DAÇEV’in Muğla Valiliği’nin talimatıyla Datça Belediyesi tarafından yaban eşeklerinin toplatılmasına ilişkin yaptığı açıklamada, trafik sorununun çözümü noktasında insan odaklı çözümler yerine, eşeklerin toplatılması ‘kolaycılık’ olarak tanımlandı.
Muğla Valiliği tarafından 19 Şubat 2025’te gerçekleştirilen İl Hayvanları Koruma Kurulu toplantısı kararları gerekçe gösterilerek Datça Belediyesi’ne toplatma talimatı verdi. Datça Belediyesi ise, ilk belirlemelere göre beş eşeği uyuşturucu iğne ile uyuşturarak araçlara yükledi.
Konunun sosyal medyada yayılması üzerine Datça’da yaşayan hayvanseverler, hayvanların toplatılmasına tepki göstermek adına Datça Belediyesi önüne gitti. Yurttaşları Datça Belediye Başkanı Aytaç Kurt karşıladı. Kurt ile yurttaşlar arasında tartışma yaşandı.
Datça Çevre ve Turizm Derneği (DAÇEV) konuya ilişkin sosyal medya hesabından bir açıklama yayınladı.
“Eşekleri toplamak, doğayı tahrip etmektir” başlıklı açıklamada, “Marmaris–Datça yolu çevresinde yaşayan yaban eşekleri, Muğla Valiliği’nin talimatıyla ‘yol güvenliği’ gerekçesiyle toplanıyor. Bugün bayıltılarak toplanan eşekler, sadece birer ‘sorun’ değil; yaşadığımız coğrafyanın binlerce yıllık ortaklarıdır” denildi.
“EKOSİSTEM MÜHENDİSİ OLARAK İŞLEV GÖRÜRLER”
Açıklamada, bu tür uygulamaların ekosisteme zararına dikkat çekilerek, şunlar söylendi:
“Bu tür uygulamaların doğaya etkileri yurtdışında defalarca gözlemlendi ve bilimsel literatüre geçti. Yaban eşekleri (Equus asinus ferus), bazı bölgelerde istilacı olarak görülse de; çoğu zaman ekosistem mühendisleri olarak işlev görürler.”
Eşeklerin ekosistemdeki rolü ise şu şekilde sıralandı:
- Bitki örtüsünü dengelerler: Aşırı otlamayı engelleyerek biyoçeşitliliğin korunmasına katkı sağlarlar.
- Tohum taşırlar: Otladıkları ve gezdikleri alanlarda çeşitli bitki türlerinin yayılmasına aracılık ederler.
- Doğal yollar açarlar: Patika oluşturma özellikleri sayesinde yağmur sularının akışını yönlendirirler.
- Başka türlere yaşam alanı yaratırlar: Kuşlar, böcekler, sürüngenler bu açılan yolları ve açık alanları kullanır.
- Av–yırtıcı dengesine katkı sunarlar: Bazı ekosistemlerde puma gibi avcılar, eşek gibi büyük otçullara ihtiyaç duyar.
“İLK HEDEFİN BU CANLILAR OLMASI, KOLAYCILIKTIR”
Datça’daki eşeklerin bölgeye özgü ve ait olduğu vurgulanan açıklamada, “Kazaları önlemek için alınabilecek sayısız insan odaklı çözüm varken, ilk hedefin bu canlılar olması, kolaycılıktır. Doğaya uyum sağlamak, onu bastırmaktan çok daha yaşanabilir bir gelecek sunar” ifadeleri kullanıldı.
“YABAN EŞEKLERİNE DOKUNMA”
Açıklamanın sonunda şu ifadelere yer verildi: “Yaban eşeklerini yok saymak doğanın dengesini bozmak demek. Yaban eşeklerine dokunma!”

