TBMM Genel Kurulu’nda dün CHP ve HDP tarafından orman yangınlarının araştırılması amacıyla verdiği araştırma önergelerinin doğrudan gündeme alınması için verilen öneri AK Parti ve MHP oylarıyla reddedildi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nun dün (23 Haziran 2022) gerçekleşen oturumunda Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve Halkların Demokratik Partisi (HDP), orman yangınlarına karşı alınacak önlemlerin belirlenmesi amacıyla daha önce ayrı ayrı verdikleri araştırma önergelerinin doğrudan gündeme alınması için grup önerisi getirdi.
SÜLEYMAN GİRGİN: “YANGINLA MÜCADELEYİ BECEREMEYEN BİR İKTİDAR YÜZÜNDEN YİNE MUĞLA’MIZ YANIYOR”
Öneri üzerine söz alan CHP Muğla Milletvekili Süleyman Girgin şöyle konuştu: “Geçen sene yaşadığımız cehennemin günleri daha hafızamızdayken yangınla mücadeleyi beceremeyen bir iktidar yüzünden yine kurduyla, kuşuyla, ağacıyla bir coğrafya Muğla’mız, Marmaris’imiz yanıyor. Şu ana kadar 4.035 futbol sahası büyüklüğündeki alan maalesef kül oldu. Ülkenin yüreği Muğla’da, Muğlalının gözleri havada, herkes etkin bir mücadeleyle bu yangın artık sönsün diye bekliyor. Dakikalar geçtikçe ormanda yanarak kaybettiğimiz canların çığlığı yüreğimizi dağlıyor. Yangını artıracak en ufak bir rüzgâr tüyleri diken diken ediyor. Öfkeliyiz.
Şimdi sormak istiyorum: Bas bas bağırmadık mı? Demedik mi size, bu çağ yangınlar çağı, bu konu ciddiye alınmalı; ekolojik felaket kapıda, küresel ısınma her yeri yakıyor; özellikle, Akdeniz havzası uzun süre yanacak. Yangınla mücadelede en önemli konu yerinde, erken ve etkin müdahaledir. Bu noktada, orman köylülerini daha aktif hâle getirmeliyiz.
‘Gece görüşü olan helikopterler 4 Temmuz’da gelecekmiş.’ İhale açacaksanız, zamanında açın. 4 Temmuz’a kadar ormanların yanmasını mı seyredeceğiz? Bu nasıl öngörüsüzlüktür. Bu ihale eğer beşli çeteye verilseydi, on dakikada bitirilirdi.”
ENGİN ÖZKOÇ: “CUMHURBAŞKANI İLK GÜNDEN BERİ OKLUK KOYU’NDADIR, OKLUK KOYU’NDA TATİL YAPIYOR”
CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç ise şu eleştiriyi yaptı: “‘Cumhurbaşkanı ilk günden beri yangın yerindedir.’ Hayır, Cumhurbaşkanı ilk günden beri Okluk Koyu’ndadır, Okluk Koyu’nda tatil yapıyor. Yangın yerine helikopterle geçip Suudi Kralı karşılamaya gitmiştir. Diyorlar ki: ‘Şu kadar uçak kiraladık.’ Kiraladığınız uçaklarla ilgili bakanlarınız diyor ki: ‘Bu kiraladığımız uçaklardan 4 Temmuz’da gelecek olan helikopterlerin gece görüş imkânı olacaktır, onları bekliyoruz.’ Şimdi, biz de diyoruz ki: Arkadaş, ormanlarımız yanıyor, millî bir meselede midir? Gelin, bunu siyasetüstü görüşelim mi? Görüşelim. Arkadaş, bir yıldan beri ne yaptınız ya ne yaptınız!”
MAHMUT TOĞRUL: “BİLİM İNSANLARI KİRALANAN UÇAKLARIN TÜRKİYE’NİN COĞRAFİ YAPISINA UYGUN OLMADIĞINI VE YANGIN SÖNDÜRMEDE ETKİSİZ OLDUĞUNU İFADE EDİYOR”
HDP önergesi üzerinde konuşan Gaziantep Milletvekili Mahmut Toğrul da şunları söyledi:
“Orman Genel Müdürlüğünün 2021 yılı faaliyet raporuna göre 2017 yılında 2.411 adet, 2018 yılında 2.167 adet, 2019 yılında 2.688 adet, 2020 yılında 3.399 adet orman yangını çıkmış. Sadece 2021 yılında 2.793 adet orman yangını sonucu 140 bin hektar orman alanı yok olmuş. Yangınla mücadele için alınan 39 adet yangın söndürme helikopteri, 3 adet amfibik uçak, 4 adet insansız hava aracı ve 1 adet tanker uçak kiralanmış. Kiralanan sadece 3 uçak için, yüz elli üç gün için 203 milyon 107 bin TL ödenmiş.
Bakın, bilim insanları yüksek meblağlarla kiralanan bu uçakların Türkiye’nin coğrafi yapısına uygun olmadığını dolayısıyla yangın söndürmede etkisiz olduğunu ifade ediyor. AKP iktidarı daha önce yangın söndürmede etkin olan THK yani Türk Hava Kurumu uçaklarını saf dışı bırakmak için ihale yaptı, ihaleye 5 bin litre su şartı koydu ve su taşıma kapasitesi 100 litre az diye THK uçaklarını, Türk Hava Kurumu uçaklarını maalesef saf dışı bıraktı.
Bu ülkede öyle bir algı yönetimi yapılıyor ki gözünüze baka baka âdeta yalan söyleniyor. Bakın ‘Her türlü önlem alındı’ deniyor, üç gündür Marmaris cayır cayır yanıyor. Bakın, gece görüşlü ekipman olmadığı için, uçak olmadığı için Marmaris alev alev yanıyor. Sadece ormanlar yanmıyor; ormanların içerisindeki tüm börtü böcek, canlı yanıyor. Bunun vebali hepinizin üzerinde. Peki, Bakan ne diyor? Bakan diyor ki: ‘Uçaklar 4 Temmuz’da gelecek, gece görüşü olan helikopter de 1 Temmuzda gelecek.’ Hani tüm önlemleri almıştınız? Hani tüm önlemler alınmıştı? Âdeta halka dalga geçiliyor. Bir gün önce akşam haberlerinde deniyor ki: ‘Yangın kontrol altına alındı.’ Ama bakıyoruz ki yangın üç gündür aralıksız devam ediyor ve Marmaris yanıyor.”
UĞUR BAYRAKTUTAN: “SİZİN, MUSTAFA KEMAL’İN EMANETİ TÜRK HAVA KURUMU’NA ALERJİNİZ VAR”
Öneri üzerine söz alan CHP Artvin Milletvekili Uğur Bayraktutan, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci’nin Marmaris’teki yangına ilişkin “Kontrolsüzlük yok ama kontrol altına alınmış bir yangın da söz konusu değil” açıklamasına tepki gösterdi.
Bayraktutan, “Bundan ne anladı burada, parlamentodaki milletvekilleri? Yani bu şekildeki bir demeç bile, yangın karşısında çaresiz kalan bir hükümetin bakanının acziyetini ortaya koyan fiili bir durum. Böyle bir tabloyla karşı karşıyayız. Sözü uzatmaya gerek yok; bu hükümet, yangın söndürmüyor, köz söndürüyor köz, yani geride kalan közleri söndürüyor” diye konuştu.
Bayraktutan, “Niye böyle? Bakın, şimdi, sizin Türk Hava Kurumu’na karşı bir alerjiniz var. Türk Hava Kurumu kimin kurumu? Mustafa Kemal’in emaneti. Ne yaptınız? ‘Efendim, uçakların motorlarında kuşlar yuva yapıyor’ dediniz. Ne yapıyorlardı? Bunların uçakları amfibi uçaklardı; zamanında gidiyorlardı, denize iniyorlardı; çok kısa, saniyeler içerisinde, yedi dakikada, on dakikada suyu alıyorlardı, geliyorlardı, söndürüyorlardı.
Bakın bira önce bu kürsüye çıkmadan önce yangın bölgesinde Tarım Orman İş Sendikası Başkanı Şükrü Durmuş ile görüştüm. ‘Yeterli ekipman var, yeterli ekipman olmasına rağmen yeterli kadro yok. Bir belirsizlik var’ diye ifade etti.
Bir şirket var CMC diye. Bu şirkete helikopter kirala demişsiniz 1962 ve 1963 model 60 yaşına gelmiş helikopterleri kiralamış. Böyle bir tablo olabilir mi? Geçtiğimiz dönemde, Pakdemirli döneminde bazı uçaklar almışsınız. Bu uçaklar Air Tarctor denilen İspanya’dan alınan uçaklar. Bunlara hayır diyemezsiniz. Bunlar 3 buçuk ton alıyor. Bu uçaklar hava alanından gidip sabit yerden su alabiliyorlar. Yani gidip denizden su alamıyor. Bu yanlış zamanında uyarılmış. Bu uçaklar 2-3 saatte gidiyor yangın yerine suları döküyor. Böyle yangının sönmesi mümkün değil. Cumhurbaşkanı’na 8 uçak alan bu devlet yangın söndürme uçağı alamıyor.” dedi.
Konuşmaların ardından CHP ve HDP’nin önerileri AKP ve MHP oylarıyla reddedildi.