Nefret öldürür, dayanışma yaşatır! Küresel Sumud Filosu!
“Gazze, baskının, soykırımın ve etnik temizliğin açık bir örneğidir. İsrail öldürüyor ve tüm dünya, bu soykırımı canlı izliyoruz.” diyor İsveçli aktivist Greta Thunberg.
“İnsanların telefonlarından canlı yayında soykırımı izlerken hayatlarına devam etmelerini ve hiçbir şey olmuyormuş gibi davranmalarını görmekten dehşete düşüyorum. İsrail, Filistin halkını yok etmek istiyor. İsrail’in bu yaptığı, insanları harekete geçmeye, koltuklarından kalkıp örgütlenmeye teşvik etmezse, ne teşvik eder bilmiyorum” (1) diye devam ediyor büyük bir üzüntü ile konuşmasına.
Thunberg bu açıklamayı 31 Ağustos 2025 tarihinde Küresel Sumud Filosu’nun İspanya’nın Barselona kentinden Gazze’ye doğru yola çıkmasından önce yapılan basın açıklamasında dile getirdi.
Küresel Sumud Filosu (Global Sumud Flotilla) Filistin ile dayanışma ve İsrail’in ablukasını kırmak için 44’ten fazla ülke vatandaşının desteğiyle oluşturulan uluslararası sivil yardım filosu. Onlarca sivil tekneden ve yüzlerce gönüllüden oluşuyor.
Başlangıç yeri olarak Barselona kentinin seçilmesinin de sembolik önemi var.
Barselona Belediye Meclisi 30 Mayıs 2025 tarihinde yaptığı oylamada, İsrail hükümetiyle ilişkilerin kesilmesi ve Tel Aviv kentiyle yapılan dostluk anlaşmasının ‘uluslararası hukuka saygı gösterilinceye ve Filistin halkının temel hakları garanti altına alınıncaya kadar’ askıya alınması yönünde karar aldı. (2)
Barselona halkının verdiği bu destekten dolayı bu sivil girişimin başlangıç yeri olarak Barselona limanı seçildi.
***
Sumud Arapçada, azimli duruş, sebat, direnç, kararlılık demek. (3) Filistinliler için ‘Sumud’ sözcüğünün anlamı politik açıdan da çok önemli.
1967‘den beri topraklarını terk etmeyi reddeden ve günlük yaşamlarına her şeye rağmen devam etmeye çalışan, genel grev, boykot ve gösteriler gibi şiddet içermeyen bütün direniş yöntemleriyle baskılara ve zulme karşı direnmesini anlatmak için kullanılmıştır Sumud.
Sumud’un simgesi zeytin ağacı ve hamile Filistinli annedir.
Filistinlilerin toprağa kök salma duygusuyla ilişkilendirilen en önemli sembol, Filistin’in her yerinde bulunan zeytin ağacıdır.
Filistin sanatında sıklıkla tasvir edilen bir diğer Sumud simgesi ise anne ve daha spesifik olarak hamile olarak tasvir edilen bir köylü kadındır.
Savaşın bütün yıkıcılığına rağmen kök saldığı topraklarda bereket saçmaya devam eden zeytin ağaçları ve yine her şeye rağmen çocuk yaparak, kök saldığı topraklardan koparılmaya itiraz eden Filistinli kadınlar birer Sumud’dur.
***
İsrail, 1967‘deki Altı Gün Savaşı’ndan bu yana Filistin topraklarını işgal altında tutmaktadır. İsrail 2005 yılında Gazze’den çekilmiş olsa da, İsrail’in bölge üzerindeki etkin askeri kontrolü sürdüğü için Gazze hiçbir zaman tam anlamıyla özgür olamamıştır.
Gilad Şalit isimli İsrailli askerin, Haziran 2006’da Gazze’deki Filistin direnişi tarafından yakalanıp esir alınmasının ardından, İsrail Gazze’ye karadan ve denizden abluka uyguladı.
Hamas’ın Haziran 2007’de Gazze Şeridi’nin kontrolünü ele geçirmesi ve İsrail’in Gazze’yi “düşman” olarak ilan etmesinden sonra abluka daha da sıkılaştırıldı.
Kuşatma, Gazze’de yaşayan yaklaşık bir buçuk milyon Filistinliyi son derece zor insani koşullara maruz bıraktı.
Bu koşullar, İsrail’in Aralık 2008’de Gazze’ye yönelik saldırısının yanı sıra 2012 ve 2014 yıllarındaki saldırıları ve mevcut savaş sonrasında daha da kötüleşti.
Gazze savaşı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas‘ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları‘nın, İsrail geneline geniş çaplı saldırısı ile başladı. İsrail’in de savaş ilan etmesiyle savaş, Gazze için büyük bir yıkım ve Filistinliler için iki yıldır süren bir soykırıma dönüştü. (4)
***
Gazze’de son durum nedir?
Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA)’ nin 16 Temmuz 2025 tarihli Gazze Şeridi ve Batı Şeria’daki İnsani Durum Raporu’na göre;
• “Gazze’de çadırlara, okullara ve yiyecek, su, beslenme malzemeleri veya diğer yardımları arayan insanlara yönelik saldırılar devam ederken, aralarında çocuklar, gazeteciler, sağlık çalışanları ve insani yardım personelinin de bulunduğu Filistinliler öldürülmeye devam ediyor.
• Girişlerin sınırlı olmasına rağmen yakıt bulunabilirliği hala kritik düzeyde düşük olup, hastanelerin ve ambulansların, su ve sanitasyon sistemlerinin, fırınların ve mutfakların, telekomünikasyon hizmetlerinin, yardım operasyonlarının ve diğer yaşam kurtarma hizmetlerinin kapanmasına neden olma tehlikesi bulunmaktadır.
• Dünya Gıda Programı (WFP), kıtlık riskinin devam etmesi, akut su ishali ve diğer hastalıkların yayılması, çöplerin birikmesi ve insanların Gazze Şeridi’nin yüzde 14’ünden daha az bir alana sıkışması nedeniyle mevcut operasyonel zorlukların sürdürülemez olduğu konusunda uyarıyor.
• Çocuklar, sivil sistemlerin çökmesi ve güvensizlik gibi çeşitli risklerle karşı karşıya kalmaya devam ediyor. Bu riskler, birçok çocuğun bakım, aile birleşimi veya doğum kayıtlarının bozulması nedeniyle yasal kimlikten yoksun kalmasına neden oluyor.
• Engelli bireyler ve yaşlılar, güvenlik, koruma ve özerklik gibi temel haklarından ciddi şekilde mahrum bırakılıyor ve artan engeller karşısında başa çıkma kapasiteleri giderek azalıyor.
18 Mart’tan bu yana İsrail ordusu, 297,6 kilometrekare (Gazze Şeridi’nin %81’i) için 55 yerinden etme emri yayınladı. Saha Yönetim Kümesi’ne ( SMC ) göre, 18 Mart ile 15 Temmuz arasında Gazze’de 737.000’den fazla Filistinli yeniden yerinden edildi.
Gidecek güvenli bir yeri olmayan birçok insan, aşırı kalabalık yer değiştirme kamplarına, geçici barınaklara, hasarlı binalara, sokaklara ve açık alanlara sığındı. İnsanlar giderek daralan alanlara hapsoldu.
Gazze Sağlık Bakanlığı, 16 Temmuz’da, 7 Ekim 2023 ile 15 Temmuz 2025 tarihleri arasında Gazze’de bildirilen toplam ölüm sayısı içinde 58 bin 380 Filistinlinin ölümüne ilişkin kayıtlarını yayınladı. Listeye göre, 17 bin 921 çocuk (%31), 9 bin 497 kadın (%16), 26 bin 655 erkek (%46) ve 4 bin 307 yaşlı (%7) hayatını kaybetti.
7 Ekim 2023’ten bu yana, 326 BM personeli, 48 Filistin Kızılayı (PRCS) personeli, dört ICRC personeli ve 105 insani yardım kuruluşu personeli dahil olmak üzere en az 483 yardım çalışanı öldürüldü.
• İsrail güçleri ve medyada alıntılanan resmi İsrail kaynaklarına göre, 7 Ekim 2023 ile 16 Temmuz 2025 tarihleri arasında bin 649’dan fazla İsrailli ve yabancı uyruklu öldürüldü; bunların çoğu 7 Ekim 2023 ve hemen sonrasında öldürüldü. Bu sayıya, Ekim 2023’te kara harekâtının başlamasından bu yana Gazze’de veya İsrail sınırında öldürülen 449 asker ve yaralanan 2 bin 803 asker de dahildir. 16 Temmuz itibarıyla, ölü ilan edilen ve naaşları saklanan rehineler de dahil olmak üzere Gazze’de 50 İsrailli ve yabancı uyruklunun esir tutulduğu tahmin edilmektedir.” (5)
Bu satırlar yazılıp daha paylaşılmadan önce İsrail’in Gazze’nin “Nihai İşgal”ine başladığı ajanslara düştü.
Yani İsrail’in Filistin’i ve Filistinlileri yok ederek Filistin sorununu Hitler’in Yahudilere yapmaya çalıştığı gibi ‘Nihai Çözüm’üne yöneldiğini görüyoruz.
***
Küresel Sumud Filosu, İsrail’in uzun süredir Gazze Şeridi’ne yönelik devam eden ablukasını kırmak ve bölgedeki sivil halka hayati öneme sahip insani yardımları ulaştırmak amacıyla oluşturulmuş bir sivil girişimdir.
Misyonun temel amaçları, Gazze’deki yaklaşık 2 milyon insana gıda, ilaç ve bebek maması gibi temel malzemeleri ulaştırmaktır.
Ancak, organizatörlerin ve katılımcıların beyanlarına göre, girişimin hedefleri sadece lojistik yardım sağlamakla sınırlı değildir. Filo, aynı zamanda Gazze’deki felaket niteliğindeki insani krize ve Filistin halkının durumuna uluslararası toplumun dikkatini çekmeyi amaçlamaktadır.
Bu misyon, barışçıl ve tamamen sivil bir eylem olarak tanımlanmaktadır.
Filo katılımcıları, kendi riskli yolculuklarından ziyade, Gazze’deki “soykırım” ve halkın çektiği açlık gibi konuların gündemde kalmasını sağlamayı amaçladıklarını vurgulamaktadır.
Girişim, abluka altındaki halka yardım malzemelerinin güvenli ve engelsiz bir şekilde ulaştırılmasını sağlayacak bir insani koridor oluşturma umudu taşımaktadır.
***
İsrail’in Gazze ablukasını denizden kırmak için yapılan en önemli girişimlerden biri 2010 yılında yapılmıştı. 700 gönüllüyü taşıyan sekiz yük gemisinden oluşan, insani yardım ve inşaat malzemelerinin yer aldığı “Özgürlük Filosu”, Gazze’deki ablukayı kırmak amacıyla 2010 yılında Antalya’dan yola çıktı.
Özgürlük Filosu, Türkiye’den “Mavi Marmara”, “Gazze 1” ve “Defne” de dahil sekiz geminin yanı sıra Yunanistan’dan üç, ABD’den iki ve İrlanda’dan da bir gemiyi içeriyordu. Filo, 31 Mayıs 2010’da yola çıktıktan dokuz gün sonra İsrail’in saldırısına maruz kaldı.
İsrail askerleri, Mavi Marmara isimli gemiye çıkarak 10 kişinin ölümüne, 28 aktivistin de yaralanmasına neden oldu. (6)
Küresel Sumud Filosu, Gazze ablukasını denizden kırmaya yönelik bu yıl içinde yapılan dördüncü girişim. Mayıs ayında Malta’dan çıkan “Conscience” (7) adlı gemi drone saldırısına uğramış, haziranda Greta Thunberg’in de içinde bulunduğu “Madleen” (8) İsrail ordusu tarafından alıkoyulmuştu. Temmuz’da yola çıkan “Handala” (9) ise 21 aktivist ve gazetecinin gözaltına alınmasının ardından durdurulmuş, taşıdığı bebek maması, gıda ve ilaçlara el koyulmuştu.
Küresel Sumud Filosu Tunus Sidi Busaid Limanı’nda iken filoya katılmak için İspanya’dan gelen iki gemiye 8 ve 9 Eylül gecelerinde drone saldırıları yapıldı. (10)
Hem drone saldırısı ile iki teknenin hasar alması hem de diğer yaşanan teknik sorunlar nedeniyle planlanana göre biraz gecikme ile tekneler, 14 Eylül’de Tunus kara sularından ayrılarak Gazze’ye doğru yola çıktı.
İtalya‘dan yola çıkan gemiler de filoya katıldılar. Yardım taşıyan 18 gemi cumartesi günü Sicilya‘dan Gazze’ye doğru “Küresel Sumud Filosu” bayrağı altında yola çıkarken dört Avrupa Parlamentosu (AP) milletvekili de gemide yer aldı. (11)
***
“DÜNYA SESSİZ KALDIĞINDA BİZ YELKEN AÇIYORUZ!”
GLOBAL SUMUD FLOTILLA web sitesinde atılan başlıkta “DÜNYA SESSİZ KALDIĞINDA BİZ YELKEN AÇIYORUZ!” yazıyor. (12)
Mağrip Sumud Filosu, Özgürlük Filosu Koalisyonu, Gazze’ye Küresel Hareket ve Sumud Nusantara‘nın koordinatörlüğünde yola çıkan, 50’ye yakın ülke katılımcıları tarafından desteklenen ve 50’yi aşkın teknenin katılması beklenen Küresel Sumud Filosu başarıya ulaşabilir mi, bilmiyorum.
Tüm dünyanın sessiz kaldığı, kınamakla yetindiği bir ortamda vicdanlı insanların her türlü tehlikeyi, sabotajı, provakasyonu ve Mavi Marmara girişiminde olduğu gibi ölümle sonuçlanabilecek askeri müdahaleleri göze alarak bir halkı ölümden kurtarmak için yelken açmaları müthiş bir şey.
Şimdilik 50 tekne ile ama hep birlikte dayanışma ile başarabileceğimize inanıp ırk, dil, din, milliyet, inanç, cinsiyet, cinsel yönelim farkı gözetmeksizin, büyük insanlık olarak, sınır tanımadan, Dünya Vatandaşlığı bilinci ile yüzlerce hatta binlerce tekne ile büyük bir dayanışma halinde, yollara dökülüp, mavi sularda yelkenlerimizi açabilirsek, belki kara vicdanlarda delik açabilir, insanlık için de umut olabiliriz.
Ülke yönetimleri bizim sesimizi duymuyor ya da duymak istemiyor olabilir. Niye onları bekleyelim ki?
Öğrenilmiş çaresizliğimizi aşıp, her birimiz birer dünya vatandaşı olmanın bilinciyle üzerimize düşeni yapmalı ve dayanışmamızı arttırmalıyız.
Nefret öldürür, insanlık onuru için dayanışma yaşatır!
Dip Notlar:
- https://www.birgun.net/haber/gazze-icin-sumud-filosu-na-bagli-20-den-fazla-gemi-ispanya-dan-yola-cikti-sessizlik-bombalar-kadar-oldurucudur-650101
- https://www.aa.com.tr/tr/dunya/gazzedeki-olaylari-insanlik-disi-olarak-niteleyen-barselona-belediyesi-israil-ile-iliskileri-kesti/3585219
- https://en.wikipedia.org/wiki/Sumud
- https://tr.wikipedia.org/wiki/Gazze_Savaşı
- https://www.un.org/unispal/document/ocha-humanitarian-situation-update-306-gaza-strip/?utm_source=chatgpt.com
- https://tr.wikipedia.org/wiki/Mavi_Marmara_Sald%C4%B1r%C4%B1s%C4%B1
- https://www.hurriyet.com.tr/dunya/maltadan-saldiriya-ugrayan-vicdan-gemisine-iliskin-ilk-yorum-42788534
- https://www.birgun.net/haber/israil-den-gazze-ye-yardim-goturen-madleen-gemisine-baskin-2-si-turk-12-aktivist-gozaltinda-629441
- https://tr.euronews.com/2025/07/27/israil-gazzeye-insani-yardim-tasiyan-aktivist-gemisi-handalayi-durdurdu
- https://www.aa.com.tr/tr/dunya/kuresel-sumud-filosundaki-11-tekne-daha-tunustan-gazze-ye-dogru-cikti/3688012
- https://tr.euronews.com/my-europe/2025/09/13/kuresel-sumud-filosu-18-gemi-italyadan-gazzeye-dogru-yola-cikti
- https://globalsumudflotilla.org/
Makina mühendisiyim. İstanbul’dan Muğla’ya bir otel şantiyesinde çalışmak için 1991 yılında geldim. Geliş o geliş. O günden bu yana Muğlalıyım. İnşaat faslından sonra turizmde teknik müdür olarak 17 sene çalıştım. Arada 3 sene Antalya merkezli çalışma var ama o zaman bile Muğla ile bağım kopmadı. Muğla’ya yerleştiğim yıldan bu yana Muğla’nın havasına, suyuna, taşına, toprağına sahip çıkma mücadelesine elimden gelen desteği vermeye çalışıyorum. Gündem Fethiye ile bu vesile ile tanıştık, yazılarımla da bir nebze katkıda bulunabilirsem ne mutlu bana.
