Devlet Su İşleri’nin (DSİ) Muğla’nın Marmaris ilçesindeki Bozburun’da yapmak istediği desalinasyon tesisine verilen “ÇED gerekli değildir” kararı Muğla 3. İdare Mahkemesi tarafından iptal edildi.
Tarım ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 21. Bölge Müdürlüğü’nün Muğla’nın Marmaris ilçesi Ayağacı Bükü mevkisindeki “Bozburun Yarımadası İçmesuyu Temini Amaçlı Deniz Suyu Arıtma Tesisi Ve Derin Deniz Deşarj Projesi” hakkında Muğla Valiliği tarafından verilen “Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gerekli değildir” kararına karşı dava açılmıştı.
Mahkeme heyeti 3 Kasım 2023’te oy birliği ile verdiği kararda, Danıştay nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere “ÇED gerekli değildir” kararının iptaline hükmetti.
Kararda; 6 Temmuz 2023’te gerçekleştirilen bilirkişi keşfi sonrası hazırlanan 28 Ağustos 2023 tarihli bilirkişi raporuna vurgu yapılarak, kararın gerekçeleri şu şekilde belirtildi:
- Proje tanıtım dosyasında alanın özgün özelliklerinin detaylı bir şekilde ortaya koyulmaması.
- Alanın doğal alanlar bütünlüğü içerisinde çevresi ile bir bütün olarak incelenmemesi.
- Faaliyetin sucul ortama kalıcı etkisinin olup olmadığının irdelenmemesi.
- Nesli tehlike altında olan deniz memelilerinden Akdeniz foku (monachus monachus) için zaman zaman bir yaşam alanı olan Bozburun yarımadasında Akdeniz fokunun projeden nasıl etkileneceğinin belirtilmemesi.
- Proje bilgilerinin proje tanıtım dosyasında teknik olarak yetersiz olması ve konsantre tuzlu suyun alıcı ortama verilmesi nedeniyle oluşabilecek olumsuz etkilerin değerlendirilmemesi.
- Yer seçiminin gerekçelendirilmesi, kurulması planlanan tesisin bulunduğu bölgenin ayrıntılı olarak incelenmemesi ve biyolojik çeşitliliğin ortaya konulmaması.
- Proje tanıtım dosyası raporunda jeolojik ve hidrojeolojik değerlendirmeler açısından bilgi ve değerlendirmelerin yeterli olmaması.
“BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ’NİN HAYATA GEÇİRDİĞİ ÇÖZÜMLE KENDİLİĞİNDEN KADÜK HALE GELDİ”
Marmaris Kent Konseyi ve Marmaris Ekolojik Mücadele Komitesi tarafından yapılan açıklamada ise, Muğla Büyükşehir Belediyesi tarafından 262 Milyon TL yatırımla gerçekleştirilen içme suyu projesiyle bölgenin su probleminin çözüldüğü ifade edilerek, “Dava sürecinde Muğla Büyükşehir Belediyesi Bozburun Yarımadası’nın içme suyu sorununu çözecek bir çalışmayı hayata geçirdi. Yani desalinasyon yoluyla su temini planının yaratacağı ekolojik zararlar bir yana Büyükşehir Belediyesi’nin hayata geçirdiği çözümle kendiliğinden kadük hale geldi” denildi.
“KAZANÇ MI CEZA MI İKİLEMİNİ YAŞAMAMIZA NEDEN OLDU”
Bununla birlikte, iptal kararı verilmesine rağmen dört davacı yurttaş, ehliyet yönünden reddedilerek mahkeme masraflarını ödemekle yükümlü kılındı.
Ehliyet yönünden reddedilen yurttaşlar Ali Güç, İbrahim Aydın Bodur, Mert Yamaç ve Burçak Kıvanç’ın yargılama gideri, bilirkişi keşfi gideri ve vekalet ücretini ödemesine karar verildi.
“Haklılığımızın tespiti anlamına gelen iptal kararı, içeriği bağlamında kazanç mı ceza mı ikilemini yaşamamıza neden oldu” ifadeleri kullanılan Marmaris Kent Konseyi ve Marmaris Ekolojik Mücadele Komitesi’nin açıklamasında, “Dört arkadaşımız ehliyet yönünden reddedilmiş ve mahkeme masraflarını ödemekle yükümlü kılınmıştı. Bir idari kararın iptali sonucu mahkeme masraflarını, davayı kaybeden idare yerine, davacılar arasında yer alan ve menfaat yönünden reddedilen davacılara bırakılması tanımlamakta zorlandığımız bir vaka olarak karşımızda duruyor” denildi.
“YENİ BİR MÜCADELE VERMEK ZORUNDA KALACAĞIZ”
Kararın üst mahkemeye taşınacağı belirtilen açıklamada, “Anayasa’mızın çevreyi korumakla ödevlendirdiği yurttaşlık kavramı bu kararla askıya alınıyor. Karar ne bilimsel ne de hukuki yönden kabul edilemeyecek bir durum olarak ülke hukuk tarihinde yer alacaktır. Şimdi haklılığımızın onandığı karar içeriğinde tarafımıza yaratılan mağduriyeti çözmek için bir üst mahkemeye giderek yeni bir mücadele vermek zorunda kalacağız” denildi.
