Deneye Hayır Derneği, Dünya Laboratuvar Hayvanları Günü dolayısıyla yaptığı paylaşımda “laboratuvar hayvanı” şeklinde ayrı bir tür olmadığını vurgulayarak ülkemizde hala sokakta yaşayan veya barınaklarda tutulan hayvanların deneylerde kullanılmasının yasal olmasını eleştirdi.
Deneye Hayır Derneği, “24 Nisan Dünya Laboratuvar Hayvanları Günü” dolayısıyla sosyal medya üzerinden bir açıklama yaparak “laboratuvar hayvanı diye bir tür yoktur” dedi. Yapılan açıklamada insan dışı birçok hayvanın laboratuvarlarda zulüm gördüğü ifade edildi.
“SOKAK YAŞAYAN VEYA BARINAKLARDA TUTULAN HAYVANLARIN DENEYLERDE KULLANILMASI ÜLKEMİZDE HALA YASAL”
Paylaşımda şunlar dile getirildi: “Örneğin ülkemizde sokakta yaşayan kedi ve köpeklerin deneylerde kullanılması halen yasal. Hayvanları Koruma Kanunu’nda yapılan değişiklikler için önerilerimizi sunarken bu maddenin kaldırılmasını defalarca dile getirmiş olsak da kanun yapıcılar taleplerimizi göz ardı etti.
Sokakta yaşayan veya barınaklarda kapalı tutulan hayvanlar çeşitli gerekçelerle deneylerde kullanılabiliyor. Sürecin gizliliği ve kamu denetimine kapalı olması sebebiyle bizler bu deneyleri ancak ihbarlar sayesinde öğrenebiliyoruz. Yapılan deneylerin ne amaçla olduğu, sonuçları, hayvanların akıbetine dair bilgi paylaşımı yapılmadığı gibi hazırladığımız CİMER başvurularına cevap verilmiyor.”
“ZULMÜN SON BULMASINI SAĞLAMAK İÇİN FARKINDALIK YARATALIM”
Paylaşımda laboratuvar hayvanı şeklinde ayrı bir tür olmadığı vurgulanarak, farkındalık çağrısı yapıldı: “Sokaklarda yaşayan hayvanların yaşam haklarını yok sayan, onlara yapılan her zulmü meşrulaştıran uygulamaları ve söylemleri sonlandırmak ve deneylerde zulüm gören tüm hayvanların hakları için çalışacağız.
Kutlanacak bir gün değil fakat ‘laboratuvar hayvanı’ diye ayrı bir tür olmadığını ve yapılan zulmün son bulmasını sağlamak için farkındalık yaratalım.”
“HER GÜN ORTALAMA 740 HAYVANIN DENEYLERDE KULLANILDIĞI ÜLKEMİZDE DENEYLERİ DAHA DA SERBESTLEŞTİREN DÜZENLEMELERİ KABUL ETMEMİZ MÜMKÜN DEĞİLDİR”
Dernek daha önce de Hayvan Deneyleri Yönetmelik Taslağı’nın muhataplarla birlikte görüşülerek gerekli düzeltmelerin yapılması için change.org’da imza kampanyası başlatmıştı. Yapılan açıklamada, 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu düzenlemesinin çoğu maddesinin yanında Hayvan Deneyleri maddesiyle de bir hayal kırıklığı yarattığı belirtilmişti.
İmza kampanyası metninin tamamı şu şekilde:
“Geçen yıl revize edilen 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu, çoğu maddenin yanında Hayvan Deneyleri maddesiyle de bir hayal kırıklığı yarattı.
2014 yılındaki değişiklik sürecinde ‘sokak veya bakımevlerindeki hayvanlar üzerinde hiçbir koşulda deney yapılamaz’ cümlesi, sonrasında bir istisna olmayacak şekilde eklenmiş ancak aynı yasama yılında kanunlaşmadığı için bu tasarı kadük olmuştu. 2021’deki revizyondan beklentimiz, benzer bir ibarenin konulmasıydı ancak bu yapılmadı.
Ocak 2022’de Tarım ve Orman Bakanlığı’nın hazırladığı Yönetmelik (Hayvan Deneyleri Etik Kurullarının Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik) taslağı da sokak ve bakımevlerindeki hayvanların denek olarak laboratuvarlara gönderilmesini yasaklamıyor.
Buna ek olarak; hayvan deneylerini denetleyen ve düzenleyen en üst merci olan Hayvan Deneyleri Merkezi Etik Kurulu’ndan (HADMEK) Türk Veteriner Hekimleri Birliği, Türk Tabipleri Birliği ve hayvanları koruma alanında çalışan dernek temsilcisi çıkartılıyor. Ayrıca HADMEK’in yetkileri daraltılarak, yerel etik kurullara daha fazla serbestlik tanınıyor, gizlilik ilkesi gibi maddelerle bilgi edinme hakkımız kısıtlanıyor.
Her yıl ortalama 270 bin (yani her gün ortalama 740) hayvanın deneylerde kullanıldığı ülkemizde, yeni düzenlemelerle hayvan kullanılmayan bilimsel alternatif yöntemlere daha fazla yönlendirme yapılması gerekirken, deneyleri daha da serbestleştiren düzenlemeleri kabul etmemiz mümkün değildir.
Bakanlığın sadece seçtiği kişilere gönderip görüş istediği, hayvanları koruma alanında faaliyet gösteren ve konunun birincil muhataplarından olan sivil toplum örgütlerini ise zaten yok saydığı yönetmelik taslağı, uygulamada hayvanların aleyhine birçok sorun içermektedir.
Taslağın tüm muhataplarla birlikte görüşülmesini ve gerekli düzeltmelerin yapılmasını talep ediyoruz.
Saygılarımızla”İmza kampanyasına ulaşmak için buraya tıklayın.
