CHP Muğla Milletvekili Cumhur Uzun, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Emekliler Yılı” olarak ilan ettiği 2024 yılında emeklilere verilen sözleri ve yapılan projeleri TBMM gündemine taşıdı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Muğla Milletvekili Cumhur Uzun, Cumhurbaşkanı ve Adalat ve Kalkınma Partisi (AK Parti) Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Emekliler Yılı” olarak ilan ettiği 2024 yılına dair verilen sözleri ve yapılan projeler ile ilgili Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın yanıtlaması istemiyle soru önergesini Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı’na sundu.
Uzun, 2024 yılında emekliler ile ilgili şu ifadeleri kullandı:
“‘Cumhurbaşkanı Erdoğan Ocak ayında; ‘Ömürlerinin en güzel yıllarını; aileleriyle birlikte ülkemiz ve milletimiz için çalışarak, Türkiye için katma değer üreterek harcayan emeklilerimizi baş tacımız olarak görüyoruz’ diyerek 2024 yılını emekliler yılı olarak ilan etmişti. Bu sözler üzerine büyük beklentiye giren milyonlarca emeklimiz için geçen bir yılda birkaç küçük indirimin dışında başka hiç bir şey yapılmadığı gibi hayat standartları açıklamanın yapıldığı günden bugüne daha da düştü.”
“AKP ÖNCESİ EMEKLİ OLAN BİR VATANDAŞ ORTA HALLİ BİR DAİRE SATIN ALABİLİRKEN BUGÜN VERİLEN İKRAMİYE İLE İKİ YILLIK KİRASINI ZOR ÖDÜYOR”
Emekli maaşlarının açlık sınırının dahi çok altında kaldığını belirten Uzun, 2024 yılının ‘Emekli Yüzyılı’ ilan edildiği dönemde 10 bin lira olan en düşük emekli maaşına, Temmuz ayında seyyanen (eşit olarak) 2 bin 500 lira zam yapılarak, 12 bin 500 lira olduğunu hatırlattı.
AK Parti’nin ilk iktidara geldiği gün en düşük emekli maaşı 1,5 asgari ücret düzeyinde olduğunu belirten Uzun, bugün ise en düşük emekli maaşının 0,73 asgari ücret düzeyinde olduğunu vurguladı.
Uzun, emekli maaşları ile ilgili şu açıklamayı yaptı:
“O dönem bir aylık maaşı ile sekiz çeyrek altın alabilen emekli yurttaş bugün iki buçuk çeyrek altın ancak alabiliyor. Sadece maaşlar değil, emekli bayram ikramiyeler de düştü. AKP öncesi emekli olan bir vatandaş orta halli bir daire satın alabilirken bugün verilen ikramiye ile bırakın daire almayı iki yıllık kirasını zor ödüyor.”
“EMEKLİLER YILI İLAN EDİLEN YILIN SONUNDA BUGÜN 87 DOLAR VEYA 0,59 ÇEYREK ALTIN ANCAK ALINABİLİYOR”
Bayram ikramiyeleri ile ilgili Uzun; “Partimizin haklı talebi ve kararlı duruşuna direnemeyen iktidar eksik de olsa Ramazan ve Kurban bayramlarında emekli vatandaşlarımıza ikramiye ödemeye başlamıştı” dedi.
2018 yılında bin TL olarak ödenmeye başlayan ikramiyelerin aradan geçen altı yılda sadece 3 bin TL’ye çıkartıldığını belirten Uzun, CHP olarak bayram ikramiyelerinin artırılması gerektiğini söyleyip kanun teklifleri verdiklerini fakat bunların hiçbirinin kabul görmediğini ifade etti.
Uzun, 2018 yılında uygulanmaya başlanan bayram ikramiyelerinin harçlığa dönüştüğünü dile getirerek, şu ifadeleri kullandı:
“Geldiğimiz noktada 2018 yılında 222 dolar veya 3,3 çeyrek altın alınabilen bir bayram ikramiyesi ile ‘Emekliler Yılı’ ilan edilen yılın sonunda bugün 87 dolar ve ya 0,59 çeyrek altın ancak alınabiliyor.”
“HUZUREVLERİNE BU YIL YÜZDE 300 İLA YÜZDE 360 ARASINDA ZAM YAPILDI”
Çoğu emekli yurttaşların kaldığı huzurevlerine 2024’de yapılan zam ile ilgili Uzun, şunları söyledi:
“Cumhurbaşkanı Erdoğan bu yılı “Emekliler yılı” ilan ederken; ‘Emeklilerimizin hak ettiği saygıyı görmesi, hayatlarının bu özel dönemlerini daha huzurlu, daha sağlıklı ve güven içinde geçirebilmeleri önceliklerimiz arasında yer almaktadır’ ifadelerini kullanmıştı. 15 bini devlet 11 bini özel huzurevlerinde kalan yaşlı vatandaşlarımızın artan fiyatlarla adeta huzuru kaçtı. Huzurevlerine bu yıl yüzde 300 ila yüzde 360 arasında zam yapıldı. Tepkiler üzerine fiyatlarda düzenlemeye gidilse de değişen çok şey olmadı.”
“TORUNLARINA HARÇLIK DAHİ VEREMEYEN EMEKLİLERİMİZ ÖLÜMÜ GÖZE ALARAK HALEN AĞIR İŞLERDE ÇALIŞIYOR”
Emekli yurttaşların geçinmek için çalışmaya devam etmek zorunda kaldığını ifade eden Uzun, açlık sınırının altında bir maaşa mahkûm edilen yüzbinlerce insanın halen çalışmaya devam ettiğini vurguladı.
Uzun, geçtiğimiz aylarda biri 72 diğeri 79 yaşında olan iki emekli yurttaşın çalıştıkları inşaattan düşerek hayatını kaybettiğini hatırlatarak; “Torunlarına harçlık dahi veremeyen emeklilerimiz ölümü göze alarak halen ağır işlerde çalışıyor” dedi.
Son olarak Uzun, şu açıklamaları yaptı:
“Her fırsatta kültürümüzden, milli ve manevi değerlerimizden dem vuran iktidar, emekli ve yaşlı vatandaşlarımızın sorunlarının çözümüne dair atması gereken adımları atmak yerine ülkemizin kaynaklarını har vurup harman savurmaya devam ediyor. Emeklinin de emekçinin de artık tek çözüm yolu kalmıştır. Önümüzdeki ilk seçimlerde vatandaşlarımız halkını ezen bu iktidarı tarihin tozlu raflarına kaldırmalıdır.”
CHP’li Uzun’un Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’a yönelttiği sorular ise şu şekilde;
- 2024 yılını emekliler yılı olarak ilan eden Cumhurbaşkanı: “2024 yılında, çalışma ve sosyal güvenlik başta olmak üzere emeklilerimizin yaşamlarına katkıda bulunacak pek çok yeni projeyi hayata geçiriyoruz.” Demişti. Bu yıl emeklilerimiz için hayata geçirilen projeler neler olmuştur?
- Açıklamanın yapıldığı tarihte 10 bin lira olan emekli maaşına aradan 6 ay geçtikten sonra seyyanen 2 bin 500 TL zam yapıldı. Açlık sınırının dahi çok altında olan emekli maaşlarını, emekliler yılı bitmeden asgari ücret düzeyine çıkarmayı düşünüyor musunuz?
- İlk ödenmeye başlandığı yıl; 222 dolar, 3,3 çeyrek altın alınan emekli bayram ikramiyesi ile emekli yılı ilan ettiğiniz 2024 yılı ramazan bayramında 93 dolar, 0,65 çeyrek altın, kurban bayramında 92 dolar 0,70 çeyrek altın alınabildi. Bugün ki fiyatlarla ise 87 dolar, 0,59 çeyrek altın ancak alınabilmektedir. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın emeklilere verdiği sözü tutmaya dönük olarak bayram ikramiyelerini yıl bitmeden önümüzdeki bayram için müjde vermek adına asgari ücret düzeyine ya da en azından ilk ödenmeye başlandığı yılki alım gücüne çıkarmayı düşünüyor musunuz?
- “Emeklilerimizin hak ettiği saygıyı görmesi, hayatlarının bu özel dönemlerini daha huzurlu, daha sağlıklı ve güven içinde geçirebilmeleri önceliklerimiz arasında yer almaktadır.” İfadeleri ile duyurulmasına rağmen, emekli yılında çoğu emekli olan 15 bini devlete ait olmak üzere toplamda 26 bin yaşlımızın kaldığı huzurevlerine %300 ila %360 arasında zam yapılmasının nedeni nedir? Bu zamlar geri alınacak denilmiş ve yeni fiyatlar açıklandığında ise yine %100 ila %350 zam yapıldığı görülmüştü. Bu zamları geri almayı ya da yeni bir indirim yapmayı düşünüyor musunuz?
- 2024 yılında şehirlerarası yolcu taşımacılığına %60’a yakın YHT bilet fiyatlarına son bir buçuk yılda %151,2 zam yapılmışken emekli yılı kapsamında emekli vatandaşlarımız için şehirlerarası yolcu taşımacılığında %20, demiryolu taşımacılığında %10 indirim yapılmasını yeterli buluyor musunuz? Bu indirim miktarlarını artırmayı düşünüyor musunuz?
- Emeklilerimiz, 2023-2024 akademik yılının tamamlanmasından sonra temmuz ayında 1 aylığına açılan KYK yurtlarında, 15 Temmuz-15 Ağustos 2024 tarihleri arasında bir hafta süreyle ücretsiz misafir edilecekti. Bu tatil için kaç emeklimiz başvurdu? Başvuran emeklilerimizden kaçı bu imkandan faydalanabildi? Bu uygulamayı önümüzdeki yıllarda da devam ettirerek 3 ay’a çıkarmayı düşünüyor musunuz?
- Geçtiğimiz aylarda biri 72 diğeri 79 yaşında olan emekli iki vatandaşımız çalıştıkları inşaattan düşerek hayatını kaybetti. 24.12.2024 tarihi itibariyle emekli olmasına rağmen halen çalışan kaç emeklimiz bulunmaktadır? Bunlardan kaçı 60 yaş ve üzerindedir? Emekli vatandaşlarımızın, ilerleyen yaşına rağmen çalışmak yerine huzurlu bir emeklilik geçirmesi adına emekli yılı bitmeden bu soruna dair köklü bir çözüm bulmayı düşünüyor musunuz?
- 2024 yılı ve 2025 yılında emekli olacaklar arasında enflasyondan kaynaklı oluşacak farkı emekliler leyine yeniden düzenlemeyi düşünüyor musunuz? Daha önce söz verdiğiniz küçük esnafın prim ödeme gün sayısını 7200’e düşürmeyi düşünüyor musunuz? Kademeli emeklilik için yine emekliler yılı bitmeden bir düzenleme yapmayı düşünüyor musunuz?
