MUÇEP, zeytinliklerin maden faaliyetlerine açılmasını öngören kanun teklifinin; Muğla’daki 48 köyü ve buralarda yaşayan 33 bini aşkın kişiyi tehdit ettiğini açıkladı: “’Bir kentin yüzde 3’ünü yerinden yurdundan etmeyi planlıyoruz’ denilmektedir.”
Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) milletvekillerinin imzasını taşıyan enerji ve maden alanlarına yönelik düzenlemeler içeren “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, 13 Haziran’da Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı’na sunuldu.
Bununla birlikte zeytinlik alanlarda, ormanlarda ve meralarda madencilik faaliyetlerinin yapılmasını, enerji yatırımları izinlerinin kolaylaştırılmasını ve Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) süreçlerinin hızlandırılmasını öngören kanun teklifine karşı Türkiye’nin farklı yerlerindeki yerel mücadeleler, ekoloji örgütleri ve sivil toplum kuruluşları (STK) koordinasyon grubu kuruldu.
Diğer yandan, 19 Haziran’da Muğla başlata olmak üzere Türkiye’nin farklı noktalarından gelerek görüşmeye katılmak isteyen yurttaşların alınamaması üzerine AK Parti ve muhalefet partileri arasında tartışmalar yaşandı, Avukat Yakup Okumuşoğlu Meclis’te yerde sürüklendi.
Kanun Teklifi, 20 Haziran’da ise toplamda 26 saat süren görüşmeler sonucunda Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda kabul edildi.
Diğer yandan Muğla‘nın Milas ilçesinde Akbelen Ormanı’nı kömür madenine karşı koruyan yurttaşlar, kanun teklifine karşı Ankara’daki Cemal Süreyya Parkı’nda dün (3 Temmuz) nöbete başladı.
Muğla Çevre Platformu (MUÇEP), “süper izin yasası” olarak tanımlanan kanun teklifi ile ilgili yazılı bir açıklama yayımladı.
Açıklamada, MUÇEP’in araştırması üzerine Muğla’da 48 köy ve mahalle acele kamulaştırma ve yerinden edilmeyle karşı karşıya kalabileceği belirtildi.


Buna göre, Menteşe, Milas ve Yatağan ilçelerinde yer alan 48 köyün, tam olarak koordinatların çizdiği poligonlar içinde yer aldığı ifade edildi.
Bölgenin kömür sahası olarak belirlendiği ve kanun teklifinde bahsedilen “üstün kamu yararı” çerçevesinde acele kamulaştırmanın bu bölgelerde uygulanabileceği söylendi. Böylelikle Muğla’daki nüfusun yüzde 3’ünün torba yasadan doğrudan etkileneceği belirtildi.
Belirlenen poligonların yaklaşık 400 bin dönümü kapsadığı belirtilen açıklamada, bu alanın 57 bin 140 futbol sahasına karşılık geldiği ifade edildi. MUÇEP, “Bu kadar geniş bir alanda açık kömür madenciliğinin yapılması, bölge ekosisteminde kalıcı bir tahribat oluşması anlamına geliyor” dedi.


“‘ZORUNLU GÖÇ’ DURUMUNA DA İŞARET ETMEKTEDİR”
Konu hakkında açıklamalarda bulunan Muğla Çevre Platformu’ndan Umay Karabaş, şunları söyledi:
“Bu teklif, sadece şu an bilebildiğimiz kadarıyla ve sadece Muğla ölçeğinde bile savaş, çatışma, afet durumlarında ortaya çıkan bir ‘zorunlu göç’ durumuna da işaret etmektedir. ‘Kanun teklifiyle bir kentin yüzde 3’ünü yerinden yurdundan etmeyi planlıyoruz’ denilmektedir.”
“TARİHSEL VE KÜLTÜREL OLARAK YAŞAMLARINI OLUŞTURAN NE VARSA YOK OLACAK”
Teklifin; evleri, damları, kahveleri, ibadethaneleri, mezarlıkları, varsa kütüphaneleri, otlakları/meraları, hayvanları tehlikeye attığını söyleyen Karabaş, “Tarihsel ve kültürel olarak yaşamlarını oluşturan ne varsa, hatıraları, türküleri, ninnileri de dahil kısa, orta ve uzun vadede ya yok olacak ya da yok olmaya hızla yaklaşacaktır. Bu boyutta, hele de köksüzleştirme de barındıran travmaların çeşitli biçimlerde, doğrudan ve dolaylı olarak kuşaktan kuşağa aktarıldığı da bugün artık bilinen bir gerçektir” dedi.
MUÇEP’in araştırmasına göre, Muğla’da etkilenecek köy ve mahalleler ile nüfusları şu şekilde:
Mahalle/Köy | Nüfus |
Kuzyaka | 756 |
Kısırlar | 462 |
Söğütçük | 1631 |
Çiftlikköy | 492 |
Karacahisar | 708 |
Pınararası | 189 |
Çamköy | 775 |
İkizköy | 218 |
Karacaağaç | 144 |
Bağdamları | 1654 |
Sekköy | 44 |
Bayırköy | 338 |
Akçakaya | 294 |
Fesleğen | 791 |
Hasanlar | 367 |
Çakıralan | 237 |
Gürceğiz | 188 |
Türkevleri | 826 |
Yoğunoluk | 348 |
Dereköy | 267 |
Pınarköy | 517 |
Hüsamlar | 346 |
Çamlıca | 254 |
Kalem | 526 |
Alatepe | 362 |
Kultak | 392 |
Çaybükü | 321 |
Gökpınar | 732 |
Bozüyük | 1060 |
Bağyaka | 337 |
Kapabağ | 546 |
Eskihisar | 560 |
Bencik | 1751 |
Köklük | 479 |
Kafaca | 1511 |
Akçaova | 1708 |
Salihpaşalar | 384 |
Bayır | 6301 |
Bahçeyaka | 624 |
Hisarardı | 397 |
Hacıbayramlar | 588 |
Yeniköy | 349 |
Şahinler | 633 |
Yeşilbağcılar | 849 |
Kırık | 201 |
Gökgedikköyü | 402 |
Yayla | 249 |
Yava | 238 |
KANUN TEKLİFİ NEYİ ÖNGÖRÜYOR?
MUÇEP’in açıklamasında, kanun teklifinde öne çıkan başlıklar şöyle sıralandı:
- Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) mevzuatı kısaltılarak, şirketlerin lehine tekrar düzenleniyor.
- Ormanların şirketlere devri daha da kolaylaşıyor.
- Milli parklar, korunan alanlar, sit alanları, sulak alanlar, yaban hayatı koruma ve geliştirme sahaları enerji ve madencilik yatırımlarına açılıyor.
- Koordinatları belirtilmek suretiyle Muğla’da yer alan Yatağan ve Milas – Akbelen bölgesindeki zeytinlikler yok edilerek, saha linyit madenciliğine açılıyor.
- Meraların enerji şirketlerine tahsisi kolaylaşıyor.
- Maden ve enerji projelerinde acele kamulaştırma kararlarının uygulanması kolaylaşıyor.
- Madenler için Cumhurbaşkanlığıʼna ve özel bir kurula yetki veriliyor.
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na imar planı yapma ve inşaat ruhsatı verme yetkisi veriliyor.