CHP Muğla Milletvekili Gizem Özcan, Muğla’nın Fethiye ilçesindeki Aksazlar Koyu mevkisine yapılması planlanan marina projesini Meclis’e taşıdı. Özcan; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a yanıtlaması talebiyle soru önergesi verdi.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Muğla Milletvekili Gizem Özcan, Muğla’nın Fethiye ilçesine bağlı Karagözler Mahallesi, Aksazlar Koyu mevkisinde Maredian Turizm Denizcilik Yatırımları İnşaat ve Ticaret Limited Şirketi tarafından yapılması planlanan “Yat ve Tekne Bağlama İskelesi Projesi”ni Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemine taşıdı.
Marinanın toplam 124 bin 487 metrekare alanı kaplaması ve 280 yat kapasitesine sahip olması planlandığını söyleyen Özcan, “Aksazlar’a marina yapılmasına başta Fethiye Belediyesi olmak üzere, Fethiye Ticaret Odası, Deniz Ticaret Odası, ilgili meslek odaları ve çeşitli sivil toplum kuruluşları karşı çıkmışlardı. Fethiye Belediye Başkanı Alim Karaca da Belediye Meclisi’nin Mart ayı toplantısında konuyu gündeme getirerek, projeye karşı olduklarını ifade etmişti” dedi.
Projenin Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) sürecinin başladığı ve 25 Şubat’taHalkın Katılım Toplantısı (HKT) düzenlendiğini hatırlatan Özcan, “Toplantıda Fethiye’de yaşayan yurttaşlar, sivil toplum örgütleri ve Fethiye Belediyesi projenin doğaya ve insan sağlığına geri döndürülemez zararlara neden olacağını belirterek projeyi bu şekliyle istemediklerini vurgulamışlardır” ifadelerini kullandı.
Proje sahasının Özel Çevre Koruma Bölgesi ve Önemli Doğa Alanı içinde yer aldığını söyleyen Özcan şu ifadeleri kullandı:
“Doğal yaşam, ekosistem dengesi ve kıyı dokusu açısından kritik bir alanı kapsamaktadır. Proje, Deniz Turizmi Yönetmeliği’nin 9. maddesinde belirtilen yat limanı standartlarını karşılamamakta olup ‘Yat Yanaşma Yeri’ statüsünde değerlendirilmiştir. Buna rağmen, inşaat ve işletme sürecinin deniz ekosistemine, kıyı şeridine ve bölge halkının yaşam alanlarına olası etkileri ciddi soru işaretleri oluşturmaktadır.”
Özcan, Fethiye Körfezi’nin uzun süredir ciddi bir çevresel krizle karşı karşıya olduğunu belirtti. Bilimsel raporların, körfezin su kalitesinin giderek düştüğünü ve oksijen seviyelerinin azaldığını ortaya koyduğunu ifade etti.
Fethiye Körfezi’nde atık suların yeterince arıtılmadan denize deşarj edilmesi, yat ve teknelerden kaynaklanan sintine suyu deniz ortamına karışması, kıyı ekosistemini ve deniz yaşamını tehdit eden unsurlar olduğunu vurgulayan Özcan, şunları söyledi:
“Böyle bir durumda, 280 yat ve tekne kapasiteli yeni bir bağlama iskelesinin devreye girmesi, körfezin taşıma kapasitesini zorlayacak ve mevcut çevre sorunlarını daha da ağırlaştıracaktır. Körfezi kurtarmak için acil önlemler alınması gerekirken, ek yük getiren projelere izin verilmesi, bölgenin geri dönüşü olmayan bir çevresel yıkıma sürüklenmesi anlamına gelecektir. Fethiye Belediyesi, söz konusu yat ve tekne bağlama iskelesi projesinin yer seçiminin yanlış olduğunu belirterek, projenin bölgedeki doğal dengeyi bozacağını ve kıyı ekosistemine geri dönüşü zor zararlar vereceğini ifade etmiştir.”
Projenin bulunduğu alanın Özel Çevre Koruma Bölgesi ve Önemli Doğa Alanı statüsünde olması, kıyı şeridinde ekolojik dengeyi tehdit edebileceğini söyleyen Özcan, “Belediye, Körfez’deki mevcut kirlilik ve deniz ekosisteminin zaten kırılgan bir durumda olduğunu hatırlatarak, yeni bir iskele inşasının bu sorunu daha da ağırlaştıracağını vurgulamaktadır. Ayrıca marinanın planlandığı yer caretta caretta kaplumbağaların doğal yaşam alanıdır” sözlerini kullandı.
280 yat kapasiteli projenin yarımadanın hemen girişinde ve mevcut tersaneye oldukça yakın bir konumda yapılması planlandığını hatırlatan Özcan, “Bu durum, özellikle bölge trafiği açısından yaşanan sorunları ağırlaştıracaktır. Marina inşasından sonra, olası herhangi bir afette itfaiye, ambulans gibi araçların olay mahalline intikalinde çok ciddi sorunlar yaşanması kaçınılmazdır” dedi.
Projenin kıyı kullanımı ve kent planlaması açısından uzun vadeli etkilerinin yeterince analiz edilmediğini söyleyen Özcan, “Yer seçiminin bilimsel verilere dayalı olarak yeniden gözden geçirilmesi gerektiği açıktır. Sonuç olarak; planlanan projenin, bölgedeki çevresel hassasiyetler, kıyı kullanım hakları, yerel halkın turizm ekonomisi üzerindeki etkileri, deniz kirliliği ve ekolojik denge açısından kamu yararına uygunluğu hususunda ciddi şüpheler bulunmaktadır” diyerek sözlerini tamamladı.
Özcan; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a yanıtlaması istemiyle şu soruları yöneltti:
1) Fethiye Körfezi’nin mevcut kirlilik durumu göz önüne alındığında, bu projenin yaratacağı ek baskıya karşı hangi bilimsel çalışmalar yapılmıştır? Projenin ekosistem üzerindeki uzun vadeli etkileri nasıl değerlendirilmektedir?
2) Halkın Katılım Toplantısı’nda yurttaşların ve Fethiye Belediyesi’nin bu şekliyle projeye karşı çıktığı dikkate alındığında, Bakanlığınız bu itirazları nasıl değerlendirmiştir? Halkın görüşleri doğrultusunda projenin iptal edilmesi gündeminizde midir?
3) Projenin Özel Çevre Koruma Bölgesi ve Önemli Doğa Alanı içinde yer alması göz önüne alındığında, Çevresel Etki Değerlendirme sürecinde hangi ek önlemler öngörülmüştür? Bu bölgedeki ekolojik dengeyi korumak adına hangi tedbirler alınmıştır?
4) Deniz Turizmi Yönetmeliği’ne göre “Yat Limanı” standartlarını karşılamayan ancak “Yat Yanaşma Yeri” statüsünde değerlendirilen bu projenin, kapsamı itibarıyla yat limanı işlevi göreceği düşünüldüğünde, yönetmelik açısından bir belirsizlik yaratmayacak mıdır? Bu durum, projeye dair denetim ve yaptırımların yetersiz kalmasına neden olmayacak mıdır?
5) Fethiye Körfezi’nin taşıma kapasitesi dikkate alındığında, mevcut bağlama alanlarına ek olarak 280 yat ve teknenin körfezde yaratacağı ek yük nasıl hesaplanmıştır? Körfezin mevcut ekolojik yükü ile bu projenin yaratacağı etkiler konusunda Bakanlığınızın bir çalışması var mıdır?
6) Proje kapsamında deniz araçlarından kaynaklanacak atık su, sintine suyu ve petrol türevli atıkların bertaraf edilmesi nasıl sağlanacaktır? Bu atıkların düzenli şekilde toplanıp arıtıldığının denetimi hangi kurumlar tarafından yapılacaktır?
7) Marinanın, nesli tehlike altında olan caretta caretta türü deniz kaplumbağalarının doğal yaşam alanında inşa edilmesi, bu türün üreme ve beslenme döngüsünü nasıl etkileyecektir? Proje kapsamında, bu hassas ekosistemi korumaya yönelik hangi bilimsel önlemler alınmıştır?
8) Fethiye Belediyesi’nin, projenin yer seçiminin yanlış olduğuna dair görüşü Bakanlığınız tarafından nasıl değerlendirilmiştir?
9) Proje alanının, itfaiye ve ambulans gibi acil müdahale araçlarının ulaşımını zorlaştıracak bir noktada olması göz önüne alındığında, olası bir yangın, kaza veya çevre felaketi durumunda kriz yönetimi nasıl sağlanacaktır?
10) Bu projenin Fethiye’deki turizm ekonomisine etkileri konusunda herhangi bir sosyo-ekonomik etki analizi yapılmış mıdır? Bölgedeki mevcut turistik işletmelerin ve yerel halkın ekonomik faaliyetlerine olası zararlar nasıl hesaplanmıştır?