Muğla’nın Fethiye ilçesinde, bisiklet sürücülerinin yaşadığı trafik kazalarına dikkat çekmek ve güvenli yollar talebini dile getirmek için “Sessiz Sürüş” etkinliği düzenlendi. Fethiye Kent Konseyi’ne bağlı Güvenli Pedallar Çalışma Grubu’nun çağrısıyla gerçekleşen etkinlikte, “Bisiklet güvenliği lüks değil bir yaşam hakkıdır” mesajı verildi.
Muğla’nın Fethiye ilçesinde, Fethiye Kent Konseyi’nin öncülüğünde 3 Haziran 2025 tarihinde kurulan “Güvenli Pedallar Çalışma Grubu”, 29 Haziran 2025’te ilk etkinlikleri olan “Sessiz Sürüş” düzenledi.
Şehir içi ve dışında güvenli bisiklet sürüşünü sağlamak amacıyla bir araya gelen grup, “Daha güvenli pedallar için yollardayız” sloganıyla, saat 19.00’ta Fethiye Beşkaza Meydanı’nda bir araya geldi.
Bisikletliler, sürüş sırasında bisikletlerinin üzerinde “Trafikte saygı istiyoruz”, “Trafikte sağ şerit yasal hakkımız”, “Artık ölmek istemiyoruz”, “Hızını değil, saygını göster”, “Lütfen kapıyı sağ elinle aç”, “Bisikletime çarparsan ölürüm”, “Kaportamız bedenimiz”, “Yolu paylaş! Kornaya değil frene bas!”, “Sadece araba senin, yollar hepimizin”, “Gör, yavaşla, yaşat”, “İki teker bir ömür”, “Pedala saygı, hayata saygı” gibi sloganların yazdığı dövizler taşıdı.
Sürüş öncesinde açıklama yapan Fethiye Kent Konseyi Başkanı Naci Dinçer, “Etkinliğimiz trafikteki bisikletlilerin görünürlüğünü artırmak ve hayatını kaybeden dostlarımızı anmak için düzenlendi” dedi.
Fethiye’de bir otomobilin çarpması sonucu hayatını kaybeden bisiklet sürücüleri Özgür Alkan ve İlker Muallim’i anan Dinçer, “Başka canların yitip gitmemesi için bisikletin bir ulaşım aracı olduğunu hatırlatmak ve trafikteki diğer araç kullanıcılarının bu düşünce ile hareket etmelerini sağlamak adına başka etkinliklerde de bir araya geleceğiz” ifadelerini kullandı.
NE OLMUŞTU?
Fethiye-Muğla karayolunun 13’üncü kilometresinde, Göcek Mahallesi yakınlarında 17 Nisan saat 10.15 sıralarında 70 yaşındaki A.T. yönetimindeki otomobil, aynı yönde seyreden bisikletli gruba arkadan çarpmıştı.
Çarpma sonucunda 47 yaşındaki Özgür Alkan ağır yaralanmış ve kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetmişti. Kazada ağır yaralanan 42 yaşındaki bisikletli İlker Muallim ise 14 gün Antalya’da yoğun bakımda tedavi edilmiş fakat 1 Mayıs 2025’te hayatını kaybetmişti.
Kazadan sonra gözaltına alınan sürücü A.T. ise çıkarıldığı mahkeme tarafından tutuklanarak cezaevine sevk edilmişti.
Dinçer son olarak, bisiklet kullanımını teşvik etmek ve güvenli bisiklet sürüşü konusunda farkındalık yaratmak isteyen herkesi Güvenli Pedallar Çalışma Grubu’na davet etti ve yurttaşların katkılarını beklediklerinin atını çizdi.
SESSİZ SÜRÜŞ (RİDE OF SİLENCE) NEDİR?
Sessiz Sürüş, 2003 yılından itibaren her yıl, Mayıs ayının üçüncü Çarşamba akşamında, trafikte hayatını kaybeden veya yaralanan bisikletlileri anmak için dünya genelinde düzenleniyor. Etkinlikler kapsamında bisikletliler, sessiz bir saygı sürüşü için bir araya geliyor.
“Ride of Silence – Sessiz Sürüşü” adıyla dünya genelinde düzenlenen bu etkinlikler hem kayıpları anmak hem de motorlu taşıt sürücülerinin yollarda bisikletlilere saygı göstermeleri gerektiğine vurgu yapmak amacıyla düzenleniyor.
İlk “Ride of Silence” 2003 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Dallas kentinde, antrenman sırasında bir okul otobüsünün aynasıyla çarpılması sonucu hayatını kaybeden bisikletçi Larry Schwartz’ın anısına arkadaşı Chris Phelan tarafından düzenlendi. Sürüş için yalnızca 10 günlük bir süre içinde, kulaktan kulağa ve elektronik posta iletişimiyle bin bisikletçi bu etkinliğe katıldı.
Başlangıçta tek seferlik olarak planlanan etkinlik tekrarlanarak büyüdü ve gelenekler bir hal aldı.
Etkinlik, günümüzde dünyanın dört bir yanındaki bisikletçiler ile Antarktika dahil yedi kıtada gerçekleştiriliyor.
Sürüşün sessiz gerçekleşmesi ise hayatını kaybeden bisikletçiler için bir saygı duruşu niteliği taşıyor. Etkinlik boyunca konuşma yapılmıyor veya slogan atılmıyor. Etkinlikte, “Konuşulan sıfır kelime, paylaşılan milyonlarca hatıra” prensibi geçerli.
Fethiye’deki etkinlikte bisikletçiler, Beşkaza Meydanı’nın etrafında tur atarak sırasıyla Belediye Caddesi, Çarşı Caddesi, İnönü Bulvarı, Ovacık Köprüsü, Mustafa Kemal Bulvarı ve Adliye Kavşağı’nı geçerek Şehit Fethi Bey Parkı’na ulaştı.
Burada basın açıklaması yapıldı. Basın açıklamasını Özgür Aklan’ın ablası ve aynı zamanda bisiklet sürücüsü olan Şeniz Alkan Kendir okudu.
“BİSİKLET BİR ULAŞIM ARACIDIR VE TRAFİKTE GÜVENLİ BİR ŞEKİLDE YER ALMALIDIR”
Açıklamada, “Bugün burada, trafikteki bisikletlilerin görünürlüğünü artırmak ve hayatını kaybeden dostlarımızı anmak için bir aradayız. Amacımız nettir: Bisiklet bir ulaşım aracıdır ve trafikte güvenli bir şekilde yer almalıdır.” denildi.
2024 yılında Türkiye’de yaşanan trafik kazalarında hayatını kaybedenlerin yüzde 42’sinin incinebilir yol kullanıcısı olduğuna dikkat çekilen açıklamada, “Bu oran, daha ne kadar can kaybetmemiz gerektiğini sorgulatmaktadır” ifadeleri kullanıldı.
İNCİNEBİLİR YOL KULLANICISI NEDİR?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayınlanan “İncinebilir Yol Kullanıcılarının Korunmasına Yönelik Tedbirler Uygulama Kılavuz” başlıklı bir yönerge bulunuyor.
Burada incinebilir yol kullanıcıları şöyle tanımlanıyor:
“Yol kullanıcısı grupları arasında diğerlerine göre daha korumasız ve hassas bir yapı gösterenler trafi k güvenliği çalışmalarında “Vulnerable Road Users (VRU)” olarak adlandırılmaktadır. Bu kullanıcılara incinebilir yol kullanıcıları denilmektedir.
Bu yol kullanıcıları, yol kullanımlarında diğer kullanıcılar bakımından trafi k güvenliği bakımından öncelenmesi gereken kullanıcılardır.
İncinebilir yol kullanıcıları değişik şekilde kendini göstermektedir. Bunların bir kısmı karayolunu kullanma biçiminin herhangi bir trafik kazasının meydana gelmesi durumunda kendilerine daha fazla zarar vermesi (yaya ve bisikletliler gibi), bir kısmı bedeni yapıları nedeniyle trafik kurallarına diğerlerine oranla daha zor uyum gösterebilmeleri (çocuklar, engelliler ve yaşlılar gibi), diğer bir kısmı ise trafik kazalarında oransal olarak diğer yol kullanıcılarına kıyasla daha fazla can kaybı riski (motosikletliler, bisikletliler gibi) taşımaktadırlar”
Özgür Alkan ve İlker Muallim’in anıldığı açıklamada, “Her pedal sesi onlar için bir anma, her sessizlik bir çığlıktır. Onları unutmadık. Unutturmayacağız” denildi.
Açıklamada, Fethiye Kent Konseyi Güvenli Pedallar Çalışma Grubu’nun talepleri şu şekilde dile getirildi:
- • Trafikte Beni Gör – Görünür olmak, hayatta kalmak demektir.
- • Sağ Şerit Yasal Hakkım – Bisikletliler de bu yolların bir parçasıdır.
- • En Az Bir Buçuk Metre – Güvenli geçiş mesafesi bir lüks değil, yaşam hakkıdır.
“BU ÖLÜMLER ‘KAZA’ DEĞİL İHMALLERİN, KURALSIZLIĞIN VE GÖRMEZDEN GELMENİN SONUCUDUR”
Yaşanan ölümlerin “kaza” olmadığı vurgulanan açıklamada, “ihmallerin, kuralsızlığın ve görmezden gelmenin sonucu” olduğu vurgulandı.
Etkinliği amacının yalnızca kaybedilenleri anmak olmadığı hatırlatılan açıklamada, “Bir başka can daha yitip gitmesin diye toplandık. Bundan sonra daha örgütlü, daha kararlı ve daha dayanışma içinde olacağız. Yollar hepimizin. Bir kişi daha eksilmesin” ifadeleri kullanıldı.
Etkinlikte taşınan diğer dövizler şu şekildeydi:
