Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, Valilik emri ile Akbelen’de kolluk kuvvetleri koruması altında kesilen ağaçların ardından bir açıklama yaparak, Muğla Valisi Orhan Tavlı’nın Çanakkale’de görev yaptığı sırada altın madeni şirketi tarafından 350 bin ağacın kesildiğinin hatırlattı ve Tavlı’nın görevden alınarak cezalandırılmasını talep etti.
Muğla’nın Milas ilçesine bağlı İkizköy’deki Akbelen Ormanı’nın 24 Temmuz 2023 tarihinden itibaren kömür madeni için kesilmiş, kesime karşı çıkan yurttaşlar ise jandarma ekiplerinin biber gazlı, coplu, tazyikli sulu müdahalesine maruz bırakılmıştı.
Muğla Valiliği tarafından yapılan açıklamada ise kesimin izinli olduğu söylenmiş, kesime karşı çıkan yurttaşlar ise provokasyon yapmakla suçlanmıştı.
Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, dün (2 Ağustos 2023) yaptığı açıklamada, Muğla Valisi Orhan Tavlı’nın Çanakkale’de görev yaptığı dönemde Kazdağları’nda altın madeni şirketlerine çalışma izni vererek, Kirazlı’da 350 bin ağacı kestirdiğini hatırlattı.
“TAVLI’NIN ÇANAKKALE VALİSİ İKEN KAZDAĞLARI’NA YAPTIĞI KÖTÜLÜĞÜ HİÇ UNUTMADIK”
Yapılan açıklamada, “Biz Kazdağlılar, Muğla Valisi Orhan Tavlı’yı yakından tanıyoruz. Çanakkale Valisi iken Kazdağları’na yaptığı kötülüğü hiç unutmadık. Hep aklımızda. Kazdağları’nın sincabı da unutmadı!” ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, 2000’li yılların başından itibaren Kazdağları’nda yürütülen mücadele sonucunda altın madeni projelerine izin verilmediği, bu dönemde görev yapan valilerin de şirketlere çalışma izni vermediği hatırlatıldı.
Orhan Tavlı’nın ise Çanakkale Valisi olarak atandıktan sonra şirketlerin “bayram ettiği” ve çalışma izinlerinin imzalanmaya başlandığı belirtildi.
Tavlı’nın uygulamaları şöyle özetlendi: “Tavlı’nın 2016 yılında göreve gelmesinden sonra, TÜMAD Madencilik, 2017 yılında Lapseki’de Altın Madeni Projesi’ni işletmeye aldı. Yüz binlerce ağaç kesildi. Daha sonra Danıştay süreci tamamlanmadan Alamosgold’un sahip olduğu Kirazlı Altın Madeni Projesi’ne çalışma izni verildi ve 2019’da 350 bin ağaç kesilerek koskoca bir orman ekosistemi yok edildi. Ancak tüm çabasına, baskı ve zulmüne rağmen Kirazlı direnişine engel olamadı.”
“TAVLI, KAMU YARARINA HİZMET ETMEK YERİNE AKBELEN ORMANI’NI YOK ETTİRDİ”
Tavlı’nın 2020 yılında atandığı Muğla’da da benzer uygulamalara imza attığı söylenen açıklamada, “Tavlı, kamu yararına hizmet etmek yerine, yüzlerce kolluk kuvveti nezaretinde IC Holding ve Limak iştiraki olan YK Enerji’ye Akbelen Ormanı’nı yok ettirdi. Ormanını koruyan köylülerin, yaşam savunucularının üstüne biber gazı sıktırdı, TOMA’larla basınçlı su uygulattı, coplattırdı, darp ettirdi, gözaltına aldırdı. Jammer’lerle haberleşme özgürlüğüne engel koydurdu” dendi.
Akbelen Ormanı savunucularının 1 Ağustos 2023 tarihinde Tavlı hakkında suç duyurusunda bulunduğuna işaret edilerek, “Akbelen Ormanı’nda 24 Temmuz 2023 günü başlayan ‘orman kesim işlemi’ni hukuksuzca uygulatan, Anayasal suçu engellemek için yurttaşlık görevini yerine getiren yurttaşlara karşı kolluk gücünün zor kullanılmasından sorumlu olan, Anayasanın 169. Maddesini ihlal suretiyle Anayasal suç işleyen ve görevini kötüye kullanan Vali Orhan Tavlı hakkında 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun kapsamında soruşturma başlatılarak, öncelikle görevden alınmasını, ilgili mahkemelerde hakkında dava açılmasını ve cezalandırılmasını istiyoruz” dendi.
Açıklamada son olarak, “Kazdağları Orhan Tavlı’yı unutmadı, Akbelen de unutmayacak! İkizköylü kadınlara gözyaşı döktürten, ağıt yaktıran Orhan Tavlı’yı tarih de unutmayacak” ifadeleri kullanıldı.
NE OLMUŞTU?
Muğla’nın Milas ilçesinde bağlı İkizköy’de, bölge halkı YK Enerji’nin termik santrallerine yakıt sağlayan linyit madeni sahasını Akbelen Ormanı’na doğru genişletilmesine karşı çıkmıştı.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 28 Kasım 2020 tarihinde şirkete verdiği maden açık işletme iznine istinaden, Orman Genel Müdürlüğü de YK Enerji’ye Akbelen Ormanı’nda ağaç kesme izni vermişti. Köylüler 29 Nisan 2021 tarihinde bu karara karşı hukuki süreç başlatmıştı.
17 Temmuz 2021’de Orman İşletme Müdürlüğü’nün kesim ekibi, mahkeme kararını beklemeden Akbelen Ormanı’nda 30’a yakın ağaç kesmiş ve karşılık olarak İkizköylüler ağaç kesimine karşı ormanda 24 saatlik bir nöbete başlamıştı.
8 Ağustos 2021’de şirket yangın sıçrama ihtimali olduğu gerekçesiyle yeniden kesime gelmiş ve 100’ün üzerinde ağaç kesmişti fakat İkizköylüler daha fazla ağacın kesilmesine yeniden engel olmuştu.
Bunun üzerine orman yangınları nedeniyle ormanlara giriş yasağı gerekçe gösterilerek 10 Ağustos 2021 gecesi Jandarma ekipleri özel bir mülke ait nöbet alanında, mülk sahibinin izin belgesi olmasına rağmen, 11 kişiyi sürükleyerek dışarı çıkarmış, Füsun Kayra ve Edibe Demir hakkında kamu görevlisine mukavemet suçundan dava açılmıştı.
11 Ağustos 2021 tarihinde ise Muğla 1. İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı vermiş fakat karar itiraz edilmişti. 1 Aralık 2022 tarihinde ise, dava kapsamında düzenlenen üçüncü bilirkişi keşfine dayanılarak yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar verilmişti. 24 Temmuz 2023‘tarihinde Akbelen Ormanı’na yeniden ağaç kesimi için girilmesi üzerine davanın esası hakkında yürütmenin durdurulması için karar verilmesi için İkizköylüler tarafından tedbiren derhal yürütmeyi durdurma talebi mahkemeye iletilmişti.
Davanın ikinci duruşmasında hazır bulunmasına rağmen İkizköylülerin tanıklarının dinlenmemesi, savunma avukatlarının Jandarmaya gece yarısı baskını emrini kimin verdiğinin araştırılmaması, sanıkların Jandarmanın orantısız güç kullanımı sonucu yaralanmalarını tespit eden adli tıp raporlarının dosyaya getirilmesi gibi taleplerin reddedilmesi üzerine reddi hakim talebinde bulunulmuştu.
Davanın 27 Mart 2023 tarihinde görülen altıncı duruşmasında ise İkizköylülerin avukatları duruşmanın uluslararası arenada takip edildiğini belirtmiş, Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Savunucularının Korunması Özel Raportörü Mary Lawlor’un süreci izleyeceğine dair attığı tweeti mahkeme ile paylaşmıştı.
Akbelen Ormanı’nın kesim izninin iptali için açılan davada ise mahkeme tarafından atanan bilirkişi heyeti 7 Eylül 2021’de bölgede keşif gerçekleştirmişti. Bölgede ilk yapılan keşifte hakimin avukatlara hakaret etmesi nedeniyle avukatlar Arif Ali Cangı, İsmail Hakkı Atal ve Şiar Rişvanoğlu reddi hakim başvurusunda bulunmuştu.
1 Mart 2022’deki ikinci bilirkişi inceleme öncesi Resmi Gazete‘de yayınlanan maden yönetmeliğindeki değişiklikle birlikte tapuda zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlarında madencilik faaliyetlerinin önü açılmıştı.
Mayıs 2022’de hazırlanan bilirkişi raporunda madencilik faaliyetlerinin orman ekosistemini tamamen yok edeceği kabul edilmiş ama aynı zamanda bölgedeki tüm kömürün çıkarılabilmesi için Akbelen Ormanı’nın madenciliğe açılması gerektiği de savunulmuştu.
8 Ağustos 2022’de ise üçüncü bilirkişi keşfi yapılmıştı. İkizköylüler 23 Ekim 2022 tarihinde Milas’ta bir yürüyüş ve basın açıklaması gerçekleştirerek, bilirkişilerin üzerindeki baskılara son verilmesini istemişti. Karadam ve Karacahisar Mahalleleri Doğayı ve Doğal Hayatı Koruma Güzelleştirme ve Dayanışma Derneği (KARDOK) Başkanı, İkizköylü Nejla Işık, “Biliyoruz ki vicdanlarının sesiyle yazılmış bilirkişi raporları Akbelen’in kurtuluşu olacak! Akbelen’i koruyacak bilirkişi raporunu umutla bekliyoruz” demişti.
Üçüncü bilirkişi raporu ise Akbelen Ormanı’ndan kömür madencilik yapılabileceğini söylemişti.
16 Temmuz 2023’te İkizköylüler ve yaşam savunucuları, çadırlı nöbetin ikinci yılını doldurması solayısıyla bir ayara gelmiş, “Akbelen Ormanı’na dokunmayın” demişti.
24 Temmuz 2023’te Jandarma ve TOMA’larla kesim ekipleri ormana girerek kesime başlamış; jandarma, Akbelen Ormanı’nın kesimini engellemek adına ormana girmek isteyen yurttaşlara müdahale etmişti. Avukat İsmail Hakkı Atal, Fidan Eroğlu, Hasan Yorulmaz, Osman Asal, Volkan Çetin ve Ege Tok gözaltına alınmıştı.
