Muğla’nın Milas ilçesindeki Akbelen Ormanı’nın maden işletmeciliğine tahsisinin iptali ile maden işletme ruhsatının süresinin uzatılmasının iptali için açılan davaların görülmesinin ardından açıklama yapan İkizköylülerin avukatları, mahkemenin hukuka ve vicdana uygun vereceği kararlarla Akbelen Ormanı’nın hala kurtarılabileceğini söyledi.
Haber: Hülya Çetinkaya – Burak Necip Başar
Yeniköy Kemerköy Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş’nin (YK Enerji), Muğla’nın Milas ilçesindeki Akbelen Ormanı’nın kömür madenciliğine tahsisi ile kesim izninin iptali ve maden işletme ruhsatının uzatılmasının iptali için İkizköylülerin açtığı davaların duruşmaları 11 Ekim 2023’te görüldü.
Duruşmaların öncesinde Akbelen Ormanı’nda bir araya gelen köylüler, adalet istemek için yaptıkları basın açıklamasının ardından saat 8.30’da mahkeme önüne yürüyüşe başladı. İkizköylüler ile Muğla’daki yurttaşların 11.45’te Akyol Pazaryeri’nde toplanması planlanırken, İkizköylülerin otobüsleri Muğla girişinde durduruldu ve araçların Muğla’ya girişi engellendi.
Bunun üzerine Akyol Pazaryeri’nde toplanan grup ile Muğla girişinde durdurulan İkizköylüler sloganlarla önce Sınırsızlık Meydanı’na, ardından ise Muğla 1. İdare Mahkemesi önüne yürüdü. Duruşmalar sırasında yurttaşlar mahkeme önünde hazır bulundu.
Beş saati aşkın devam eden duruşmalar sonrasında ise İkizköylülerin avukatları Av. Arif Ali Cangı ve Av. İsmail Hakkı Atal, açıklamalarda bulundu.
Druruşmada, davalardaki haklılıklarını anlatmaya çalıştıklarını söyleyen Cangı, “Özet olarak Akbelen Ormanı’nın yok edilmesinin yaratacağı ekolojik yıkımı, yeryüzündeki yaşamı nasıl tehdit edeceğini anlatmaya çalıştık. Karşı tarafın tek tezi var; elektrik üretiyoruz. Bize burası devredildi. Bu madeni çıkarmak zorundayız. Önümüze ne gelirse ne çıkarsa biz oraya kazacağız, maden çıkaracağız. Biz burada, bu davada kamu yararının tartışılması için bu davayı açtık” dedi.
“MAHKEMENİN KARAR VERME AŞAMASINA GELDİK”
Akbelen Ormanı’nın kesilmiş olmasına rağmen ekosistemin yaşadığını belirten Cangı, “Bu aşamadan sonra yapılması gereken sahada maden işletmesine başlatılmasına engel olmak. Şayet engel olunabilirse Akbelen Ormanı bir süre sonra yine kendini toparlar. Bunları anlatmaya çalıştık. Öbür taraftan müvekkillerimiz İkizköylüler, yaşadıklarını ve yaşamaktan korktuklarını -önümüzdeki günlere ilişkin- tüm duygusallıklarıyla anlattılar. Aslında bu dosyada özellikle orman tahsisi dosyasında yapılması gereken her şey yapıldı, sözlerin hepsi söylendi. Şu anda mahkemenin karar verme aşamasına geldik” ifadelerini kullandı.
“OLDUBİTTİYE GETİREREK AKBELEN ORMANI’NDA MADEN AÇMAYA ÇALIŞIYORLAR”
24 Temmuz’da jandarma ile birlikte Akbelen Ormanı’na kesim için girildiğini hatırlatan Cangı, kesimin hukuki bir anlatımı olmadığını dile getirerek, şunları söyledi:
“Mahkemenin vereceği karar Akbelen’in korunması için önemli bir karar olacak. Akbelen ile işlenmiş suçlarında hesabının sorulmasının başlangıcı olacak. Zira Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından verilen maden işletme ruhsatının 28 Aralık 2021’den sonra 10 yıl süreyle uzatıldığına dair işlemi mahkemeden gizlediler, bizden gizlediler. O işleme dayanarak 24 Temmuz’da kolluk gücünün korumasında Akbelen Ormanı’na girdiler ve katliam gerçekleştirdiler.
Bu yapılanın hukuki bir anlatımı hukuki bir anlaşılacak bir yanı yoktur. Hukuk yerle yeksan edilmiştir. Hiçbir hukuk kuralında hiçbir kanunda bu şekilde oldubittiye izin verilemez. Oldubittiye getirerek Akbelen Ormanı’nda maden açmaya çalışıyorlar.”
“BUNDAN SONRASI ARTIK HAKİMLERİN HUKUKA VE VİCDANLARINA GÖRE KARAR VERMESİNE KALDI”
Akbelen Ormanı’nda maden açılmasına engel olmaları gerektiğinin altını çizen Cangı, “Buradan çıkacak olan iptal kararı onu sağlayacaktır. Bunların hepsi anlattık. Bundan sonrası artık hakimlerin hukuka ve vicdanlarına göre karar vermesine kaldı” dedi.
“DAVAMIZI KAZANACAĞIMIZA İNANIYORUM”
Destek için duruşma boyunca Muğla İdare Mahkemesi önünde bekleyen yurttaşlara teşekkür eden Cangı, “Bu dava sadece İkizköylülerin davası değil. Bu dava yaşamdan yana, kısa vadeli çıkarlarını düşünmeyen, geleceği düşünen, yeryüzündeki yaşamın sürmesini düşünen; çocuklarına yaşanabilir bir gelecek, yaşanabilir bir ülke, yaşanabilir bir dünya bırakmak isteyen duyarlı insanların davasıdır. Yalnız değiliz. Bütün dünyada yaşam alanlarını korumak için mücadele edenler var. O mücadele edenlerle biz davamızı kazanacağımıza inanıyorum” diye konuştu.
Cangı’da sonra konuşan Atal ise, Muğla 1. İdare Mahkemesi’nin yürütmeyi durdurma kararı üzerine 780 dönümlük Akbelen Ormanı’ndaki çam ağaçlarının kesildiğini hatırlattı.
Atal, bölgede 150 dönüm zeytinlik alanın var olduğunu belirterek, “Halen Zeytin Yasası’nın koruması altında olan 150 dönüm zeytinlik var burada ve bu zeytinler orada olduğu sürece Zeytin Kanunu’nun koruması altında, bunları sökemezler, kesemezler, çıkartamazlar, başka bir şey yapamazlar. Halen mahkemenin bu hatadan geri dönmek için bir fırsatı var. Orman kesilmiş olsa dahi Akbelen, hukuki olarak da bilimsel olarak da halen bir orman vasfını taşıyor” dedi.
“TÜRKİYE, YILLIK TURİZM GELİRİNİ KAYBEDECEK OLURSA BUNUN SORUMLUSU ADALET BAKANLIĞI OLACAKTIR”
Bodrum’daki su sorununa değinen Atal, Geyik ve Mumcular Barajı’nın kapatıldığını ve Akbelen Ormanı’nın da Bodrum için önemli bir su kaynağı olduğunu söyleyerek, “Biz hep Akbelen Ormanı gidecek olursa Bodrum’un su yataklarının yer değiştireceğini ve Bodrum’un susuz kalacağını, Bodrum’un yıllık beş milyar dolar turizm geliri olduğunu, bunun bu termik santral için feda edilemeyeceğini defalarca haykırdık.
Bugün Bodrum Belediye Başkanı, Mumcular Barajı’nın ve Geyik Barajı’nın kuruduğunu, bundan sonra Bodrum’un susuz kaldığını açıkladı. Dolayısıyla eğer Akbelen Ormanı’nın altındaki kömür kalkacak olursa ve Bodrum susuz kalıp beş milyar dolar Türkiye yıllık turizm gelirini kaybedecek olursa bunun sorumlusu Adalet Bakanlığı olacaktır. Muğla idare Mahkemeleri olacaktır” ifadelerine yer verdi.
“REDDİ HAKİM TALEBİM REDDEDİLDİ”
2021/563 esas sayılı orman kesim izni ve maden açık ocağı işletme izni iptal davasında kendisinin de davacı olduğunu belirten Atal, Adalet Bakanlığı’na reddi hakim talebinde bulunduğunu ifade ederek, “Ben şahsi davacı da olduğum için kendi adıma mahkeme heyetinin tarafsızlığından şüpheye düştüğümü, ayrıca daha önce bu mahkeme heyetini Adalet Bakanlığı’na hakimlikten atılmaları talebiyle şikayet ettiğim için aramızda husumet oluştuğunu söyleyerek reddi hakim talebinde bulundum ve reddi hakim talebim reddedildi” dedi.
“MAHKEMENİN BİR KARAR VERİP ŞİMDİYE KADAR YAPTIĞI HATAYI DÜZELTME İMKANI VAR”
Mahkemenin hala hatayı düzeltme imkanı olduğunu söyleyen Atali şu ifadelerle konuşmasını tamamladı:
“Bu mahkemenin bir karar verip şimdiye kadar yaptığı hatayı düzeltme imkanı var. Tekrar üzerine basarak söylüyorum. Aksi takdirde birkaç sene sonra Bodrum susuz kaldığında Milas, Güllük susuz kaldığında insanlar burayı terk etmek zorunda kaldığında Adalet Bakanlığı sorumlu olacaktır ve bugün bu karar vermeyen hakimlere bizim Adalet Bakanlığı’na; Bodrumluların, Muğlalıların, Milaslıların Adalet Bakanlığı’na karşı açacağı tazminat davasında Adalet Bakanlığı’nın ödemek zorunda kalacağı miktar da hakimlere rücu edilecektir.”
NE OLMUŞTU?
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 28 Kasım 2020 tarihinde şirkete verdiği maden açık işletme iznine istinaden, Orman Genel Müdürlüğü de YK Enerji’ye Akbelen Ormanı’nda ağaç kesme izni vermişti. Köylüler 29 Nisan 2021 tarihinde bu karara karşı hukuki süreç başlatmıştı.
Hukuki sürecin tamamlanmamasına karşın, ilk olarak 17 Temmuz 2021’de Orman İşletme Müdürlüğü’nün kesim ekibi mahkeme kararını beklemeden Akbelen Ormanı’nda 30’a yakın ağaç kesmiş be bu kesin Akbeşlen Ormanı’nda iki yılı aşkın süredir devam eden 24 saatlik nöbeti başlatmıştı.
Bunun üzerine orman yangınları nedeniyle ormanlara giriş yasağı gerekçe gösterilerek 10 Ağustos 2021 gecesi Jandarma ekipleri özel bir mülke ait nöbet alanında, mülk sahibinin izin belgesi olmasına rağmen, 11 kişiyi sürükleyerek dışarı çıkarmış, Füsun Kayra ve Edibe Demir hakkında kamu görevlisine mukavemet suçundan dava açılmıştı.
11 Ağustos 2021 tarihinde Muğla 1. İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı vermiş fakat karar itiraz edilmişti. 1 Aralık 2022 tarihinde ise, dava kapsamında düzenlenen üçüncü bilirkişi keşfine dayanılarak yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar verilmişti.
Diğer yandan, Akbelen Ormanı’nı da içine alan toplamda 230 bin dönümlük alanda, YK Enerji’nin kömür madeni işletme ruhsatının 28 Aralık 2021 tarihinde bitmesi gerekirken, 10 Mart 2021 tarihinde 10 Mart 2041 yılına uzatıldığı öğrenilmiş ve buna karşı da hukuki süreç başlatılmıştı.
24 Temmuz 2023‘tarihinde ise ikinci defa Akbelen Ormanı’na ağaç kesimi için girilmesi üzerine davanın esası hakkında yürütmenin durdurulmasına ilişkin karar verilmesi için İkizköylüler tarafından tedbiren derhal yürütmeyi durdurma talebi mahkemeye iletilmişti.
