Fethiye Kent Konseyi, 15 Ekim Dünya Beyaz Baston Körler ve Güvenlik Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, engellilerin güvenlik ihtiyaçlarının göz ardı edildiği belirtilerek, engellilerin yaşamlarını daha güvenli ve erişilebilir hale getirmenin herkesin sorumluluğu olduğu ifade edildi.
Fethiye Kent Konseyi Engelli Meclisi, 15 Ekim Dünya Beyaz Baston Körler ve Güvenlik Günü dolayısıyla 15 Ekim 2023 Pazar günü 13.30’da Beşkaza Meydanı’nda farkındalık etkinliği düzenledi.
Etkinlikte yapılan açıklama, engellilerin kent yaşamındaki güvenliğine odaklanmak istedikleri belirtilerek, engellilerin güvenlik ihtiyaçlarının göz ardı edildiğine dikkat çekildi.
“ENGELLİLER ERİŞİM ZORLUKLARIYLA TOPLUMDAN SOYUTLANARAK ÖTEKİLEŞTİRİLMEKTEDİR”
Kentlerimizin güvenli olmasının temel bir hak olarak kabul edilmesi gerektiği bildirilen açıklamada, “Engellilerin kent yaşamındaki güvenliği için atılması gereken adımların başında erişilebilirlik gelmektedir. Erişilebilirlik, fiziksel, sosyal, psikolojik, kültürel ve ekonomik boyutları olan bir kavramdır.
Toplumun tüm kesimlerini dikkate alan, kapsayıcı tasarımlar erişilebilirliğin göstergesidir. Temelde mekana erişim ve hizmete erişimde zorluklar yaşayan engelli bireyler bu erişim zorluklarıyla toplumdan soyutlanarak ötekileştirilmektedir. Mekanlar ve hizmetler erişilebilir olmadığında engelli bireyler, toplumun geri kalanından kültürel, sosyal ve ekonomik anlamda dezavantajlı konuma düşmektedir” denildi.
6701 Sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu’na göre engellilik tanımı aktarılan açıklamada, “Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu’na göre engellilik; fiziksel, zihinsel, ruhsal ve duyusal yetilerinde çeşitli düzeyde kayıplarından dolayı topluma diğer bireyler ile birlikte eşit şartlarda tam ve etkin katılımını kısıtlayan tutum ve çevre şartlarından etkilenmek olarak tanımlanmıştır” ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada, 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun’daki engellilik temelindeki ayrımcılık tanımına da yer verildi:
“Engellilik temelinde ayrımcılık ise 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun’a göre doğuştan veya herhangi bir nedenle bedensel, zihinsel, ruhsal, duyusal ve sosyal yeteneklerini kaybeden bireylerin toplumsal yaşamlarını sürdürürken, günlük gereksinimlerini karşılarken maruz kalabileceği; ayrı tutma, çoklu ayrımcılık, doğrudan ayrımcılık, dolaylı ayrımcılık, işyerinde yıldırma, makul düzenleme yapmama olarak tanımlanmıştır.”
“MAKUL DÜZENLEME YAPMAMAK İSE BAZI KOŞULLARDA AYRIMCILIK SAYILABİLECEKTİR”
“Makul düzenleme yapmama”nın bazı koşullarda ayrımcılık sayılabileceği ifade edilen açıklamada, “Ayrımcılık türlerinden ‘makul düzenleme yapmama’ engelli bireylerin temel hak ve özgürlüklerini kullanırken diğer bireyler ile eşit şekilde yararlanmasını sağlayan, ayrımcılığı önlemek amaçlı alınan ölçülü, tedbir alması gereken kişiye aşırı yük getirmeyen, gerekli ve uygun düzenlemelerdir. Örneğin, engelli rampası yapılması, engelli kişiler için iş giriş/çıkış saatlerinin düzenlenmesi makul düzenleme olarak kabul edilir. Makul düzenleme yapmamak ise bazı koşullarda ayrımcılık sayılabilecektir” denildi.
Makul düzenleme: Engellilerin insan haklarını ve temel özgürlüklerini tam ve diğer bireylerle eşit şekilde kullanmasını veya bunlardan yararlanmasını sağlamak üzere belirli bir durumda ihtiyaç duyulan, ölçüsüz veya aşırı bir yük getirmeyen, gerekli ve uygun değişiklik ve tedbirlerini ifade eder.
5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun -Madde 3 – j bendi (Tanım)
Eşitliği sağlamak ve ayrımcılığı ortadan kaldırmak üzere engellilere yönelik makul düzenlemelerin yapılması için gerekli tedbirler alınır.
5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun -Madde 4/A (Ayrımcılık)
“ERİŞİLEBİLİR KENT” İÇİN ADIMLAR ATILDI
Fethiye Kent Konseyi Engelli Meclisi tarafından Fethiye’de yaşayan engellilerin eşit, adil ve sürdürülebilir haklara sahip olması adına sorunları ve çözüm önerilerini içeren bir rapor hazırlandığı belirtilen açıklamada, “Rapor ilgili tüm kurum kuruluşlara iletildi. Süreçte raporun en somut çıktısı, belediye meclis gündemi ve ilgili komisyonlarında görüşülerek Ekim ayı Belediye Meclisi’nde alınan kararlardır” denildi.
Kararlar doğrultusunda “Erişilebilir Kent” oluşturmak için bir pilot bölge seçildiği bildirilen açıklamada, “Köprübaşı mevkiinden başlayarak, Atatürk Caddesi, Kandönmez Kavşağı ve Çarşı Caddesini kapsayan ve başladığı noktaya dönen bir güzergah üzerinde, erişilebilirliği engelleyen uygulamalar tespit edilecek ve bu engeller ortadan kaldırılarak düzenli denetimleri yapılması yönünde çalışmalara başlanacaktır” ifadelerine yer verildi.
“ENGELSİZ BİR KENT YAŞAMININ OLUŞTURULMASI BİR UMUT KAYNAĞI POTANSİYELİNİ TAŞIMAKTADIR”
Açıklamada, toplumun Kent Konseyi ile iş birliği yapması talebinde bulunularak, şunlar söylendi:
“Herkes için yaşanabilir bir kent motivasyonu ile başladığımız çalışmalarımızı daha da ileri taşımak için toplumun tüm kesimlerinin iş birliği yapması gerekmektedir. Kent konseylerinin ve bağlı meclis ve çalışma gruplarının, bütçeleri, tüzel kişiliği, icra yetkisi bulunmayan, gönüllülük esası ile çalışan ve gücünü katılımcılığa dayalı toplumsal birlikten alan yeni nesil yönetişim sistemleri olduğu unutulmamalıdır. Birlikteliğimiz, herkes için yaşanabilir, sürdürülebilir, engelsiz bir kent yaşamının oluşturulması için kentin yaşayanları ile birlikte çaba harcayan bir umut kaynağı potansiyelini taşımaktadır.”
“ENGELLİLERİN YAŞAMLARINI DAHA GÜVENLİ VE ERİŞİLEBİLİR HALE GETİRMEK HEPİMİZİN SORUMLULUĞUDUR”
Kent yaşamının daha kapsayıcı bir hale getirilebileceği belirtilen açıklamada, “Engelli bireylerin kent yaşamındaki güvenliği konusunda bir kez daha farkındalık yaratma ve toplumu eyleme geçirmek için çağrıda bulunuyoruz. Her birimiz, engelli bireylerin güvenliğine katkıda bulunabilir ve kent yaşamını daha kapsayıcı hale getirebiliriz. Kentlerimiz, herkes için güvenli ve erişilebilir olmalıdır. Engellilerin yaşamlarını daha güvenli ve erişilebilir hale getirmek hepimizin sorumluluğudur” ifadelerine yer verildi.
15 EKİM DÜNYA BEYAZ BASTON KÖRLER VE GÜVENLİK GÜNÜ
Bir kaza sonucu gözlerini kaybeden İngiliz fotoğrafçı James Biggs, sürücüler tarafından fark edilmek ve motorlu taşıtlardan kendini korumak amacıyla bastonunu beyaza boyadı. James Biggs’in beyaz bastonu, 1931’de uluslararası düzeyde körleri temsil eden bir bağımsızlık ve güvenlik sembolü olarak kabul edildi.
1964 yılında ise Uluslararası Körler Federasyonu tarafından 15 Ekim “Dünya Beyaz Baston ve Güvenlik Günü” olarak kabul edildi.
