Son yıllarda Türkiye’de sokak hayvanlarının durumu, hayvanseverlerin ve sivil toplum kuruluşlarının (STK) yoğun çabalarına rağmen, çözüm bekleyen büyük bir sorun olarak gündemde kalmaya devam ediyor. İktidar partisi tarafından sunulan yeni yasa tasarısı ise bu tartışmaları daha da alevlendirdi. Tasarının kabul edilmesi durumunda, binlerce sokak hayvanı, “uyutma” adı altında sistematik olarak ölüme terk edilecek. Bu durum, STK’lar, hayvanseverler ve geniş halk kitleleri tarafından büyük bir tepkiyle karşılanıyor.
Haber: Emrah Bakır
Yasa tasarısının arka planına bakıldığında, Türkiye’deki sokak hayvanlarının sayısının artış gösterdiği ve mevcut barınakların kapasitesini aştığı görülüyor. 2023 yılı itibariyle, sokak hayvanlarının sayısının 10 milyonu aştığı tahmin ediliyor. Ancak, bu sorunun çözümü olarak önerilen “uyutma” yöntemi, birçok uzman ve aktivist tarafından insanlık dışı ve etkisiz bir çözüm olarak eleştiriliyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) verilerine göre, uyutma yönteminin uzun vadede sokak hayvanı popülasyonunu kontrol etmede etkili olmadığı, aksine yeni hayvanların sokaklara bırakılmasıyla sorunun devam ettiği belirtiliyor.
STK’lar ve gönüllü kuruluşlar, bu yasa tasarısının uygulanmasının hem hayvan hakları açısından hem de toplum sağlığı açısından ciddi sorunlara yol açacağına dikkat çekiyor. Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM) tarafından yapılan açıklamada, “Bu yasa tasarısı, hayvan hakları ihlallerini meşrulaştırmakla kalmıyor, aynı zamanda toplumun vicdanına da büyük bir darbe vuruyor” ifadelerine yer verildi. Öte yandan, hayvanseverlerin çabaları ve gönüllü faaliyetleri sayesinde, sokak hayvanlarının rehabilitasyonu ve sahiplendirilmesi konusunda başarılı projeler yürütülüyor. Bu projeler, sorunun insani ve kalıcı bir şekilde çözülebileceğini gösteriyor.
Mevcut kanunlara rağmen, hayvanların bakımı ve kısırlaştırılmasını yapmayan belediyeler, hayvanları toplama kamplarını andıran yerlere taşıyıp başka illere veya ilçelere götürmeye devam ediyor. Bu dönemde, hayvanseverlerin, sivil toplum kuruluşlarının ve derneklerin, belediye başkanlarından somut adımlar beklediği bir gerçektir. Tüm bu sorunları ve meclise sunulacak olan yasa tasarısını Hayvan Haklarını Koruma Federasyonu (HAYFED) Başkanı Nihal Kasa ile ele aldık.
BELEDİYELER HAYVANLARI ÖLDÜRÜYOR
Hayvanları Koruma Kanunu ile hayvanların bakımını zorunlu kılan yasaya karşı son yirmi yıl içinde belediyelerin görevlerini yerine getirmediğini ifade eden Nihal Kasa, “2004 yılında yürürlüğe giren Hayvanları Koruma Kanunu, belediyelerin bakımevi kurup kısırlaştırma yapmasını zorunlu kılıyordu. Ancak, aradan geçen 20 yıla rağmen, Türkiye’deki 1389 belediyenin yaklaşık 1200’ünde ne bakımevi ne de kısırlaştırma çalışmaları bulunuyor. Görevini yerine getirmeyen bu belediyeler, sokak hayvanlarının aç ve sefil yaşam mücadelesi vermesine ve kontrolsüz üremesine neden oluyor. Vatandaşların şikayetleri üzerine ise belediyeler, hayvanları toplarken bir kısmını öldürüp, kalanlarını başka ilçelere, çöplüklere, ormanlara ve otobanlara bırakıyor” dedi.
HAYVANSEVERLERİN MÜCADELESİ VE DENETİM EKSİKLİĞİ
Sokak hayvanları için birçok kurum ve gönüllünün mücadele ettiğini ve talepleri karşısında cevap alamadıklarını söyleyen Kasa, “Hayvanseverler, gönüllüler ve STK’lar, belediyelerin bakımevi kurup kısırlaştırma yapması için uzun yıllardır mücadele ediyor. Bu süreçte, yetkili kurumların belediyelere denetim yapmasını ve idari cezai yaptırımlar getirmesini talep ettiler. Ancak, bugüne kadar ne bir denetim yapıldı ne de herhangi bir cezai yaptırım uygulandı. Belediye ihmallerinin bedeli, masum sokak hayvanlarına ödetilmeye çalışılıyor” diye konuştu.
BEKÇİ VE ÇOBAN KÖPEKLERİNİN KISIRLAŞTIRILMASI
Sokak hayvanlarının büyük çoğunluğunu kırsal alanda bulunan bekçi ve çoban köpeklerinin oluşturduğunu ve üremenin önüne geçebilmek için öncelikli olarak kırsal alanda bulunan hayvanların kısırlaştırılmasının gerekliliğine dikkat çeken Kasa, “Sokak hayvanlarının ana kaynağı, Türkiye’deki köylerde yaşayan tarım ve hayvancılıkla uğraşan vatandaşların sahipli bekçi ve çoban köpeklerinden kaynaklanıyor. Bu köpekler, sahiplerince beldelere, ilçelere atılan yavrularıyla sokak hayvanı popülasyonunu oluşturuyor. Eğer bu bekçi ve çoban köpeği yavruları, sokak köpeği olmadan önce kısırlaştırılmazsa, üreme devam edecektir” diye ifade etti.
YASA TASARISI GERİ ÇEKİLSİN
Sokak hayvanlarının uyutulma adı altında toplu olarak öldürülmesinin önünü açan yasaya karşı hayvanseverlerin yasa tasarısının geri çekilmesini talep ettiklerini belirten Kasa, “Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) sorunu ve çözümü gerçek anlamda görebilen aklıselim siyasiler olduğuna inanan hayvanseverler, STK’lar ve gönüllüler, bu yasa tasarısının geri çekilmesi için çağrıda bulunuyor. ‘Yasayı Geri Çek!’ sloganıyla seslerini duyurmaya çalışan bu gruplar, sokak hayvanlarına yönelik katliam ve üreme döngüsünü devam ettirecek olan bu katliam yasa teklifinin bir an önce geri çekilmesini talep ediyor” diye konuştu.
*Bu haber, bir Avrupa Birliği projesi olan Demokrasi için Medya / Medya için Demokrasi projesi kapsamında Avrupa Birliği’nin maddi desteği ile oluşturulmuştur ve sürdürülmektedir. İçerik tamamıyla Gündem Fethiye‘nin sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliği’nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir
