Fethiye Ekolojik Yaşam Derneği (Fetder), Muğla’nın Fethiye ilçesinde yapılması planlanan “Tekne Bağlama İskelesi” projesine karşı açıklama yaparak, Fethiye Körfezi’ndeki kirliliğe dikkat çekti ve “Ekolojik yıkım niteliğindeki marina projelerinden derhal vazgeçilmesini talep ediyoruz” dedi.
Fetder, Muğla’nın Fethiye ilçesine bağlı Karagözler Mahallesi Aksazlar mevkisinde yapılmak istenen “Tekne Bağlama İskelesi”ne dair imar planının askıya çıkması ile ilgili bir açıklama yaparak Fethiye Körfezi’ndeki kirliğe dikkat çekti.
Muğla’nın Fethiye ilçesine bağlı Karagözler Mahallesi Aksazlar mevkisinde “Maredian Marine Denizcilik Yatırımları Turizm İnşaat Sanayi İthalat İhracat ve Ticaret Anonim Şirketi” tarafından yapılmak istenen tekne bağlama iskelesine ait imar planları değişikliği 16 Mayıs 2023 tarihinde askıya çıkarıldı.
Muğla Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nün yaptığı duyuruda 1/5000 Ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı ve 1/1000 Ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı’nın bu tarihten itibaren bir ay boyunca askıda kalacağı belirtildi.
Fetder, projeye dair hazırlanan İmar Planı Araştırma-Açıklama Raporu’na değindiği açıklamada, “Tekne Bağlama İskelesi” adı altında 300 yat kapasiteli marina yapılmak istendiği söylendi.
“PROJE HENÜZ HAZIRLIK AŞAMASINDAYKEN PEK ÇOK KURUM TARAFINDAN İTİRAZA UĞRAMIŞTIR”
Rapor’un hazırlanması aşamasında kurumlardan istenen görüşlerinin çocuğunun olumsuz olduğuna vurgu yapılan açıklamada, Fethiye Belediyesi’nin şu görüşü aktarıldı:
“Özellikle yıllardan beri dolarak sığlaşan Fethiye Körfezinin geçtiğimiz yaz mevsiminde yaşanan alg patlamaları ile imdat çağrısı verdiği. Fethiye Körfezinin son durumu göz önüne alındığında dolmuş, kirlenmiş, sığlaşmış alg patlamalarının yaşandığı bu körfeze dolgu yapılmasının Fethiye körfezinin ekolojik ve biyolojik durumunu olumsuz etkileyeceği,
Daha önce Karayolları civarına imar planına işlenerek devlet tarafından Vinsan A.Ş. ye ihale edilen yat limanının Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporu alınamaması, kamuoyu tepkisi, bir çok kurum ve kuruluşların uygun görüş vermemesi, sığlık problemi nedeniyle yapım maliyetlerinin çok yüksek çıkması sebepleri ile yapılamadığı ve imar planından iptal edildiği gibi bir süreç yaşandığından Karayolları önüne önerilen 300 yat kapasiteli yat limanının yer seçiminin doğru olmadığı görüşleri ön plana çıkmıştır.”
Diğer yandan, Fethiye Belediyesi’nin verdiği bir diğer görüşte ise Karagözler Mahallesinde yer alan su sporları kürek yarışı parkuruna ait koordinatların bildirilerek, parkura ait güzergâh ve emniyet kuşağı açısından imar planına konu iskelelerin konum, kapasite ve ebatlarının gözden geçirilmesinin talep edildiği aktarıldı.
Açıklamanın devamında, Fetder’in Fethiye Körfezi’nde Tuzla Mahallesi’nde yapılması planlanan Tekne Bağlama İskelesi projesine karşı dava açtığı ve projeye verilen “Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Gerekli Değildir” kararının Muğla 3. İdare Mahkemesi tarafından iptal edildiği hatırlatılarak şunlar söylendi:
“Muğla 3. İdare Mahkemesi 2020/622 E. 2021/1332 K. Sayılı davada iptal gerekçesi olarak;
- Körfezde ölçülen malzemenin Fethiye iç ve dış körfezinde yer alan akarsu deltalarından geldiği ve mevcut akıntı yapısı ile derinliğin düşük olduğu, iç körfeze doğru taşındığının anlaşıldığı, bu durumda dava konusu bölgede bir akıntı-sirkülasyon-sediment taşınımı modeli yapılması ve buna göre doğru planlama ve inşaat tekniklerinin irdelenmesinin elzem olduğu,
- Körfezin deniz altı florasının tekne ve yatların demirleme faaliyetleri sonucu büyük zarar görmekte olduğu, deniz çayırlarının tahrip olmakta olduğu ve deniz tabanındaki yaşam alanlarının da yok edilmekte olduğu, Fethiye Körfezi dibinin yaşanan yoğun ‘ötrofikasyon’ hadisesi ile balçık yığınına dönmüş olduğu, yıllar içerisinde körfez dip seviyesinin yükseleceği, bu bakımdan bölgenin ayrıntılı olarak incelenmesi ve ÇED raporu hazırlanması gerektiği,
- Dava konusu alanda mevcut tekne bağlama iskelelerinin bulunduğu, mevsime göre çok sayıda gemi yada teknelerin çapa atarak demirlediğinin belirtildiği, bir başka etkenin dava konusu alana dört adet akan dere bulunması nedeniyle kirlilik oluşması olduğu, bu durumun ekolojik açıdan başka tehlikeleri de beraberinde getirdiği, akan derelerden kirleticiler gelmesi, bilinçsizce yapılan çapa atımının, direk koloni ölümlerine neden olduğu, doğal ekosistemi olumsuz etkilediği ve benzeri birçok gerekçe yapılacak marinanın tehlikeleri yüzünden kararı iptal etmiştir.”
Açıklamada son olarak ise “Mahkeme kararında yer verilen birçok bilimsel tespite; kurumlardan, kamuoyundan gelen itirazlar ve tepkiye rağmen Fethiye Körfezi’nde, körfezin ölümü pahasına marina projelerinde ısrarı anlamıyor ve kabul etmiyoruz” ifadeleri kullanıldı.
Fethiye Körfezi’nin kirliliğinin Fethiye’nin en önemli sorunlarından biri olduğunun vurgulanarak, “Bizler Fethiye Ekolojik Yaşam Derneği olarak, Fethiye Körfezi’nin temizlenmesi için derhal harekete geçilmesini, aranacak çözümlerde bilimsel yöntemlerden ve katılımcı demokrasinin temel unsurlarından olan sivil toplumdan destek alınarak yol yürünmesini ve körfezimiz için ekolojik yıkım niteliğindeki marina projelerinden derhal vazgeçilmesini talep ediyoruz” dendi.
KURUMLAR NE SÖYLEDİ?
İmar Planı Araştırma-Açıklama Raporu kapsamında Fethiye Belediyesi’nin 2019 yılında verdiği görüşünde şu ifadelere ver yerildi:
“Özellikle yıllardan beri dolarak sığlaşan Fethiye Körfezi’nin geçtiğimiz yaz mevsiminde yaşanan alg patlamaları ile imdat çağrısı verdiği,
Fethiye Körfezi’nin son durumu göz önüne alındığında dolmuş, kirlenmiş, sığlaşmış alg patlamalarının yaşandığı bu körfeze dolgu yapılmasının Fethiye Körfezi’nin ekolojik ve biyolojik durumunu olumsuz etkileyeceği,
Daha önce Karayolları civarına imar planına işlenerek devlet tarafından Vinsan A.Ş. ye ihale edilen yat limanının Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporu alınamaması, kamuoyu tepkisi, birçok kurum ve kuruluşların uygun görüş vermemesi, sığlık problemi nedeniyle yapım maliyetlerinin çok yüksek çıkması sebepleri ile yapılamadığı ve imar planından iptal edildiği gibi bir süreç yaşandığından Karayolları önüne önerilen 300 yat kapasiteli yat limanının yer seçiminin doğru olmadığı,
Aksazlar Koyu önüne işlenmiş olan yaklaşık 300 yat kapasitesine sahip yat limanının ise yapılması halinde deniz trafiğini olumsuz etkileyeceği, bölgedeki günübirlik kullanımlarda ve denize girmelerde sıkıntı yaşanacağı düşünüldüğünden, Aksazlar önüne önerilen 300 yat kapasiteli yat limanının yer seçiminin doğru olmadığı,
Mevcut Fethiye İskelesi yerine önerilen iskele ile plana göre yapılacak dolgunun Karayolları ve Aksazlar önüne önerilen yat limanları yanında önerilen dolgu alanlarının körfezin ekolojik ve biyolojik durumunu olumsuz etkileyeceği görüşleri ön plana çıkmıştır.
Bu nedenle acilen Körfez’in temizlenmesi, Karagözler Mahallesi’nde yer alan yat çekek yerinin Fethiye Körfezi dışında bir alana taşınması gerekmektedir.
Bilgilendirme yapılan ve Müdürlüğünüzce çalışmaları sürdürülen 1/5000 ve 1/1000 ölçekli Dolgu Nazım ve Uygulama İmar Planı çalışması kapsamında ise plan onama sınırları içerisinden Karayolları ile Aksazlar önüne önerilen yat limanları ile, yine Fethiye Şehir Merkezi’nde yer alan mevcut iskelenin yerine önerilen dolgu yapılmasını ön gören yat limanının iptal edilmesi ve mevcut Fethiye İskelesi’nin mevcut hali ile plana işlenmesi Belediyemizce talep edilmektedir.”
Fethiye Belediyesi’nin 2022 yılındaki görüşünde ise şunlar söylendi:
“Ayrıca, Muğla İli Fethiye ilçesi Karagözler Mahallesi’nde yer alan Su Sporları Kürek Yarışı Parkuruna ait sayısal veriler yazımız ekinde sunulmaktadır. İlgi (b) yazımızda ki görüşümüze ek olarak. Su sporları parkuruna ait güzergah ve emniyet kuşağı açısından ilgi (c) yazınız ekinde gönderilen İlçemiz. Karagözler Mahallesi, Aksazlar Mevkii Tekne Bağlama Amaçlı İskeleye ait 1/5000 ölçekli Nazım ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planlarına konu iskelelerin konum, kapasite ve ebatlarının yeniden gözden geçirilmesi gerekmektedir.”
Ulaştırma Bakanlığı görüşünde ise şu ifadelere yer verildi:
“Muğla ili, Fethiye ilçesi, Karagözler Mahallesi, Aksaz Mevkii tekne bağlama amaçlı iskeleye ait 1/5000 ölçekli Nazım ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Değişikliği teklifine ilişkin kurum görüşümüz istenilmiştir.
Söz konusu teklifle ilgili olarak yerinde yapılan inceleme ve ilgi (b)’de kayıtlı yazının değerlendirilmesi neticesinde;
- Yapılması planlanan iskelelerin Aksular Koyu’nda, kıyıdan 15 metre ila 40 metre arası kazıklı platform yapılmak suretiyle yeterli derinlik sağlanarak, platformun devamına 316 metre ile 368 metre arasında değişen muhtelif boylarda 5 adet kazıklı iskeleden oluşmasının planlandığı, derinliklerin -1 metre ila -13 metre arasında değiştiği,
- İskelelerin planlandığı uzunlukta yapılması halinde, Orman İşletme Müdürlüğünün veya Emniyet Genel Müdürlüğünün kendilerine tahsisli ve proje sahasına bitişik bulunan alanda iskele planlamaları durumunda yeterli emniyetli mesafenin sağlanamayacağı,
- Yapılması planlanan iskelelerin kuzey ve batı tarafında kalan geri sahasının Fethiye Orman İşletme Müdürlüğünce Aksular Turizm Oto Emlak İnş. Gıda Tic. Ltd. Şti. firmasına 31.12.2023 tarihine kadar geçerli ihale sözleşmesi ile tahsis edildiği, firmanın da sahayı halihazırda bir alt kiracıya tahsis ettiği, alt kiracı tarafından bahse konu sahanın yüzme alanı, dinlenme tesisi ve çeşitli organizasyonlar (düğün vb.) için kullandığı,
- Projede 300 yat kapasitesi öngörülmesine karşın, bölgeye tek şeritlik yol ile ulaşım sağlandığı, bu yolun diğer koylardaki tesislere ulaşım için de kullanılan (başka alternatifi olmayan) tek yol olduğu, yat sahipleri/personeli veya misafirleri/yolcuları için otopark alanı planlanmadığından geri saha hizmetinin yetersiz olacağının anlaşıldığı,
- Planlanan iskelelerin en dışta bulunan “E” iskelesinin uç noktasından halihazırda işletme izni bulunan Ece Marina’nın en dış iskelesinin uç noktası ile arasında 277 metre mesafe bulunduğu,
- Bahse konu iskelelerin yapılması halinde 300 kapasite planlanan yat yanaşma iskelesine, mevcut 400 tekne kapasiteli Ece Marina’ya, koy içerisinde kalan tersaneler bölgesine ve diğer küçüklü büyüklü tesislere giriş çıkış yapacak tüm teknelerin iki iskele arasındaki 277 metrelik geçiş alanını kullanmak zorunda kalacağı,
- Ayrıca aynı koy içerisinde Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü ve Sahil Güvenlik Komutanlığı bağlısı botların da konuşlandığı, rutin görevlerinde veya acil bir durumlarda bu botların da aynı geçiş alanını kullanmak zorunda kalacağı,
- Kıyı tesisi ile ilgili imar planı teklifinin, Limanlar Yönetmeliğinde ilan edilmiş olan 5 numaralı demirleme sahası üzerinde planlanmış olduğu hususları tespit edilmiştir.
Bu itibarla, projeyle birlikte daha da artacak olan yoğun tekne trafiği dikkate alındığında, plan açıklama raporunda, elli metre üzeri teknelerin yanaştırılmasının planlandığı ve “E” harfiyle işaretlenen en dıştaki iskele ile bölgede mevcut diğer kıyı tesisi arasında kalan geçiş alanı arasındaki mesafenin seyir güvenliği ve can, mal emniyeti açısından yeterli olmayabileceği, ancak esasta planlama yapılan alanın Limanlar Yönetmeliğinde ilan edilmiş olan 5 numaralı demirleme sahası üzerinde olması nedeniyle, ilgi (a)’da kayıtlı uygulama imar planı değişikliği teklifi bu aşamada uygun bulunmamıştır. Bilgilerini ve gereğini arz/rica ederim.”
