Muğla Büyükşehir Belediyesi vektörle mücadele için 67 milyon TL harcadı

Muğla Büyükşehir Belediyesi, vektörle mücadele kapsamında 2023 yılının sonunda 2024 yılı için mal ve hizmet ihaleleri ile toplamda 67 milyon liralık satın alım yaptı. İhale verilen şirketlerin internet sitelerinde yer alan ürünlerin bir kısmı ise Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından izin verilen biyosidal ürünler listesinde yer almıyor.

Haber: Hülya Çetinkaya

Muğla Büyükşehir Belediyesi Destek Hizmetler Dairesi Başkanlığı, vektörle mücadele için 2023 yılının sonunda mal ve hizmet alımı için toplamda 67 milyon 67 bin 50 TL’lik ihale verdi.

Elektronik Kamu Alımları Platformu’nda (EKAP) yer alan ihale bilgilerine göre, 1 Ocak 2024 tarihinden 31 Aralık 2024 tarihleri arasında vektörle mücadele hizmetinde kullanılmak üzere araç ve ekipman kiralanması için 19 Aralık 2023 tarihinde sözleşme imzalandı.

Hizmet alım ihalesini Roksan İlaç Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi kazanırken, ihale bedeli 28 milyon 690 bin 200 TL oldu.

Mal alım ihalesinde ise Büyükşehir, vektörle mücadele hizmetinde kullanılmak üzere biyosidal ürün almak için beş farklı sözleşme imzaladı.

EKAP’ta yer alan ihale bilgilerine göre, 2023 ‘ün Kasım ayından 19 milyon 409 bin TL’lik mal Yonca Çevre Sağlığı Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nden satın alındı.

Aynı şekilde Kasım ayında İlser Haşere İlaç ve Makinaları Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’nden 15 milyon 775 bin TL’lik, Roksan İlaç Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nden 13 milyon 602 bin TL’lik, Natural Biyosidal İlaçları İnşaat Temizlik Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nden 3 milyon 130 bin TL’lik, Çağlar Erkan’dan ise 62 bin 850 TL’lik biyosidal ürün alındı.

BİYOSİDAL NEDİR?

Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği’nin, Avrupa Pestisit Eylem Ağı ortaklığı ve Zehirsiz Sofralar Platformu iş birliğiyle yürüttüğü “Zehirsiz Kentlere Doğru” projesi kapsamında hazırlanan “Vatandaşlar İçin Kentlere Doğru Zehirsiz Uygulamalar Rehberi”nde biyosidal ürünlerden şu şekilde bahsediliyor:

“Her ne kadar pestisit dendiğinde akla önce tarımsal faaliyetler gelse de, giderek artan kentleşmeyle birlikte yaşam alanlarımızda daha fazla pestisit kullanılıyor. Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılarak kentlerde zararlı mücadelesi için kullanılan ve pestisitler ile aynı aktif maddeleri içeren biyosidal ürünlerin yaygınlaşması da, bu kimyasalların insan sağlığı, su kaynakları ve biyolojik çeşitliliğe yönelik zararlarının her geçen gün daha fazla gündeme gelmesine neden oluyor.

Biyosit kelime olarak, biyolojik bir varlığı öldüren, canlı öldüren veya canlıkıran anlamını taşısa da biyosidal ürünler literatürde, “içerdikleri aktif madde ya da maddeler sayesinde zararlı olarak kabul edilen bakteri, virüs, mantar gibi mikroorganizmalar, hamam böceği, kene, karasinek, sivrisinek gibi böcekler, fare ve sıçan gibi kemirgenler üzerinde kimyasal veya biyolojik etki gösteren maddeler” olarak tanımlanır. Bu kimyasalların istenmeyen zararlıyı kontrol edebilmesi, sadece hedef alınan canlıya zarar vermesi (seçici olması), uygun bir zaman sürecinde ekolojik olarak kabul edilebilir ürünlere dönüşmesi, uygulama alanında kalabilmesi, çevrede birikme potansiyeli olmaması gibi özelliklere sahip olması istenir. Ancak ne yazık ki günümüzde bu özelliklerin bazılarını içeren biyosidaller kullanılsa da özelliklerin tümüne sahip ideal aktif madde içeren bir biyosidal bulunmuyor.

2021 Eylül ayı itibari ile Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından izin verilen biyosidal ürünler listesinde, dezenfektanlar da dahil, 2 bin 739 ruhsatlı ürün bulunuyor.”

Türkiye’de kampanya kapsamında vektörle mücadelede biyosidal yerine ekolojik alternatifler kullanmayı tercih eden belediyeler mevcut.

Örneğin, Samsun Büyükşehir Belediyesi pestisit ve biyosidal ürünler yerine, ekolojik ve doğa dostu alternatifleri kullanacağına dair taahhütte bulunan Samsun Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Demir, Nisan 2023 tarihinde “Zehirsiz Kentlere Doğru İyi Niyet Belgesi”ni imzaladı.

Samsun Büyükşehir Belediyesi’nin ardından Kadıköy Belediyesi, Karşıyaka Belediyesi ve İzmir Büyükşehir Belediyesi de İyi Niyet Belgesi’ni imzalayarak kampanyaya dahil oldu.

RUHSATSIZ ÜRÜNLER DE KULLANILIYOR

Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından izin verilen biyosidal ürünler listesi ile Muğla Büyükşehir Belediyesi’nin biyosidal ürün satın aldığı şirketlerin internet sitelerinde yer alan kullandıkları ürünler ile karşılaştırıldığında ürünlerin neredeyse yarısının ruhsatsız olduğu görülüyor.

Yonca Çevre Sağlığı Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin internet sitesinde ürünler başlığında “Mosquitorex” ve “Musca Cide Fly Bait” isimli iki ürün yer alıyor. Mosquitorex isimli ürün listede yer almıyor.

İlser Haşere İlaç ve Makinaları Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’nin internet sitesindeki ürünler listesinde ise toplamda 41 ürün yer alıyor. Bu ürünlerden 12’si izin verilen biyosidal ürünler listesinde yer almıyor.

Ürün listesi şu şeklide:

1. Victor 5520 EC
2. Bisosif EC
3. Sifenit 300 EW
4. Zion 17 EC
5. Simethrin EW
6. Greencyper EC
7. Bio-Cyper EC
8. Bio-sit EC
9. Bio-Del EC
10. Biodif-S EC (Listede yer almıyor)
11. Fentoks EC
12. Icon 2,5 EW
13. Icon 2,5 EC
14. Greenper EC
15. Bio-Per EW
16. Perform EC
17. Permesit EC
18. Roksifen EC
19. Sumilarv 0,5 G
20. Roksifen EC
21. Natular XRT (Briket) (Listede yer almıyor)
22. Natular T30 (Listede yer almıyor)
23. Natular G30 (Granül) (Listede yer almıyor)
24. Natular Granules
25. Cocobear (Listede yer almıyor)
26. Agita 10 WG
27. Pesguard Ct 2.6
28. Diflubenziron 48 SC (Listede yer almıyor)
29. Diflubenziron 10 SC (Listede yer almıyor)
30. Sayrosit SL
31. Averkill Alfa SC
32. Biocon 10 CS (Listede yer almıyor)
33. Icon 10 WP
34. Icon 10 CS
35. Red Earth
36. Klerat Pellet
37. Klarat Mum Blok (Listede yer almıyor)
38. Protect Plus Pasta (Listede yer almıyor)
39. Protect Çekilmiş Mum Blok
40. Advion Karınca Jeli
41. Advion Hamamböceği Jeli

Roksan İlaç Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin internet sitesinde yer alan toplamda 18 üründen ise yalnızca altısı Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından izin verilen biyosidal ürünler listesinde yer alıyor.

Ürün listesi şu şeklide:

1. Aquatain AMF (Listede yer almıyor)
2. RATACUM PASTA (Listede yer almıyor)
3. Ratocid Pasta
4. RATİR MUM BLOK (Listede yer almıyor)
5. RAT KILLER SUPER PERFEKT (Listede yer almıyor)
6. STARBAR QUICKSTRIKE SCATTER FLY BAIT (Listede yer almıyor)
7. COCKROX
8. ALPHAMOST SC
9. ALPHAPLUS SE (Listede yer almıyor)
10. ANGEL 25 EC
11. SİPERFORT 20 EC (Listede yer almıyor)
12. SELENE 30 EC
13. PERMİL 35 EC (Listede yer almıyor)
14. PERMİL 40 EC (Listede yer almıyor)
15. NEOMET EC (Listede yer almıyor)
16. GRANİT 15 EC (Listede yer almıyor)
17. KARATE 35 EC
18. PALMİDOR 200 SL (Listede yer almıyor)

Natural Biyosidal İlaçları İnşaat Temizlik Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile Çağlar Erkan’ın hangi ürünleri kullandığı ise internet sitelerinde yer almıyor.