazırlanmış mıdır? Hazırlanmışsa neden kamuoyu ile paylaşılmamıştır?
11) Şayet sahil güvenlik limanının bu bölgede yapılmasının gerekçesi milli güvenlik ise bölgedeki marinayı kamulaştırma yoluna neden gidilmemiştir?
12) Sahil güvenlik limanı için Turgutreis’in merkezi yerine, alternatif bir yer bulunarak, şehir merkezlerinin dışına çıkarılması yönünde bir çalışmanız var mıdır?
