Cumhuriyet Halk Partisi Muğla Milletvekili Süleyman Girgin, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunduğu kanun teklifi ile “Afetzedelerin sosyal güvenlik hakları ivedilikle ele alınmalı. Sosyal devlet şimdi değilse ne zaman?” diye sordu.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Muğla Milletvekili Süleyman Girgin dün (21 Şubat 2023) Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) kanun teklifi vererek, depremzedeler için bir dizi sosyal politika tedbiri önerisinde bulundu.
Girgin, “Afetzedelerin sosyal güvenlik hakları ivedilikle ele alınmalı. Sosyal devlet şimdi değilse ne zaman?” diye sorarak, kanun teklifinin gerekçesinde önerilerde bulundu.
“BİLİM, KAMUCULUK VE SOSYAL DEVLET TERK EDİLDİĞİ İÇİN BÜYÜK BİR FELAKET YAŞADIK”
Verdikleri kanun teklifiyle deprem bölgesindeki emekçiler ve engellilere yönelik bir dizi sosyal politika önerdiklerini belirten Girgin, “Ülkemizin, bir doğa olayı olan depremi böyle büyük bir felaket biçiminde yaşamasının sorumlusu, bilimden uzaklaşan, kamuculuğu terk edip ranta dayalı politikaları önceleyen, sosyal devleti aşındıran politikalardır. Bilim, kamuculuk ve sosyal devlet terk edildiği için yaşadığımız bu büyük felaketin acılarını sarmak ve tekrarını önlemek için bilime, kamuculuğa ve sosyal devlete dönmek gerekmektedir” ifadelerini kullandı.
“ÖLÜM AYLIĞI BAĞLANMASI İÇİN DEPREMDEN BİR GÜN ÖNCE SİGORTALI OLMAK YETERLİ OLSUN”
Ölüm aylığı alınması için depremden bir gün önce sigortalı olmanın yeterli olduğunu savunan Girgin, “Depremde hayatını kaybedenlerin hak sahiplerine prim ödeme ve çalışma süresi koşulları aranmaksızın ölüm aylığı bağlanmalıdır. Daha önce 1999 Depremi’nde bu şartlar esnetilmiş, 360 gün sigortalılık yeterli olmuştu. Biz bu kadar insanımızın kötü şartlarda olduğunu ve bunun uzun süre devam edeceğini göz önünde bulundurarak ölüm aylığı için depremden bir gün önce sigortalı olmayı yeterli bulan bir teklif getirdik” diye konuştu.
“KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ VE İŞSİZLİK MAAŞINDA ŞARTLAR DEPREMZEDELER İÇİN KALDIRILSIN”
Deprem bölgesinde ayrımsız bütün işçilerin işsizlik maaşı alabilmesini teklif ettiklerini belirten Girgin, “Tamamen faaliyetlerini durduranlardan ayrı olarak, bölgede bir sürü işletme ya işine geçici olarak ara verdi ya da kapasitesini küçülttü. Tüm sigorta kollarından işçiler için de kısa çalışma ödeneği getirilmesini ve bu ödenek için de depremden bir gün önce sigortalı olmanın yeterli sayılmasını istedik. Aynı şekilde işsiz kalan emekçilerimiz için, mevcut yasadaki şartların uygulanmamasını, ayrımsız bütün işçilerin işsizlik maaşı alabilmesini teklif ettik” açıklamasını yaptı.
“ENGELLİLERİN İHTİYACI OLAN GEREÇLER ÜCRETSİZ OLSUN”
Tekliflerinde depremzede engelliler içinde önerilerinin bulunduğunu söyleyen Girgin, “Engellilerimize verilecek protez, ortez, araç ve gereçlerin ücretsiz olmalıdır. Bu kadar büyük bir felaketten sonra, engellilerimizden bir de ücret almak sosyal devlete yakışacak bir uygulama değildir” dedi.
“CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ EKSİK, YETERSİZ VE AYRIMCIDIR”
Dün (21 Şubat 2023) Resmi Gazete’de yayınlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’yle çalışma hayatıyla ilgili atılan adımlarla ilgili Celal Tozan ve Aziz Çelik’ten görüş aldıklarını belirten Girgin, “Hocalarımızdan aldığımız görüşlere de dayanarak vurgulamalıyız ki bu kararname eksik, yetersiz ve ayrımcıdır” diye konuştu.
Girgin, “İşten çıkarma yasağı getirildi ancak ölüm aylığı ile ilgili bir düzenleme yok, kısa çalışma ödeneği ve işsizlik maaşı için şartlar korunuyor. Sadece yetersiz bir nakdi ücret desteği getiriliyor” ifadelerini kullandı.
Kısa çalışma ödeneğinden yararlanmak için 120 gün sigortalı olmak ve son üç yılda en az 600 gün prim ödemiş olmak gerektiğini ve bunun 6 bin ile 15 bin lira arasında uygulandığını belirten Girgin, “Kısa çalışma ödeneği ve işsizlik ödeneğinden yararlanamayanlar için günde 133,44 Türk Lirası Nakdi Ücret Desteği uygulaması getirildi. Bu destek aylık net 3 bin 972 liradır ve kısa çalışma ödeneğinin çok altındadır. 600 gün primi olana en az 6 bin, 599 gün primi olana 3 bin 972 lira. Bu düzenleme ayrımcılık yaratacak niteliktedir” açıklamasını yaptı.
Kanun Hükmünde Kararname ile fesih yasağının eksik düzenlendiğini söyleyen Girgin, “İşçilerin deprem nedeniyle işe gidememesi yüzünden iş sözleşmelerinin feshedilemeyeceği açık biçimde düzenlenmeliydi. Öte yandan fesih yasağının yaptırımı caydırıcı değildir ve kötüye kullanmaya açıktır” dedi.
Girgin, depremzedelerin haklarını koruyan, etkin ve hak temelli bir sosyal devlete yakışır düzenlemeler için, Kanun Hükmünde Kararname’lere gerek olmadığını, bu düzenlemelerin TBMM’de, sendikaların, baroların, odaların katılımıyla yapılması gerektiğini belirtti.
