Helenistik Dönem’e ait olduğu belirlenen batıkta kazı çalışmaları, Kültür ve Turizm Bakanlığı izniyle, Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi başkanlığında yeniden sürdürülüyor. ARV Virazon II araştırma gemisiyle yürütülen çalışmalarda, batığın kum tabakasından arındırılarak genel yapısının ortaya çıkarılması hedefleniyor.
Muğla‘nın Marmaris ilçesine bağlı Taşlıca Mahallesi açıklarında yer alan Serçe Limanı’nda, Helenistik Dönem’e ait iki bin 300 yıllık batıkta su altı kazı çalışmaları yeniden başladı.
Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izniyle, Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi Başkanlığı tarafından yürütülen kazılara, Sualtı Arkeoloji Enstitüsü (INA) bilimsel destek sağlıyor. Kazıların teknolojik altyapısı ise Marmaris Ticaret Odası tarafından destekleniyor. Kazı sezonunun başlamasıyla birlikte dalgıç arkeologların, su altında Marmaris Ticaret Odası flamasını açarak çalışmalara sembolik bir başlangıç yaptığı aktarıldı.
KAZILAR ARV VİRAZON II İLE YÜRÜTÜLÜYOR
Kazıların, su altı arkeolojisinin en zorlu şartlarda bile çalışmaya imkân tanıyan dünyada “Arkeolojik Araştırma Gemisi” klasına sahip tek gemi olan ARV Virazon II ile yürütüldüğü ifade ediliyor. Türk mühendisler tarafından tasarlanıp İstanbul Tuzla’da inşa edildiği belirtilen gemide, dalgıçların güvenliği için bir basınç odası bulunuyor.
Serçe Limanı, Antik Çağ’da Ege ile Doğu Akdeniz arasında deniz ticaretinin en işlek güzergâhı olan Rodos Kanalı üzerindeki stratejik konumuyla biliniyor. Özellikle fırtınalı havalarda gemiler için bir sığınak olan koyda, farklı dönemlerde birçok batık meydana gelmişti. Bunlardan biri olan Helenistik Dönem batığı, M.Ö. 280-275 yıllarına tarihleniyor.
BATIK İLK KEZ 1973’TE BİR SÜNGERCİ SAYESİNDE KEŞFEDİLMİŞ
Süngerci Mehmet Aşkın’ın ihbarıyla 1973’te keşfedilen batıkta ilk kazılar, 1978-1980 yılları arasında INA ekibi tarafından yapılmış ancak batık üzerine düşen büyük kaya parçaları nedeniyle kazı tamamlanamamıştı. 2022 yılında yeniden başlatılan çalışmalar, modern tekniklerle sürdürülen çok aşamalı bir proje haline geldi.
2023’te gerçekleştirilen 3D belgeleme çalışmalarının ardından, 2024’te aktif kazı süreci başladı. 33 ila 37 metre derinlikte yürütülen çalışmalarda, Knidos amphoraları ile Güney Anadolu, Filistin ve Mısır kökenli seramik buluntular da çıkarıldı. Dönemin ticaret ağlarına ve gemi teknolojisine dair ipuçları veren buluntuların çıkarıldığı kazı alanına daha önce düşen dört tonluk kaya, sualtında hassas kaldırma teknikleriyle alandan uzaklaştırılarak çalışma alanı güvenli hale getirildi.
“DİJİTAL ALTYAPI SAYESİNDE YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜKTE BELGELENİP ANALİZ EDİLECEK”
2025 yılı kazı sezonunda öncelikli hedefin, batığın üzerini kaplayan kalın kum tabakasını temizleyerek geminin genel hatlarını ve yayılımını ortaya çıkarmak olduğu ifade edildi. Bunun için ARV Virazon II’den batık alanına indirilen hava emicilerle sistematik temizlik çalışmaları başlatıldı.
Kazılarda elde edilen her buluntunun, Marmaris Ticaret Odası’nın desteğiyle oluşturulan dijital altyapı sayesinde yüksek çözünürlükte belgelenip analiz edileceğine değinildi. Uzmanlar, batığın Helenistik Dönem Karia Bölgesi denizcilik tarihi ve Marmaris’in Antik Çağ’daki stratejik önemi hakkında önemli bilgiler sunacağını belirtiyor.
