Yerel seçimin hemen öncesinde “Körfez Temizliği” amaçlı geldikleri bildirilen ve törenlerle karşılanan gemilerin çalışma planı ve programları henüz açıklanmadı.
Ancak bilinmelidir ki Fethiye Körfezi’nin temizliği ve barındırdığı ekosistemlerin sürdürülebilirliğinin sağlanarak gelecek nesillere hasarsız olarak miras bırakılabilmesi amacıyla yapılacak çalışmalar proje komplekslerinden oluşmaktadır ve bu çalışmalar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Muğla Büyükşehir Belediyesi, Fethiye Belediyesi ve konu ile ilgili sivil toplum kuruluşlarının koordinasyon içerisinde birlikte çalışmalarıyla mümkündür.
Dolayısıyla çalışma öncesi, körfez temizliğine ilişkin ilgili resmi kurum ve kuruluşların görüş, etüd ve izinleri alınmalıdır. Fethiye Körfezi’nde batımetrik haritalandırma, oşinografik ölçümler gibi çalışmalar yapılmalı, körfezin güncel olarak “Çökel Dağılım Haritası” hazırlanmalı; deniz dip topoğrafyası, yerel akıntılar, dalgalar, denizaltı morfolojik yapısı, ekosistem ve biyoçeşitlilik raporları, dip derinlikleri, dip çökelti malzemelerinin cinsi ve tabandaki kalınlıkları, dip çamurunun ve körfez suyunun kimyasal ve fiziksel analiz (özellikle azot, fosfor, kurşun, demir) raporları gibi bilimsel çalışmalar yapılarak mevcut durum belirlenmelidir.
Fethiye Körfezinde birikmiş durumdaki yaklaşık 6 milyon metreküp dip çamurunun çıkarılma yöntemleri (tarama, vakumlama v.b.), çalışma aşamalarında alınacak önlemler, çıkarılan dip çamurunun boşaltılacağı alanların belirlenmesi (karasal alan veya denizel alan), çamurun nakledilme yöntemleri (boru ile taşınma, tanker gemi ile taşınma v.b.), karasal alana nakledilecek ise boşaltım alanlarının ve kamyonların taşıma güzergahlarının belirlenmesi (taş, maden ocakları v.b.) ve denizden taşınan dip çamurunun Fethiye’nin hangi kıyısından alınacağının belirlenerek nakliye alanının hazırlanması, denizel alana nakledilecek ise bu alanın belirlenmesi gibi çalışmalar yapılmalıdır.
Ayrıca dip çamurunun, karasal boşaltım alanında vahşi depolama ile bekletileceği veya işlemlerden geçirilerek gübre yapımı vb. amaçlarla kullanılacağı gibi hususların önceden projelendirilmesi gereklidir.
Fethiye Körfezi’ndeki dip çamurunun çıkarılması, nakledilmesi ve belirlenen alana boşaltılması hususlarında proje kapsama alanlarına ait Kümülatif Etki Değerlendirmesi (KED), Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) ve Sosyal Etki Değerlendirmesi (SED) Raporları hazırlanmadan ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca hazırlanan raporlara uygunluk görüşü verilmeden proje uygulamalarına geçilmesi mümkün değildir ve yürürlükteki mevzuatlara aykırıdır.
En önemli husus ise körfezi temizliği çalışması yapılacak alanın bir Özel Çevre Koruma Bölgesi olduğu, zengin flora ve fauna çeşitliliğini barındıran ekosistemlerin korunarak sürdürülebilirliğinin sağlanmasının ana amaç olduğu çalışmanın tüm aşamalarında göz önünde bulundurulmalıdır.
Ayrıca, Fethiye Körfezine kirlilik unsurları ve alüvyonel malzeme taşıyan 18 adet drenaj/tahliye kanalları ile Susambeleni ve Murt derelerinin ıslah edilmesi (yeşil ıslah projeleri), zirai atıkların ve ilaçların ambalajlarının ayrı toplanıp bunlara özel atık ambalaj konteynırlarının yaygınlaştırılması, kanallar ve derelere boşaltım yapan konutların, sanayi tesislerinin ve oto/çamaşır yıkamacıların belirlenerek bağlantılarının önlenmesi, yüzme havuzlarının sularının dere ve kanallara boşaltım yapmalarının önlenmesi, körfezdeki teknelerin atıklarının körfeze tahliyelerinin engellenmesi, bunların mavi kart sistemlerinin aktifleştirilerek denetimlerin artırılması, evlerde ve turistik tesislerde azot ve fosfor içermeyen deterjan ve sabunların kullanımının yaygınlaştırılması önem arzetmektedir.
Fethiye’nin yaklaşık yüzde 30’luk bölümü kanalizasyon şebekesine sahiptir ve arıtma tesisine bağlı durumda olup, kalan yüzde 70’lik bölümü foseptiklerle yeraltı sularını, toprağı ve Fethiye Körfezi’ni kirletmektedirler.
Kanalizasyon şebekesi bulunmayan ve arıtma tesisine bağlı olmayan Yanıklar, Kargı, Çiftlik gibi denize kıyısı olan mahalleler ile Karaçulha, Çamköy, Esenköy, Eldirek gibi merkeze yakın yüksek nüfuslu mahallelerin ivedilikle kanalizasyon şebekesi yapılmalı ve arıtma tesisine bağlanılmalıdır. Karagözler Mahallesindeki tekne imalat ve bakım alanlarının da bu alandan kaldırılarak modern şekilde başka bir alanda yapılanmaları sağlanmalı, katı ve sıvı atıkları tesisin kendi bünyesinde ayrıştırılarak arıtılması sağlanmalıdır.
Ayrıca, Fethiye Körfezi’ndeki mevcut marinalar, tekne bağlama iskeleleri, günübirlik kullanım alanları (plajlar, restoranlar ve kafetaryalar) kapasitesinin çok üzerine çıkmış durumda olup körfezin kirletici unsurları arasında yer almaktadırlar.
Fethiye Körfezi Tekne Taşıma Kapasitesi Raporu ve Fethiye Körfezi Ekosistem Taşıma Kapasitesi Raporu güncel verilerle hazırlanmadan yeni marina, yat bağlama iskelesi, liman, güneşlenme iskelesi gibi deniz yüzeyi kullanımlarına ve kıyılarda dolgu alanı veya kazıklı sistemlerle yapılan platformlar üzerine yerleşen yapıları içeren projelere izin verilmemedir.
Fethiye Körfezi’nin temizliği ve barındırdığı ekosistemlerin sürdürülebilirliğinin sağlanarak gelecek nesillere hasarsız olarak miras bırakılabilmesi amacıyla yapılacak çalışmalar proje komplekslerinden oluşmaktadır. Bu çalışmalar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Muğla Büyükşehir Belediyesi, Fethiye Belediyesi ve konu ile ilgili Sivil Toplum Kuruluşları’nın KOORDİNASYON İÇERİSİNDE birlikte çalışmalarıyla mümkündür.
Yerel seçimin hemen öncesinde körfeze temizlik amacıyla geldiği bildirilen ve törenlerle karşılanan geminin yapacağı çalışmaların bu yazı kapsamındaki hususlardan hangisini gerçekleştireceği kamuoyuna açıklanmalıdır.
1969 yılı doğumluyum ve Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü 1991 yılı mezunuyum. Evliyim ve bir kızım var. Mezuniyetimden itibaren Türkiye’nin birçok yerinde Şehir ve Bölge Plancısı olarak imar planı yapımı ve danışmanlık hizmetlerinde bulundum ve 2021 yılında emekli olarak aktif planlama çalışmalarını sonlandırdım. 2018-2024 yılları arasında 3 dönem Şehir Plancıları Odası Muğla Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi, Şehir Plancılar Odası Genel Merkez Delegesi olarak görev aldım. Ayrıca Fethiye-Seydikemer Meslek Kuruluşları Güçbirliği üyesi ve dönem başkanlığı ile Fethiye Kent Konseyi Yürütme Kurulu Üyesi olarak kamu yararına çalışmalarda bulundum. Doğa yürüyüşleri, seyahat etmek, koşu ve egzersiz yapmak, meyve yetiştiriciliği, kitap okumak gibi hobi ve aktivitelerle yaşam kalitesini artırıcı ve topluma/dünyamıza değer katıcı çalışmalarda bulunmaktayım.
