Toplu taşıma ücretlerinin en yüksek olduğu illerden biri olan Muğla’da, ulaşım çeşitliliğinin artırılması ve yerel yönetimlerin bu konuda yapması gereken planlamalarla ilgili TMMOB Şehir Plancıları Odası Muğla Şube Başkanı Burak Teker, Gündem Fethiye’ye açıklamalarda bulundu.
Muğla Büyükşehir Belediyesi’nin Mayıs Ayı Meclis Toplantısı’nda aldığı kararla, kent genelinde toplu taşıma ücretlerine zam yapıldı. Yapılan zamla birlikte dolmuş ücretleri kartla ödemede 29 TL’ye, peşin ödemede ise 40 TL’ye yükseldi.
Yapılan zammın ardından Muğla Büyükşehir Belediyesi, Türkiye’nin en pahalı toplu ulaşım hizmetlerinden birini sunar hale geldi. Bu duruma ilişkin, toplu taşımanın çeşitlendirilmesi ve daha konforlu hale getirilmesi konusunda Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Şehir Plancıları Odası Muğla Şube Başkanı Burak Teker, Gündem Fethiye’den Yasin Çoban’a konuştu
Muğla’nın ilçeleri ve köyleri birbirinden uzak olduğunu söyleyen Teker, “Bu yüzden toplu taşımanın güçlendirilmesi çok kritik öneme sahiptir. Halk otobüsü seferleri artırılabilir. Şehir içi ve ilçeler arası otobüs hatları sıklaştırılabilir. Daha küçük hatlar kurulabilir. Özellikle köylere ve turistik koylara ulaşımı sağlayacak minibüs veya dolmuş hatları kurulabilir. Örneğin, yaz sezonuna özel hatlar planlanabilir. Mobil uygulamalarla otobüs saatleri, doluluk oranları ve rota bilgileri anlık olarak paylaşılabilir” dedi.
“YAZ AYLARINDA TURİSTLERİN DE KULLANABİLECEĞİ BİSİKLET VE E-SCOOTER KİRALAMA NOKTALARI KURULABİLİR“
Muğla’da Menteşe, Akyaka ve Datça gibi yerlerin bisiklet ve yürüyüşe elverişli olduğunu vurgulayan Teker, “Ana arterler ve sahil boyunca bisiklet yolları yapılabilir. Özellikle yaz aylarında turistlerin de kullanabileceği bisiklet ve e-scooter kiralama noktaları kurulabilir” ifadelerini kullandı.
Teker, özellikle merkezi bölgelerde otopark sayısının artırılması ve dijital yönlendirme panolarıyla park yerlerinin doluluk oranlarının anlık olarak gösterilmesinin büyük önem taşıdığını ifade etti. Ayrıca, şehir merkezi dışında otopark alanları oluşturularak bu alanlardan toplu taşıma ya da servis (shuttle) hizmetleriyle merkeze ulaşım sağlanmasının, trafik yoğunluğunu azaltabileceğini vurguladı.
Özellikle Muğla’da toplu taşımada çevreci yaklaşımların olması gerektiğini söyleyen Teker, şu ifadeleri kullandı:
“Toplu taşımada elektrikli otobüsler veya minibüsler kullanılabilir. Özellikle turistik bölgelerde elektrikli scooter ve bisiklet paylaşım sistemleri uygulanabilir. Deniz ulaşımları sıklaştırılabilir, deniz taksi veya vapurlar ile koylar arasında ulaşımı rahatlatabilir. Özellikle Datça-Bodrum veya Marmaris-Fethiye arası gibi deniz bağlantıları güçlendirilirse kara yolundaki yük azalır.”
Teker, ulaşım sistemlerinin planlı bir şekilde geliştirilmesi gerektiğini belirtti. Anketler ve toplantılar aracılığıyla yurttaşların ulaşım beklentilerinin ve sorunlarının anlaşılabileceğini ifade etti. Ayrıca, ulaşım için bir master plan hazırlanarak nüfus artışı, turist yoğunluğu ve öğrenci sayısı gibi veriler dikkate alınarak uzun vadeli, veriye dayalı bir planlama yapılabileceğini söyledi.
“KIRSAL MAHALLELERE DAHA SIK SEFERLER DÜZENLEMEK İÇİN KÜÇÜK OTOBÜSLER KULLANILABİLİR”
Teker, geniş ve dağınık yerleşim yapısına sahip Muğla’da ulaşım çeşitliliğinin yetersiz olmasının, hem yurttaşların hem de turistlerin günlük yaşamını zorlaştırdığını belirtti. Ayrıca, ulaşım çeşitliliğini artırmak amacıyla Muğla Büyükşehir Belediyesi ve ilçe belediyelerine şu önerilerde bulundu:
“Banliyö hattı veya raylı sistem yapılabilir. Özellikle Menteşe-Milas-Bodrum veya Marmaris-Fethiye gibi ana akslarda hafif raylı sistem veya banliyö hattı kurulabilir. Uygulaması zor ve maliyetli ama uzun vadede çok etkili olur. Minibüs hatlarının güzergâhları modernize edilip tek çatı altında koordine edilebilir. Yeni hatlar eklenip köylere veya turistik koylara da taşımacılık yapılabilir. Kırsal mahallelere daha sık seferler düzenlemek için küçük otobüsler kullanılabilir.
“FERİBOT VEYA DENİZ OTOBÜSÜ SEFERLERİ PLANLANABİLİR”
Ayrıca alternatif ulaşım modellerinin kullanılabileceğini söyleyen Teker, “Şehir merkezleri ve sahil kasabalarında bisiklet ve elektrikli scooter kiralama istasyonları kurularak, ulaşım sadece motorlu araçlara bağımlı olmaktan çıkarılabilir. Merkezlerde yaya dostu yollar ve kaldırım düzenlemeleriyle insanları araba kullanmak yerine yürümeye teşvik edebiliriz. Bodrum, Marmaris, Fethiye gibi kıyı ilçelerinde koylar arasında deniz taksi seferleri başlatılabilir. Datça-Bodrum veya Marmaris-Fethiye gibi rotalarda kara trafiğini rahatlatmak için feribot veya deniz otobüsü seferleri planlanabilir” sözlerini kullandı.
Bu projelerin desteklenmesi için alternatif projelerin üretilmesi gerektiğini vurgulayan Teker, “Otobüs, dolmuş, bisiklet kiralama, feribot gibi ulaşım araçlarında geçerli olacak tek bir kart veya uygulama geliştirilebilir. Böylece ulaşım ağı daha entegre hale gelir. Duraklarda elektronik tabelalarla araçların geliş saatleri gösterilebilir. Yaptığım bu önerilerin içinde Muğla Büyükşehir Belediyesi ve ilçe belediyeleri tarafından hayata geçirilmiş ya da ilk adımları atılmış projelerde var” dedi.
Teker ayrıca, toplu taşıma araçları için elektrikli şarj altyapısının kurulabileceğini, e-scooter ve bisiklet kullanıcılarına ise vergi indirimi veya kira desteği sağlanabileceğini ifade etti.
