Çevre örgütlerinden ortak İklim Zirvesi açıklaması

Kömüre karşı mücadele eden Muğla’dan iki, toplamda 16 çevre örgütü; “Kömürden Adil Çıkış Hedef 2030 Kampanyası” kapsamında ortak açıklama yaptı: “Kömürden kurtul geleceği kurtar.”

Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de gelişmekte olan ülkelerin daha güçlü bir iklim finansmanı mekanizması oluşturmayı, sürdürülebilir kalkınmayı desteklemeyi ve net sıfır emisyon hedefine ulaşmayı amaçlayan 29. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Taraflar Konferansı (COP29) devam ediyor.

Kömüre karşı mücadele eden Muğla’dan iki, toplamda 16 çevre örgütü COP29’u takip ettiklerini belirterek; iklim dostu bir Türkiye hedefiyle “Kömürden kurtul geleceği kurtar” çağrılarını tekrar dile getirdiği bir açıklama yayımladı.

Bilim insanlarının, yıllardır küresel ortalama sıcaklık artışlarını 1,5 derece sınırında tutabilmek için emisyonların 2030 yılına kadar 2010 yılına göre yüzde 45 oranında azaltılması gerektiğine vurgu yapan çevre örgütleri, Türkiye’nin kömürde ısrar etmesinin bilimsel gerçeklerle örtüşmediğini ve geleceği tehlikeye attığını ifade etti.

Muğla’daki üç termik santralin kapatılmasına yönelik açılan davalar geçmişte kazanılmıştı. Aydın İdare Mahkemesi’nin Muğla’daki Yatağan, Yeniköy ve Kemerköy termik santrallerinin kapatılması için 1997 yılında verdiği karar Danıştay tarafından onaylanmıştı. Fakat Bakanlar Kurulu kararı ile Danıştay kararına rağmen termik santraller çalıştırılmıştı. Türkiye, Danıştay kararını uygulamadığı için 2005 yılında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından mahkûm edilmişti.

Kampanya destekçileri, Sanayi Devrimi’nin başladığı İngiltere’nin geçtiğimiz ay son kömürlü termik santralini kapattığını ve 50’den fazla ülkenin kömürden çıkış takvimini açıkladığını hatırlattı.

Türkiye’nin iklim karnesine dikkat çekerken, bu hedef doğrultusunda kömür ve diğer fosil yakıtların yerin altında bırakılması ve ormanların korunması gerektiğini belirtti.

“ÜLKEMİZİN KAMU KAYNAKLARI ÜZERİNE DE CİDDİ BİR YÜK BİNİYOR”

Kömür sektörüne aktarılan milyarlarca dolarlık teşviklerin kamu kaynakları üzerinde ciddi bir yük oluşturduğuna dikkat çeken çevre örgütleri, “Türkiye’nin hala kömürde ısrar etmesi, bilimsel gerçeklerle örtüşmediği gibi geleceğimizi de tehlikeye atıyor. Üstelik kömürden çıkmak için bir yana, her yıl kömür sektörüne akıtılan milyarlarca dolar teşvik nedeniyle ülkemizin kamu kaynakları üzerine de ciddi bir yük biniyor” ifadelerini kullandı.

Açıklamada; Türkiye’de kömür ve madencilik projelerinin doğal alanlara verdiği zarar vurgulanarak, şunlar söylendi:

• Kahramanmaraş’ta Afşin-Elbistan A Termik Santrali’ne yeni ünite eklenmesi girişimi,

• Eskişehir’in verimli tarım alanı Alpu’da kömürlü termik santral projesinin yeniden gündeme getirilmesi,

• Muğla Milas’taki Akbelen Ormanı’nın kömür madenciliği için yok edilme tehlikesi,

• Yeryüzünün önemli biyoçeşitlilik sıcak noktalarından Kazdağları’nın ve ülkemizin diğer bölgelerinin maden projeleriyle delik deşik edilmesini kabul etmiyoruz.

Çevre örgütleri, Türkiye’nin hızlı bir şekilde kimsenin işsiz, güvencesiz, sağlıksız, enerjisiz kalmadığı, planlı ve kademeli; ekolojik, ekonomik ve toplumsal açıdan adil bir kömürden çıkış planını deklare etmesini istedi.

Ayrıca, Paris Anlaşması’nı onaylayan her ülke gibi 2025 yılında Ulusal Katkı Beyanı’nı (NDC) güncellemekle yükümlü Türkiye’nin, yeni oluşturacağı Ulusal Katkı Beyanı’na “2030’a kadar kömürden çıkışı gerçekleştirme” hedefinin koyulmasını talep etti.

Yaşanabilir bir yeryüzü için iklim kriziyle mücadelede her ülke üzerine düşen sorumluluğu ivedilikle yerine getirmekle yükümlü olduğu belirtilen açıklamada, Türkiye’nin 2030’a kadar kömürden adil çıkışa yönelik somut adımlar atması gerektiği vurgulandı.