CHP Muğla Milletvekili Avukat Gizem Özcan; Dalaman, Ortaca ve Köyceğiz’deki narenciye üreticileri hakkında Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması talebiyle soru önergesi verdi: “Çiftçinin içinde bulunduğu ekonomik darboğaza karşı, yeni bir destekleme çalışmanız var mı?”
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Muğla Milletvekili Avukat Gizem Özcan, Dalaman, Ortaca ve Köyceğiz’deki narenciye üreticilerinin yaşadığı sorunlar ile ilgili Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması talebiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı’na soru önergesi verdi.
Muğla’nın toplam portakal üretiminin yüzde 16’sını, limon üretimini yüzde 8’ini, greyfurt üretiminin de yüzde 3’ünü gerçekleştirdiğini vurgulayan Özcan; Dalaman, Ortaca ve Köyceğiz ilçelerinde narenciye üretiminin yurttaşlar için önemli bir gelir kaynağı olduğunu söyledi.
“MALİYETİNİN ALTINDA SATMAK ZORUNDA KALINMIŞTIR”
Geçtiğimiz yıl üreticilerin ürünlerini maliyetinin altına sattığına dikkat çeken Özcan, “2023 yılında üreticimiz portakal, mandalina ve greyfurtu maliyetinin altında satmak zorunda kalmıştır. Limon ise üreticimizin elinde kalmıştır. Tüccarların limon üreticisinden limonu ‘Bari ağacın yükünden kurtarayım’ diyerek ücretsiz almaya çalıştığı bölgede konuşulmaktadır” dedi.
“ÇİFTÇİLERİMİZ ÇARESİZLİĞE TERK EDİLİYOR”
Hükümetin yanlış politikalar yürüttüğü ve bu sebeple sektörün zor durumda olduğunu ifade eden Özcan, “Ülkemizde narenciye dalında çürümeye, narenciyeden geçimini sağlayan çiftçilerimiz de çaresizliğe terk ediliyor. Maliyetlerin altında seyreden üretici satış fiyatları narenciye sektörünü daha da krize sürüklüyor” ifadelerine yer verdi.
“DEVLET YERLİ TARIMA VE ÜRETİCİYE SAHİP ÇIKMALIDIR”
Narenciye üretimine devlet desteği verilmesi gerektiğinin altını çizen Özcan,
“Türkiye’nin önemli tarım sektörlerinden birisi olan narenciyeye devlet desteği verilmeli, Tarım Kanunu’nun gerekleri yerine getirilerek devlet yerli tarıma ve üreticiye sahip çıkmalıdır.”
“2 TRİLYON 648 MİLYAR LİRA DAHA AZ DESTEKLEME YAPILMIŞTIR”
2006 yılında çıkarılan Tarım Kanunu’na uyulmadığını söyleyen Özcan, şunları söyledi:
“Bu kanuna göre, tarım desteklemeleri en az Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın yüzde 1’i olmak zorunda. Ancak çiftçimiz bundan daha az destek alıyor. Kanunun yürürlüğe girdiği 2007 yılından bu yana tarıma, 2023 yılı fiyatlarıyla 2 trilyon 648 milyar lira daha az destekleme yapılmıştır. Bu rakam iktidarın ülkemizin tarımına olan borcudur.”
“İKTİDAR ÇİFTÇİYE ÖTV’SİZ MAZOT VERMEK İÇİN HALA NEYİ BEKLİYOR”
“İktidar çiftçiye ÖTV’siz mazot vermek için hala neyi bekliyor” diye soran Özcan, 2023 yılında çiftçiye 16.1 milyar TL motorin desteğinde bulunulduğunu ancak çiftçilerin bir yılda yaklaşık 3 milyar litre mazot kullandığını belirtti. Özcan, çiftçilerin motorin üzerinde devlete 46 milyar TL vergi ödediğini hatırlattı.
Özcan’ın Bakan Yumaklı’nın yanıtlaması talebiyle ilettiği sorular şu şekilde:
- Narenciye üretimi artarken, narenciye ihracatımız düşmektedir. İhracatı arttırmak hususunda Bakanlığınızın Ticaret Bakanlığı ile ortak yürüttüğü bir çalışma var mıdır?
- 2022 ve 2023 yıllarında ihraç edilen ancak kontroller sırasında limit üstü pestisit tespit edilmesi nedeniyle iade edilen narenciye miktarı nedir? Bu iadelerin ülkelere göre dağılımı nedir?
- Ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik kriz koşullarında, başta enflasyon ve kurun yüksekliği, girdi fiyatlarını (gübre ilaç, mazot vs.) çok arttırmıştır. Çiftçinin içinde bulunduğu ekonomik darboğaza karşı, yeni bir destekleme çalışmanız var mıdır?
- Daha önce Tarım ve Kredi Kooperatiflerinin salçalık domates için yaptığı destekleme alımına benzer biçimde, elde kalan limon üretimi için bir destekleme alımı veya farklı bir destekleme çalışmanız var mıdır?
