Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan yeni infaz düzenlemesine ilişkin Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı’nın imzaya açtığı ve 66 kadın ile LGBTİ+ örgütünün imzaladığı ortak açıklama metni yayımlandı. Açıklamada, “Devletin, kendi şiddetle mücadele mekanizmalarını da işlevsiz hâle getiren bu düzenlemede; ‘kadın ve çocuklara karşı suçlara dair’ istisna getirilmesini talep ediyoruz” denildi.
Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı’nın imzaya açtığı ve 66 kadın ile lezbiyen, gey, biseksüel, trans ve interseks (LGBTİ+) örgütünün imzasının bulunduğu “Kadın ve LGBTİ+ örgütleri ortak açıklaması: Kadına yönelik şiddete cezasızlık getiren bir infaz düzenlemesine geçit vermeyeceğiz” başlıklı açıklama, dün (21 Mayıs) yayımlandı.
Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan yeni infaz düzenlemesi hakkında yapılan ortak açıklamanın imzacıları arasında; Muğla’dan Fethiye Kadın Danışma ve Dayanışma Derneği, Bodrum Kadın Dayanışma Derneği ve Karya Kadın Derneği de yer alıyor.
“BİZ KADIN VE LGBTİ+ ÖRGÜTLERİ, HER VESİLEDE ASIL SORUNUN CEZALARIN SÜRESİ DEĞİL İNFAZI OLDUĞUNU DİLE GETİRİYORUZ”
Açıklamada; son günlerde basına yansıyan haberlerden, Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan yeni infaz düzenlemesiyle pek çok mahkûmun cezasını tamamlamadan tahliye edilmesine yol açacak örtülü bir affın gündemde olduğunu öğrendikleri belirtildi.
Tasarının; kadınlara ve çocuklara yönelik işlenen “cinsel saldırı”, “cinsel istismar”, “cinayet” ve “yaralama” suçlarından infaz edilen cezaları da kapsamasına dair haberleri, endişeyle takip ettiklerinin vurgulandığı açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:
“Kadınlara, LGBTİ+’lara ve çocuklara yönelik cinsel saldırı ve şiddet suçlarına dair Türkiye’deki temel sorunlardan biri cezasızlıktır. Kamuoyunda infial yaratan çeşitli örneklerde sıklıkla popülist bir talep olarak cezaların artırılması talebi gündeme geliyor. Biz kadın ve LGBTİ+ örgütleri ise her vesilede asıl sorunun cezaların süresi değil, infazı olduğunu dile getiriyoruz.”
“HAKİMLERİN, ŞİDDET FAİLLERİNE CEZA VERMEMEYE YÖNELİK TUTUMLARI ADALETE ERİŞİMİ ZORLU HÂLE GETİRİYOR”
Bu tasarının, ceza infaz sistemine ve adalete erişime dair kaygılarını artırdıklarına dikkat çekilen açıklamada, “Mevcut durumda, kadınların adalete erişimlerinde köklü ve katmanlı sorunlar bulunuyor” denildi.
Açıklamanın devamında ise şu ifadelere yer verildi:
“Kadınların yeterli hukuki bilgi ve desteğe erişememesi, soruşturma aşamasında makul sürenin aşılması, yargılamaların çok uzun sürmesi ve yakalama kararlarının uygulanmaması gibi sorunların yanı sıra mahkeme salonlarında hakimlerin, şiddet faillerine ceza vermemeye yönelik tutumları adalete erişimi zorlu hâle getiriyor.”
Hakimlerin, cezaları genellikle alt sınırdan verdikleri ve takdiri indirim (iyi hâl indirimi) uyguladıklarının da altının çizildiği açıklamada, şunlara dikkat çekildi:
“’Kasten yaralama’, ‘tehdit’, ‘hakaret’ suçları için genellikle hükmedilen indirimli hapis cezası, adli para cezasına çevriliyor. Ardından, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararıyla para cezası dahi fiilen ödenmiyor. Yerel mahkeme ceza verdiğinde ise kararın Yargıtay tarafından bozulduğu örnekler ise özellikle cinsel suçlarda çok yaygın.”
“KADINLARI VE ÇOCUKLARI ŞİDDETE KARŞI KORUMAK VE ADALETE ERİŞİMİN ÖNÜNDEKİ ENGELLERİ KALDIRMAK DEVLETİN SORUMLULUĞUDUR”
Açıklamada, 2023 yılında yapılan infaz düzenlemesinin sonuçları hakkında “Şiddet failleri, çok kısa bir süreyi kapalı cezaevinde geçirdikten sonra açık cezaevine geçme, denetimli serbestlikten yararlanma hakkı kazandı” denildi.
Fiili cezasızlığa rağmen ceza almış suçluların, yapılacak düzenleme tasarısıyla salınacaklarının; kadınlara ve çocuklara karşı işlenen suçları, suç olmaktan çıkarılacağının vurgulandığı açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:
“Adalet duygusunu zedelediği gibi faillere cesaret aşılayan ve devletin, kendi şiddetle mücadele mekanizmalarını da işlevsiz hâle getiren bu düzenlemede; ‘kadın ve çocuklara karşı suçlara dair’ istisna getirilmesini talep ediyoruz.”
Açıklamanın sonunda ise şu ifadelere yer verildi:
“Kadınları ve çocukları şiddete karşı korumak ve adalete erişimin önündeki engelleri kaldırmak devletin sorumluluğudur. Biz kadın ve LGBTİ+ örgütleri olarak devletin bu sorumluluğunu yerine getirmesinin takipçisiyiz.”
Ortak metni imzalayan kuruluşlar ve örgütler şu şekilde:
- 17 Mayıs Derneği
- 17+ Alevi Kadınlar
- 20 Kasım Nefret Suçlarıyla Mücadele Derneği
- Adana Kadın Da(ya)nışma Merkezi ve Sığınma Evi Derneği
- Adıyaman Kadın Yaşam Derneği
- Altınoluk Kadın Dayanişmasi
- Ankara Gökkuşağı Aileleri Derneği (GALADER)
- Antalya Barosu Kadın Hakları ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Kurulu
- Antalya Feminist Kolektif
- Antalya Kadın Danışma Merkezi ve Dayanışma Derneği
- Aralık Feminist Kolektif
- Ayvalık Kadın İnisiyatifi
- Bağımsız Kadın derneği
- Bodrum Kadın Dayanışma Derneği
- Bursa Kadın Platformu
- Cinsiyet Eşitliği Politikaları Derneği
- Demeter Eşitlikçi Kadınlar Derneği
- EKAMEDER
- Elder
- Emek Benim Kadın Derneği
- Eskişehir Barosu Kadın Hakları Komisyonu
- Feminist Boğaziçi
- Fethiye Kadın Danışma ve Dayanışma Derneği
- Foça Barış Kadınları
- Giresun Kadın Dayanışma Derneği
- Günebakan Kadın Derneği.
- HEVİ LGBTİ+ Derneği
- İzmir Çiğli Kadın Emeğini Değerlendirme ve Dayanışma Derneği ÇEKEV
- İzmir Kadın Dayanışma Derneği
- Ka.der Ankara
- Kadın Dayanışma Vakfı
- Kadın Dayanışması
- Kadın Koalisyonu Yasa Çalışma Grubu
- Kadın Savunma Ağı
- Kadın Zamanı Derneği
- Kadının İnsan Hakları Derneği
- Kadınlar Birlikte Güçlü
- Kadınların Kurtuluşu
- Kadınlarla Dayanışma Vakfı (KADAV)
- Kaos GL Derneği
- Karaburun Kadın Platformu
- Karya Kadın Derneği
- Katre Kadın Danışma ve Dayanışma Derneği
- Kepez Özgür Kadın Dayanışma
- Kırkyama Kadın Dayanışması
- Kirmizi Biber Dernegi
- Koza Kadın Derneği
- Körfez Bağımsız Kadın Dayanışması
- Lambdaistanbul LGBTİ+ Dayanışma Derneği
- Lezbiyen Gey Biseksüel Trans İnterseks Aileleri ve Yakınları Derneği LİSTAG
- Lotus Kadın Dayanışma ve Yaşam Derneği
- Mersin 7 Renk LGBT
- Mimoza Kadın Derneği
- Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı
- Muamma LGBTİ+ Eğitim Araştırma ve Dayanışma Derneği
- Özgür Renkler Derneği
- Pembe Hayat LGBTİ+ Dayanışma Derneği
- Rosa Kadın Derneği
- Sosyal Politika, Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği (SPoD)
- Star Kadın Derneği
- Türk Tabipleri Birliği Kadın Hekimlik ve Kadın Sağlığı Kolu
- Urla Kadın Dayanışma Derneği
- ÜniKuir Derneği
- Yaka Koop
- Yaşamevi Kadın Dayanışma Derneği
- Yeni Demokrat Kadın
