İskan (Yapı Kullanma İzin Belgesi) nedir, nasıl alınır? Gerekli evraklar, adım adım başvuru ve kısmi iskanla pratik rehber.
Konut ya da işyerine “resmen” yerleşebilmek için gereken son adım iskan (resmi adıyla Yapı Kullanma İzin Belgesi). Peki iskan nedir, ne işe yarar ve başvuru süreci nasıl işler? İşte yurttaş için okunabilir, adım adım kılavuz.
İSKAN NEDİR, NE İŞE YARAR?
- Tanım: Yapının, ruhsat ve projelerine uygun tamamlandığını; oturulabilir/kullanılabilir durumda olduğunu belgeleyen resmi izin.
- Sonuçları:
- Mesken/işyeri abonelikleri (elektrik-su-doğalgaz) için kalıcı aboneliğin önünü açar.
- Kat irtifakı → kat mülkiyeti geçişi yapılabilir; tapuda değer ve satış kabiliyeti artar.
- Sigorta, kredi ve belediye işlemlerinde güvencedir.
KİMLER BAŞVURUR, NEREYE YAPILIR?
- Başvuru sahibi: Genellikle yapı sahibi/arsa maliki veya müteahhit/vekil.
- Yetkili idare: Belediyeler (belediye sınırı-mücavir alan), diğer yerlerde il özel idaresi.
İSKAN İÇİN GEREKLİ TEMEL ŞARTLAR
- Yapının ruhsata ve onaylı projelere uygun tamamlanmış olması.
- Yapı denetim sürecinin (varsa) tamamlanması ve uygunluk raporları.
- Yangın (itfaiye) uygunluğu, ortak alan güvenliği.
- Asansörlü binalarda tescil/uygunluk muayenesi.
- Ortak alanların (sığınak, otopark, merdiven, kaçış yolları) eksiksiz olması.
GEREKLİ BELGELER (Belediyeye göre küçük farklar olabilir)
- Dilekçe ve yapı bilgileri formu
- Yapı ruhsatı ve onaylı projeler (mimari-statik-mekanik-elektrik)
- Yapı denetim uygunluk yazıları, şantiye şefi/mesuliyet yazıları
- İtfaiye uygunluk yazısı (yangın tesisatı)
- Asansör tescil/uygunluk raporu (varsa)
- SGK ilişiksizlik yazısı (iş bitimi)
- Fotoğraflar, numarataj/adres tescili, harç/bedel dekontları
ADIM ADIM İSKAN BAŞVURUSU
- Ön kontrol yapın: Şantiye şefi/mesul ile projeye uygunluk, eksik imalat, yangın-asansör durumunu kontrol edin.
- Dosyayı tamamlayın: Gerekli rapor, uygunluk ve makbuzları toplayın; belediyenin kontrol listesini işaretleyin.
- Başvuru-harç: İlgili müdürlüğe (İmar ve Şehircilik/Etüt-Proje) dilekçe ve evraklarla başvurun; harç/bedelleri ödeyin.
- Saha incelemesi: Belediye teknik ekibi yerinde kontrol yapar; eksik-aykırı hususlar varsa “tamamlama” ister.
- Belgenizi alın: Uygun görülünce Yapı Kullanma İzin Belgesi düzenlenir; e-imzalı çıktıyı arşivleyin.
- Sonraki adım: Tapuda kat mülkiyeti, dağıtım şirketlerinde kalıcı abonelik işlemleri.
KISMİ (BLOK/BÖLÜM) İSKAN MÜMKÜN MÜ?
- Büyük sitelerde kısmi iskan (tamamlanan blok/bağımsız bölümler için) verilebilir. Ortak alanların o bloğa ait kısmı bitmiş olmalıdır.
SIK SORULAN 6 SORU
- İskansız da oturulur mu? Hukuken uygun değil; ceza ve abonelik kısıtları doğabilir.
- Yapı Kayıt Belgesi (İmar Barışı) = İskan mı? Hayır. Geçici haklar sağlar, iskan yerine geçmez.
- Harç/bedeller sabit mi? Belediyeden belediyeye değişir; başvuru öncesi tarifeyi sorun.
- Tadilat olduysa? Proje tadilini onaylatmadan iskan verilmez.
- Asansör yoksa? Asansörlü yapılar için rapor zorunlu; yoksa aranmaz.
- Süre ne kadar? Dosyanın tamlığı ve sahadaki eksiklere göre değişir.
YAPILAN HATALAR & ÇÖZÜMLER
- Projeye aykırı imalat: Çözüm → Projeyi revize edip onaya sunun ya da imalatı projeye döndürün.
- Eksik ortak alan/yangın kaçışları: Çözüm → İmalatı tamamlayıp itfaiye uygunluğunu yenileyin.
- Eksik SGK/denetim evrakı: Çözüm → İş bitim bildirimi ve ilişiksizlik yazısını alın, dosyayı güncelleyin.
İSKANDAN SONRA: TAPU VE ABONELİKLER
- Kat mülkiyetine geçiş için iskan şarttır; yönetim planı ve mimari projeye göre işlem yapılır.
- Elektrik-su-doğalgaz kalıcı abonelik başvurularında iskan belgesi talep edilir.
