Cumhuriyet Halk Partisi Muğla Milletvekili Süleyman Girgin, Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı konuşmada, borçları yapılandırılmayan esnafın Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesinde kapsam dışı kalacağını vurguladı.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu’nda dün (31 Ocak 2023) konuşma yapan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Muğla Milletvekili Süleyman Girgin, “Bu durumdaki (borçları yapılandırılmayan) esnafı Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) kapmasına almamak için mi bu borçları yapılandırma kapsamına almadınız?” diye sordu.
“BU KAPSAMA GİREN KAÇ ESNAF VAR?”
Bundan önceki yapılandırma kanunu olan 7326 sayılı Kanun’un 12’nci maddesinde BAĞ-KUR’lu esnafın sigortalılık sürelerinin ihya edildiği hatırlatan Girgin, “Bu kapsama giren kaç esnaf var? Bunların birikmiş borçları ne kadar? Bunlar EYT kapmasına girerse bütçeye yükü ne kadar olacak? Bu durumdaki esnafı EYT kapmasına almamak için mi bu borçları yapılandırma kapsamına almadınız?” sorularını yöneltti.
Muğla’da birçok esnafın mesaj gönderdiğini belirten Girgin, örneğin bir esnafın şunları sorduğunu belirtti: “1 Mayıs 2021 tarihinden sonra çalışmaya devam ettiğimiz için geçmişteki borçlarımız donduruldu ve sigortalılığımız durduruldu. Borçlarımız eğer yeniden yapılandırılsa 9 bin gün prim ödeme süremizi doldurup EYT’ye girebileceğimiz hâlde bu borçlar yapılandırma kapsamına alınmadığı için EYT kapsamına da giremeyiz ve giremiyoruz.”
“NORM BİRLİĞİ SAĞLANAMADIĞI İÇİN EYT’DEN YARARLANAMIYORLAR”
Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesi kapsamında esnaf ve sanatkârların sosyal güvenlik sorunlarının da çözülmesi gerektiğini söyleyen Girgin, “Sabahın seherinden gecenin geç saatine kadar on sekiz saat çalışan esnaf ve sanatkârlar ‘sosyal güvenlik’ şemsiyesi altında olmalarına rağmen, bugüne kadar norm birliği sağlanamadığı için EYT’den yararlanamıyor. Ayrım yapılmadan, ‘sosyal devlet’ ilkelerine göre aynı haktan esnaf da yararlanmalı” diye konuştu.
Emeklilik için gereken prim gün sayılarındaki farklılıkların Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı olduğunu belirten Girgin, “EYT düzenlemesi kapsamında bu farklılık mutlaka ortadan kaldırılmalıdır. Bununla birlikte, esnaf ve sanatkârlarımız dokuz bin prim gün sayısıyla emekliliğe hak kazanabiliyorken sigortalılar yedi bin iki yüz prim gün sayısıyla emekli olabiliyor. BAĞ-KUR emeklilik prim gün sayısı dokuz bin gün değil, sigortalılarda olduğu gibi yedi bin iki yüz gün olmalı ve bu konuda bir düzenleme yapılmalıdır” ifadelerini kullandı.
“ESNAFIN TESCİL MAĞDURİYETİ GİDERİLSİN”
2000 yılından önce oda, sicil ve vergi kaydı olduğu hâlde BAĞ-KUR kaydı olamayan çok sayıda esnafa bu sürelerden faydalanma imkânı verilmesi gerektiğini söyleyen Girgin, “Öte yandan, esnaf ve sanatkârlarımız altmış gün sigorta primini yatırmayınca muayene olamıyor, ilacını alamıyor. İki yıldır hastaneye gitme imkânı sağlandı ancak eczaneden ilacını alıp tedavisini olamama problemi devam ediyor. Sosyal güvenlik primini esnaftan, cezalı da olsa, devlet olarak alıyorsanız eğer sağlık sigortasından da faydalandırmalısınız” dedi.
“PARA MI KALDI CEPTE?”
Muğla merkezden bir pastane işletmecisinin bir mektubunu okuyan Girgin, ”Pastaneci esnaf şöyle söylüyor: ‘Muğla merkez ilçede bir pastane işletmecisiyim. Az önce 2 bin 950 lira BAĞ-KUR ödedim. Bu sadece tek bir kalem. Bunun yanında çalışanların sigortası, maaşı, dükkân kirası, elektrik, doğal gaz, su faturaları artık altından kalkılamayacak bir yük hâline geldi. Bunun yanında iş yerine ait aracın MTV’si, ticari araçlara her yıl yapılan muayene -ki o bile olmuş bin 600 lira- zorunlu trafik sigortası 3 bin lira, kasko yaptırmak zaten mümkün değil 10 bin liralara çıkmış, akaryakıt masrafını saymıyorum bile, ayrı bir külfet üzerimizde. Bunun üzerine ham madde alacaksın, üretim yapıp satacaksın ya da ürün alıp satacaksın, sattığının yerine yenisini koyacaksın; geriye ne kalacak? Evine ekmek götüreceksin, bir de ev kirası, elektrik ve doğal gaz parası ödeyeceksin. Bu çark döner mi?’ diye soruyor vatandaşımız. ‘Bir de yapılandırma deniyor, elde avuçta kaldı mı ki yapılandırma olsa da borç ödeyebilsin. Yazık bizim gibi vatandaşa! Yapılandırmayla, elinizi cebinize atın, son kalan paraları da verin deniyor vatandaşa. Para mı kaldı cepte?’ diye bir pastaneci esnafımız soruyor” diye konuştu.
“EMLAK VERGİSİNDEN MUAF EDİLMELİLER”
Esnaf ve sanatkârların, araç sahibi şoför esnafların vergi dairelerine olan vergi borçlarının anaparası dışında hiçbir ödeme alınmaması yönünde talepleri olduğunu söyleyen Girgin, “ ‘Ticari araç değişikliklerinde ÖTV indirimi sağlanmalı’ şeklinde talep var. Basit usuldeki vergi mükelleflerinin bu ekonomik sıkıntılar nedeniyle deftere geçme matrahlarının yükseltilmesinin sağlanması yönünde bir talep var. 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu’na tabi olan esnaf ve sanatkârlar odaları birliği başkanlıkları, esnaf ve sanatkârlar odası başkanlıkları, şoförler ve otomobilciler odası başkanlıkları için de bir madde eklenerek emlak vergisinden muaf edilmeli” ifadesini kullandı.
