Fethiye Kent Konseyi’nin çağrısıyla Belcekız kumsalında bir araya gelen çevre ve doğa savunucuları basın açıklaması düzenleyerek mevzuatlarda sınırlandırılan ölçülerden fazlasıyla büyük, çelik konstrüksiyondan, sabit nitelikte inşa edilen yapıların; kıyı ekosistemine ve barındırdığı hassas türlere doğrudan ve dolaylı yıkıcı etkileri olacağını ifade ederek kaldırılmasını istedi.
Muğla’nın Fethiye ilçesinde Ölüdeniz Mahallesi’nde Belceğiz olarak da bilinen Belcekız kumsalında, mevzuata aykırı olarak yapılan yapılar ile ilgili Fethiye Kent Konseyi’nin çağrısıyla çevre ve doğa savunucuları bir araya gelerek basın açıklaması gerçekleştirdi.
Topluluk adına basın açıklamasını okuyan Fethiye Kent Konseyi Başkanı Gül Bahar Edik Kayhan, Fethiye’nin Özel Çevre Koruma Bölgesi (ÖÇK) olarak ilan edildiğini ve 1/25000 Ölçekli Fethiye-Göcek Çevre Düzeni Planı’nın, Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı tarafından 1990 yılında hazırlanarak onaylandığını ve yürürlüğe girdiğini dile getirerek, bölgede kumsalda yapılan yapılarla ilgili şunları ifade etti:
“1/25000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı ve Hükümlerine (ki bu hükümlerden 5.8.7. maddesi Kumsal Alanları başlığı altında: ‘Bu alanlarda 3621 sayılı Kıyı Kanununda belirtilen kullanımlardan günübirlik deniz aktivitesine (büfe, wc) ve bilimsel araştırmacılara verecek tekne trafiğini düzenleyecek ve kumsalın kontrol ve güvenliğini sağlayacak doğal çevreye uygun sabit olmayan taşınabilen yapılar dışında yapı yapılamaz. Bu yapılar için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın olumlu görüşünün alınması zorunludur. 3621 sayılı Kıyı Kanunun ilgili hükümlerine uyulacaktır’ denilmektedir.”
“6 METREKARE OLMASI GEREKEN BÜFELER 294 METREKARE YÜZÖLÇÜMÜNDE”
Kayhan, itirazlarının konusunu ise şu şeklide açıkladı: “Ölüdeniz- Belceğiz kumsalında, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca onaylanmış ve her biri 6 metrekare yüz ölçüme sahip, doğal ve çevreye uygun, sabit olmayan ve taşınabilir toplamda 5 adet büfe olarak planlanmış yapıların plana aykırı olarak; kumsalın üzerinde, her biri 294 metrekare yüzölçümünde, çelik konstrüksiyondan ve sabit bir yapı olarak inşa edilmesi ve inşaat sürecinde mevzuatlara aykırı olarak kıyı düzenlemesi ve hafriyat yapılmasıdır.“
İmalatın boyutunun ve niteliğinin bu yapıların büfe ile sınırlı kalmayacak bir faaliyete dönüşeceğini gösterdiğini ifade eden Kayhan, “Yapı ve üzerine konumlandığı 294 metrekare alana ilave olarak depolama, servis vd. alanları ile işletmecisinin kumsala doğru genişleyen bir işgalciye dönüşeceği açıktır” dedi.
Söz konusu yapılar ise şu şeklide:
“YAPILAR BİRÇOK YÖNETMELİK HÜKMÜNE AYKIRI”
Diğer yandan Kayhan, 6 metrekare büfe izni alınarak bu yapılarda kafeterya ve restoran hizmeti verilmesinin birçok yönetmeliği ihlal ettiğini de belitti. Bu yönetmeliklerin ise şunlar olduğunu ifade etti:
“Bu yapılarda Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik hükümlerine, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine, Gıda Güvenliği ve Kalitesinin Denetimi ve Kontrolüne Dair Yönetmelik hükümlerine, Çevre Denetimi Yönetmeliği hükümlerine ve Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre faaliyette bulunulmasının mümkün olmadığı da açıktır.”
“İNŞA EDİLEN YAPILARIN KALDIRILMASINI TALEP EDİYORUZ”
“Kıyılar halkındır ve bu unutulmamalıdır” diyen Kayhan, taleplerini şu şeklide dile getirdi:
“Mevzuat gereği 6 metrekare büfe ile sınırlandırılmış sabit olmayan ve doğal malzemeden yapımına izin verilen ancak bu izne aykırı olarak, her biri 294 metrekare yüzölçümünde ve kumsalın üzerinde, sabit bir yapı olarak çelik konstrüksiyondan toplamda 5 adet inşa edilen yapıların; aykırılıklar gereği izinlerinin iptal edilmesini ve inşa edilen yapıların kaldırılmasını talep ediyoruz.”
Kayhan, konu ile ilgili taleplerini ve gerekçelerini Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Muğla İl Müdürlüğü’ne ilettiklerini ifade etti.
Açıklamanın tamamı şu şeklide:
FETHİYE Ölüdeniz Belceğiz (BELCEKIZ) Plajında AYKIRI YAPILAŞMAYA İTİRAZ GEREKÇELERİMİZ
Fethiye hassas ve nadir doğal değerlere sahip olması nedeniyle 1988 yılında Bakanlar Kurulu Kararı ile Özel Çevre Koruma Bölgesi (ÖÇK) olarak tespit ve ilan edilmiştir. 1/25000 Ölçekli Fethiye-Göcek Çevre Düzeni Planı, Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı tarafından 1990 yılında hazırlanarak onaylanmış ve yürürlüğe girmiştir. Bu mastır plan uyarınca, Ölüdeniz Lagünü ve Belceğiz Kumsalı; Orman Alanı, Doğal Sit Alanı, Arkeolojik Sit Alanı, Günübirlik Alan ve Kumsal Alanı olarak Korunacak Alanlar vasfında planlanmıştır.
Ancak 1994 yılında yayınlanan Kıyı Kanunun Uygulanmasına Dair Yönetmelik Hükümleri ve genelgeler uyarınca kıyı alanlarına ilişkin bir yıl içerisinde revizyon planlarının yapılması zorunluluğu getirildiği halde, günümüze kadar bu alanlardaki koruma ve kullanma esaslarını belirleyen 1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı ve Yönetim Planları yapılmamıştır. Bu durum bölgede izinsiz/ruhsatsız yapılaşmanın da önünü açmıştır. Belceğiz kumsalında (kıyı kenar çizgisinin deniz tarafında kalan alanlarda) yürürlükteki
– 1/25000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı ve Hükümlerine (ki bu hükümlerden 5.8.7. maddesi Kumsal Alanları başlığı altında: “Bu alanlarda 3621 sayılı Kıyı Kanununda belirtilen kullanımlardan günübirlik deniz aktivitesine (büfe, wc) ve bilimsel araştırmacılara verecek tekne trafiğini düzenleyecek ve kumsalın kontrol ve güvenliğini sağlayacak doğal çevreye uygun sabit olmayan taşınabilen yapılar dışında yapı yapılamaz. Bu yapılar için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın olumlu görüşünün alınması zorunludur. 3621 sayılı Kıyı Kanunun ilgili hükümlerine uyulacaktır” denilmektedir. Ayrıca,
– 1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planı ile Uygulama İmar Planı ve Hükümlerine,
– 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili yönetmeliklerine,
– 3621 sayılı Kıyı Kanunu ve ilgili yönetmelikleri ile
– Çevre, Şehircilik ve İklim değişikliği Bakanlığı tarafından bu alana ilişkin hazırlanan vaziyet planlarına aykırı olarak yapılaşmalar oluşmakta, kıyı düzenlemeleri ve hafriyatlar yapılmaktadır.
İtirazımızın konusu, Ölüdeniz- Belceğiz kumsalında, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca onaylanmış ve her biri 6 m2 yüz ölçüme sahip, doğal ve çevreye uygun, sabit olmayan ve taşınabilir toplamda 5 adet büfe olarak planlanmış yapıların plana aykırı olarak; kumsalın üzerinde, her biri 294 m2 yüzölçümünde, çelik konstrüksiyondan ve sabit bir yapı olarak inşa edilmesi ve inşaat sürecinde mevzuatlara aykırı olarak kıyı düzenlemesi ve hafriyat yapılmasıdır. İmalatın boyutu ve niteliği bu yapıların büfe ile sınırlı kalmayacak bir faaliyete dönüşeceğini göstermektedir. Yapı ve üzerine konumlandığı 294 m2 alana ilave olarak depolama, servis vd. alanları ile işletmecisinin kumsala doğru genişleyen bir işgalciye dönüşeceği açıktır.
Ayrıca, 6 m2 büfe izni alınarak kafeterya ve restoran hizmeti verecek mekanlara dönüştürülen bu yapılarda;
– Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik Hükümlerine,
– İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine,
– Gıda Güvenliği ve Kalitesinin Denetimi ve Kontrolüne Dair Yönetmelik hükümlerine,
– Çevre Denetimi Yönetmeliği hükümlerine ve
– Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre faaliyette bulunulmasının mümkün olmadığı da açıktır.
Fethiye-Göcek ÖÇK Bölgesindeki tür ve habitatların korunması ile ilgili yetki ve sorumluluk Çevre, Şehircilik ve iklim değişikliği Bakanlığı’na bağlı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğündedir. Türkiye’nin taraf olduğu Uluslararası sözleşmeler gereği ki bu sözleşmeler:
– Akdeniz’in Kirlenmeye Karsı Korunması Sözleşmesi (Akdeniz’in Deniz Çevresinin ve Kıyı Alanlarının Korunması Sözleşmesi – Barcelona Sözleşmesi – 2002),
– Akdeniz’deki Deniz Kaplumbağalarının Korunması için Eylem Planı,
– Akdeniz’de Özel Koruma Alanlarına İlişkin Protokol,
– Avrupa Doğal Hayatın ve Doğal Ortamların Korunması Sözleşmesi (Bern Sözleşmesi -1984),
– Biyoçeşitlilik Sözleşmesi (Rio-1997) ve
– Nesli tehlike Altındaki Türlerin Ticaretine İlişkin Sözleşme (CITES – 1996) ile
koruma altına alınan ve Dünya Doğayı Koruma Birliği Kırmızı Listesi’nde (IUCN Red List) farklı derecelerde tehdit kategorilerinde yer alan türlerin ve ekosistemlerinin korunması yükümlülüğümüzdür. Aksi takdirde Türkiye, Anayasanın antlaşmalarla ilgili 90. maddesi uyarınca anayasaya aykırı uygulama yapılmış olacaktır. Bu yükümlülük gereğihassas türlerinüreme ve beslenme alanlarında, Bakanlık eliyle her yıl düzenli olarak araştırma ve izleme çalışmaları yapılmakta ve koruma tedbirler alınmaktadır.
Ölüdeniz Belceğiz Kumsalında, verilen izinlerden ve mevzuatlarda sınırlandırılan ölçülerden yüzlerce metrekare fazlasıyla büyüklükte, çelik konstrüksiyondan, sabit nitelikte inşa edilen bu yapıların, kıyı ekosistemine ve barındırdığı hassas türlere doğrudan ve dolaylı yıkıcı etkileri olacağı açıktır. Küresel ölçekte öneme sahip ve ortak miras olarak görülen türlere ev sahipliği yapan bu hassas ekosistem üzerinde yapılan kontrolsüz ve aykırı yapılaşma, telafisi mümkün olmayan hasarlara yol açacaktır.Bu alanlardainsan faaliyetleri ile verilen tahribatların önlenmesi gerektiği açıktır.
Ölüdeniz’in bütüncül bir yaklaşımla korunması için yürürlükteki tüm mevzuatlara ve taraf olduğumuz uluslararası sözleşmelere uygun olarak;
Ölüdeniz Lagün ve çevresinin:
– 1/5000 Ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı ve
– 1/1000 Ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planlarının yapılması,
Belceğiz Plajını da kapsayan Ölüdeniz’in tamamında ise:
1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planlarının 3621 sayılı kıyı kanunu ve ilgili mevzuatlar uyarınca revizyon imar planlarının yapılması ve akabinde Yönetim Planlarının oluşturulması ve bölge içerisindeki tüm uygulamaların bu hususlar çerçevesinde yürütülmesi zorunludur.
Yukarıda açıklanan gerekçeler ile Muğla İli, Fethiye İlçesi, Ölüdeniz Mahallesi Belceğiz Kumsalında, mevzuat gereği 6 m2 büfe ile sınırlandırılmış sabit olmayan ve doğal malzemeden yapımına izin verilen ancak bu izne aykırı olarak, her biri 294 m2 yüzölçümünde ve kumsalın üzerinde, sabit bir yapı olarak çelik konstrüksiyondan toplamda 5 adet inşa edilen yapıların; aykırılıklar gereği izinlerinin iptal edilmesini ve inşa edilen yapıların kaldırılmasını talep ediyoruz.
Konuyla ilgili taleplerimizi ve gerekçelerimizi Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Muğla İl Müdürlüğüne iletmiş bulunmaktayız.
KIYILAR HALKINDIR ve BU UNUTULMAMALIDIR.
Kamuoyuna saygılarımızla sunarız.
