Muğla’nın Fethiye ilçesinde, yurttaşların kıyıları kullanmakla ilgili haklarının engellenmesine yönelik girişimlere karşı bir araya gelen Kıyılar Halkın İnisiyatifi, Büyük Samanlık Koyu’nda 150 kişi ile basın açıklaması yaptı ve kıyıda insan zinciri oluşturdu.
Muğla’nın Fethiye ilçesinde, yurttaşların kıyılara ve denizlere ücretsiz şeklide erişiminin kısıtlanmasına yönelik faaliyetlere karşı bir araya gelen Kıyılar Halkındır İnisiyatifi, bugün (2 Eylül 2023) saat 15.00’te yarımada bulunan Büyük Samanlık Koyu’nda bir araya geldi.
Saat 14.30’da Salı Pazarı’ndan kalkan otobüslere plajın girişinde buluşan yaklaşık 150 kişi, “Kıyılar halındır halkın kalacak” dedi ve bir basın açıklaması yaparak kıyıda insan zinciri oluşturdu.
Datça’da aynı amaçlarla bir araya gelen Şezlongsuz Datça İnisiyatifi’nden yurttaşlar da “Dayanışma yaşatır” diyerek eyleme destek vermek için Fethiye’ye geldi.
Alanda polis ekipleri tarafından yoğun güvenlik önemleri alınırken, iki Toplumsal Olaylara Müdahale Aracı’nın (TOMA) da hazır bulundurulduğu görüldü.
“KIYILARI İŞGAL EDENLER KADAR, BU İŞGALE GÖZ YUMANLAR DA SUÇLUDUR VE SUÇ İŞLEMEYE DEVAM ETMEKTEDİR”
Kıyılar Halkın İnisiyatifi’nden Duru Ozan’ın okuduğu açıklamada, kıyıların belirli bir zümre veya kişinin mülkiyetinde olamayacağı vurgulandı.
Açıklamada, Anayasa ile yasalardaki ilgili maddeleri hatırlatan Ozan şunları söyledi:
“Kıyılar Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 43. Maddesi ve Türk Medeni Kanunu’nun 715. Maddesine göre ‘Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki’ alanlardır.
Ancak; günümüzde tüm plajlar, sahiller ve koylar özelleştirilmiş; yurttaşların özgürce ve sınırsızca kullanımına kapatılmıştır. Bu alanlar yalnızca parası olanların, şezlong ve şemsiye kullanımı adı altında, yüksek meblağlar ödeyerek faydalandığı yerler haline getirilmiştir. Kıyılarımız kapalı kapılar ardında, imar plan düzenlemeleri ile sermayeye peşkeş çekilmiş, özel mülkiyete tahsis edilerek gerçek sahibi olan halkın elinden alınmıştır. Kıyıları işgal edenler kadar, bu işgale göz yumanlar da suçludur ve suç işlemeye devam etmektedir.”
“HALİ HAZIRDAKİ TÜM KIYI İŞLETMELERİ DERHAL KAMULAŞTIRILMALIDIR”
Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki kıyıların kamu yararı taşıması gerektiğini söyleyen Ozan, kıyılarda kendi karlarını hedefleyen şirketlere verilmesinin son bulmasını istedi ve “Hali hazırdaki tüm kıyı işletmeleri derhal kamulaştırılmalıdır” dedi.
Yurttaşların kıyıları ücretsiz kullanmasının sağlanmasını ve bu konudaki engellemelerin kaldırılmasını talep ettiklerini dile getiren Ozan, ayrıca “Halka ait olan alanların işgaline derhal son verilmelidir” ifadelerini kullandı.
“BU BİR İLK, DEVAMI GELECEK BU ADIMLARIN”
Kıyılar Halkındır İnisiyatifi olarak yurttaşları mücadelelerine destek olmaya çağıran Ozan, su şekilde sözlerini bitirdi:
“Kıyılar işgalcilerin değil halkındır ve diyoruz ki; bu bir ilk, devamı gelecek bu adımların. Bu kıyılar hepimizin başkasının sahip çıkmasını bekleme, dönme sırtını, kalma kayıtsız, imkanınca katkı göster. Sesimiz ol, birlik ol diyoruz.”
Basın açıklamasının ardından ise yurttaşlar işletmeye giriş ücreti ödemeden girerek kıyıda insan zinciri oluşturdu. Plajın bir noktadan sonra demir parmaklıklarla bölünerek girişinden daha yüksek ücret istenen ve daha az kalabalık olan bölümün önüne gelindiğinde ise yurttaşlar, “Kıyıya tel örgü çekilemez” sloganları attı.
İnsan zincirinin ardından yurttaşlar işletmeden çıkarak eylemlerini sonlandırdı.
Büyük Samanlık Koyu bakım ve işletmesi Şehit Yüzbaşı Özgür Özekin Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Uygulama Oteli bünyesinde hizmet veriyor. İşletmenin farklı fiyat tarifeleri olan iki giriş kapısı bulunuyor. İçeride ise şezlonglar ve köşkler kiralanırken, yurttaşların ücret ödemeden sandalye veya havluları üzerinde oturabilecekleri alanlar oldukça kısıtlı.
NE OLMUŞTU?
Kıyılar Halkındır İnsiyatifi, kuruluşunun ardından “Havlunu kap, Büyük Samanlık’a Gel” başlıklı bir çağrı yaparak “Hepimize ait olan kıyılarımıza özgürce girebilmek, kumsalında özgürce havlumuzu sermek için ilk etkinliğimizi Büyük Samanlık koyunda başlatıyoruz. 2 Eylül Cumartesi günü saat 14:30’da yasal hakkımızı kullanmak için Salı Pazarı zabıta noktasında toplanıyoruz ve 15.00’te Büyük Samanlık Koyu A Kapısı girişinde oluyoruz” demişti.
Şezlongsuz Datça İnisiyatifi ise Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Özbel Sahili’nde 264 metrekarelik kıyı alanını Palaia Otel’e kiralanması ve şirketin kıyıya ahşap bir platform yapmaya başlaması üzerine bir araya gelmişti.
Kıyı Kanunu’na aykırı olması nedeniyle yurttaşların mücadelesi sonucunda platform sahilden kaldırılmış, otelin kıyıya koyduğu şezlongların önünde yurttaşlar 9 Mart 2023’te nöbete başlayarak kıyıyı, hakları kapsamında kullanmaya başlamıştı.
177 gündür Datça’nın farklı bölgelerindeki kıyı işgallerine karşı çıkan yurttaşlar “Şezlongsuz Datça İnisiyatifi”ni oluşturmuştu. Otel sahipleri ise yurttaşların kıyıdan eşit ve serbestçe denize girmeleri karşısında şikayette bulunmuş ve üç kişi hakkında soruşturma başlatılmıştı.
