Gayrimenkul yatırımlarında ve emlak alım-satımlarında sıkça karşılaşılan terimlerden biri kat mülkiyeti ve kat irtifakı kavramlarıdır. Bu iki kavram, taşınmaz üzerinde sahiplik haklarını ve bu hakların kapsamını belirler. Aralarındaki farkı anlamak, gayrimenkul alım-satımında ve kullanımında yasal sorunlar yaşamamak için oldukça önemlidir. İşte, kat mülkiyeti ve kat irtifakı terimlerinin ne anlama geldiği ve aralarındaki farkların detayları:
KAT İRTİFAKI NEDİR?
Kat irtifakı, henüz yapımı tamamlanmamış bir bina üzerindeki bağımsız bölümler (daire, dükkan, ofis vb.) için arsa üzerinde kurulan bir hak türüdür. İnşaatın başlangıcından itibaren oluşturulan bu irtifak, yapı tamamlandığında kat mülkiyetine dönüştürülebilir. Kat irtifakı, inşaat sürecinde hak sahiplerinin belirli bir arsa payına sahip olduğunu gösterir.
- Arsa Payı ile İlgili Haklar: Kat irtifakı tapusu, bir arsa üzerinde inşa edilecek yapının bitiminde hak sahiplerinin paylarını belirtir. Bu tapu, yapının tamamlanmasından sonra kat mülkiyetine dönüştürülmek üzere geçici bir statü taşır.
- İnşaat Projesine Bağlıdır: Kat irtifakı, genellikle bir inşaat projesine dayalı olarak arsa payları ile ilişkilidir. Yapı tamamlanmadan önce, bu tapuya sahip kişiler inşaat tamamlandığında bağımsız bölüm hakkına sahip olacaklardır.
- Hukuki Güvence: Kat irtifakı, yapının plan ve projeye uygun bir şekilde tamamlanması durumunda kat mülkiyetine dönüşebileceğinden, gayrimenkul yatırımcılarına belirli bir yasal güvence sunar.
KAT İRTİFAKI TAPUSU NEDİR?
Kat irtifakı tapusu, arsa üzerinde inşaat halindeki veya projelendirilmiş bir yapı için bağımsız bölüm sahipliğini gösteren bir belgedir. Bu tapu, yapının tamamlanmasının ardından kat mülkiyetine geçmek için yasal bir adımdır.
KAT MÜLKİYETİ NEDİR?
Kat mülkiyeti, tamamlanmış ve iskan ruhsatı alınmış bir yapıda bulunan bağımsız bölümler üzerinde kurulan mülkiyet hakkıdır. Kat mülkiyeti, bir binada bulunan daire, dükkan, ofis gibi bağımsız alanların ayrı ayrı sahipleri olduğunu ve bu kişilerin taşınmaz üzerinde tam bir mülkiyet hakkına sahip olduklarını ifade eder.
- İskan Ruhsatı Gereklidir: Kat mülkiyeti tapusunun alınabilmesi için yapının tamamlanmış ve iskan ruhsatı almış olması gerekmektedir. İskan ruhsatı, yapının projesine ve yasal mevzuatlara uygun şekilde tamamlandığını gösterir.
- Bağımsız Bölüm Sahipliği: Kat mülkiyetine sahip kişiler, yapının ortak alanları üzerinde belirli hak ve yükümlülüklerle birlikte bağımsız bölümler üzerinde tam mülkiyet hakkına sahiptir.
- Emlak Alım-Satımında Geçerlidir: Kat mülkiyeti tapusu, emlak alım-satımında tam mülkiyet hakkını gösterir ve bu haklar, yasal güvence altındadır.
KAT MÜLKİYETİ NASIL ALINIR?
Kat mülkiyeti almak için yapılması gereken işlemler şunlardır:
- İnşaatın Tamamlanması: Yapının tüm inşaat işleri tamamlanmış olmalıdır.
- İskan Ruhsatı Alınması: Belediye veya ilgili yerel idarelerden yapının iskan ruhsatı alınmalıdır.
- Kat Mülkiyetine Geçiş Başvurusu: Tapu müdürlüğüne başvurarak, kat irtifakından kat mülkiyetine geçiş işlemleri yapılır. Bu işlem sırasında gerekli belgeler (iskan belgesi, proje vb.) sunulmalıdır.
- Kat Mülkiyeti Tapusu Alınması: Başvuru kabul edildikten sonra, bağımsız bölümlere ait kat mülkiyeti tapusu düzenlenir.
KAT İRTİFAKI VE KAT MÜLKİYETİ FARKI NEDİR?
- Yapı Durumu:
- Kat İrtifakı: Yapı henüz inşaat halindeyken ya da tamamlanmamış durumdayken kurulan bir haktır.
- Kat Mülkiyeti: Yapının tamamlanması ve iskan ruhsatının alınması ile kurulan bir mülkiyet hakkıdır.
- Tapu Türü:
- Kat İrtifakı: Geçici bir mülkiyet hakkıdır ve yapı tamamlandığında kat mülkiyetine dönüştürülebilir.
- Kat Mülkiyeti: Tam mülkiyet hakkını ifade eder ve bağımsız bölümlerin sahiplerini tam yetkiyle temsil eder.
- Kullanım Hakları:
- Kat İrtifakı: Arsa üzerinde bağımsız bölüm hakkına sahip olunacağına dair bir güvence verir; ancak yapı tamamlanmadan kat mülkiyetine geçilmez.
- Kat Mülkiyeti: Bağımsız bölüm üzerinde tam mülkiyet hakkı verir ve emlak alım-satımında tam yetki sağlar.
Kat mülkiyeti ve kat irtifakı kavramlarını anlamak, gayrimenkul alım-satım işlemlerinde hak ve sorumluluklarınızı doğru bir şekilde yerine getirmenize yardımcı olur. Bu farklar, yapıların hukuki durumu ve mülkiyet hakları açısından büyük önem taşır. Gayrimenkul yatırımlarında dikkat edilmesi gereken bu ayrıntılar, mülk sahiplerinin karşılaşabileceği sorunların önüne geçer.
