Muğla’nın Milas ilçesinde, Yeniköy Kemerköy Elektrik Üretim ve Ticaret Anonim Şirketi’nin (YK Enerji) kömür madeni için yok etmek istediği Akbelen Ormanı’nın kesimine karşı toplanan yurttaşlara jandarma müdahale etti. İçinde avukatların bulunduğu yurttaşlar darbedilerek gözaltına alındı.
Muğla’nın Milas ilçesine bağlı İkizköy’de, kömür madeni için kesilmesine karşı mücadele edilen Akbelen Ormanı’na bu sabah (24 Temmuz 2023) saat 5.30 sıralarında jandarma ekiplerinin ve Toplumsal Olaylara Müdahale Aracı (TOMA) korumasıyla kesim ekipleri girdi.
Jandarma, Akbelen Ormanı’nın kesimini engellemek adına ormana girmek isteyen yurttaşlara müdahale etti. Aralarında Avukat İsmail Hakkı Atal, Fidan Eroğlu, Hasan Yorulmaz, Osman Asal, Volkan Çetin ve Ege Tok’un bulunduğu altı kişi gözaltına alındı.
Av. İsmail Hakkı Atal, darbedilerek gözaltına alındığı sırada defalarca “Nefes alamıyorum” diye seslendi.
“GÖZÜME BAKAMIYORSUNUZ ÇÜNKÜ HEPİNİZ GERÇEĞİ BİLİYORSUNUZ”
Yurttaşlar, jandarma ekiplerinin müdahalesinin ardından yeniden bir araya gelerek jandarma barikatının önünde toplandı. Jandarmalara seslenen İkizköylü Aytaç Yakar, “Biz doğamızı savunuyoruz, suç işlemiyoruz, katliam yapmıyoruz. Bize vurduğunuz gibi Allah da size vursun. Bize kalkan elleriniz kırılsın, yazıklar olsun. Sizi benim gibi analar doğurdu, yazıklar olsun” dedi.
Ali İhsan Işık ise, “Siz bizim askerimiz değil misiniz? Biz düşman mıyız?” diye sordu.
Esra Işık ise, “Bu topraklar hala varsa bizim sayemizde, siz kimi kimden koruyorsunuz? Burada toprağına sahip çıkan köylüler var. Bunlar sizin ananız, bacınız. Siz bunlara el kaldırıyorsunuz ya. Bunlara sıkıyorsunuz o biber gazını. Gözüme neden bakmıyorsunuz? Bakamıyorsunuz çünkü hepiniz gerçeği biliyorsunuz” dedi.
İlk müdahale sonrası jandarma ekiplerinin aynı yoldan başka bir araç geçirmek istemesine yurttaşlar tepki göstererek aracın yolunu kapattı. Jandarma ekipleri bu sırada yeniden biber gazı ve tazyikli su ile yurttaşlara müdahale etti.
Müdahalede Nejla Işık’ın annesi Havvana Ova bayıldı ve hastaneye kaldırıldı. Ova’nın sağlık durumunun iyi olduğu öğrenildi.
Diğer yandan gözaltına alınan yurttaşların da durumlarının iyi olduğu öğrenildi.
Müdahale sırasında yaralanan, aralarında Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Muğla 27. Dönem Muğla Milletvekili Burak Erbay’ın da olduğu yurttaşlara alana gelen sağlık ekipleri müdahale etti. Müdahale sırasında kaşı açılan SOL Parti Milas ilçe temsilcisi Hüseyin Yorulmaz’a ise acil serviste altı dikişi atıldığı öğrenildi.
Alana gelen Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) heyeti, jandarma müdahalesi sonrası bir basın açıklaması gerçekleştirdi.
“KÖMÜR İÇİN YAPILAN TAHRİBATI GÖRMEK İSTEYEN 500 METRE İLERİDEKİ KOCAMAN ÇUKURLARA BAKSIN”
CHP Muğla Mileltvekili Cumhur Uzun, fosil yakıt ile enerji üretiminden bir an önce vazgeçilmesini talep ederek, “Fosil yakıt ile enerji üretiminden bir an önce vazgeçilmesini, bu uğurda kesilen ağaçların artık son bulmasını istiyor bu insanlar. Çok mu şey istiyorlar. Sadece yaşam alanlarında, temiz bir çevrede yaşamak istiyorlar” dedi.
CHP’nin Akbelen mücadelesine her zaman destek vereceğini söyleyen Uzun, “Onların hakkını korumak üzere haklı mücadeleleri devam edecek. Biz CHP olarak da bu sürecin içinde sonuna kadar yer alacağız. Çünkü fosil yakıttan arınmak, ülkemizin bir mecburiyeti. Kömür için yapılan tahribatı görmek isteyen 500 metre ilerideki kocaman çukurlara baksın. Bu insanlar neden bugün ağlıyorlar ve neyin mücadelesini veriyorlar çok iyi anlayacaklardır” ifadelerini kullandı.
“ORMANLARIN, HAVANIN, SUYUN, TOPRAĞIN KORUNMASI İÇİN VERİLEN MÜCADELEYİ DE ASLA YILDIRAMAYACAKLAR”
CHP Muğla Milletvekili Gizem Özcan ise İkizköylülerin iki yılı aşkın Akbelen Ormanı’nın kömür madenine karşı korumak için verdikleri mücadelede maruz bırakıldıkları hukuksuzlara değindir ve “Bugün de burada ikincil bir hukuksuzluk yaşanıyor” dedi.
Özcan sözlerine şöyle devam etti:
“Burada direnen köylüler gözaltına alınmak suretiyle, biraz önce üzerlerine gaz sıkılmak suretiyle sindirilmeye ve bastırılmaya çalışıyor. Bunu daha önce de yaptılar. Burada mücadele eden vatandaşları gözaltına aldılar, haksız para cezaları verdiler. Yıldırılabildiler mi? Yıldıramadılar. Bundan sonra da asla yıldıramayacaklar. Ne Akbelen de ne de diğer doğa mücadelelerinde. Ormanların, havanın, suyun, toprağın korunması için verilen mücadeleyi de asla yıldıramayacaklar.”
Muğla’nın Maden sahasına çevrilmeye çalışıldığını söyleyen Özcan, Muğla’nın tarım ve turizm kenti olduğuna dikkat çekti. Özcan son olarak, “Eğer ortada bir hukuksuzluk varsa direniş haktır ve direnmeye sizlerle beraber Akbelen’den devam edeceğiz” dedi.
CHP’Lİ DERİCİ: “SİZİN ÇOCUKLARINIZIN BİR NEFESİ KAÇ PARA? BİR AĞACI KAÇ PARAYA SATTINIZ?”
CHP Muğla Milletvekili Süreyya Öneş Derici ise, sabah erken saatlerden itibaren alanda olduğunu belirtti ve “Korkunç bir sabaha uyandık” dedi. Derici, “Hukuk tamamen tüketilmeden, kamu vicdanı hiçe sayılarak doğa katliamına başlandı. Üstelik yine halkından korkan bir iktidar TOMA’larla birlikte, köylüsüne gaz sıkarak, köylüsünü hiçe sayarak, köylüsünün nefesini hiçe sayarak usulsüz eylemlerine başladı” ifadelerini kullandı.
İkidara seslenen Derici, “Her birinin Muğla’da evi, arsası, yatı var. Sizin çocuklarınızın bir nefesi kaç para? Bir ağacı kaç paraya sattınız? Kaç paraya peşkeş çektiniz? Çocuğunuzun nefesi, suyunun temizliği kaç para? Yarınlarınıza nasıl hesap vermeyi düşünüyorsunuz? Sizler köylüyü korumakla görevli jandarmaya nasıl köylüye müdahale emri verebiliyorsunuz?” diye sordu.
NE OLMUŞTU?
Muğla’nın Milas ilçesinde bağlı İkizköy’de, bölge halkı YK Enerji’nin termik santrallerine yakıt sağlayan linyit madeni sahasını Akbelen Ormanı’na doğru genişletilmesine karşı çıkmıştı. 29 Nisan 2021’de ise İkizköylüler YK Enerji’ye Tarım ve Orman Bakanlığı’nın olur kararına istinaden Orman Genel Müdürlüğü (OGM) tarafından YK Enerji’ye Akbelen’de ağaç kesme izni verilmesine karşı hukuki süreç başlatmıştı.
17 Temmuz 2021’de Orman İşletmesi kesim ekibinin mahkeme kararını beklemeden Akbelen Ormanı’nda 30’a yakın ağaç kesmesine karşın İkizköylüler ormanda 24 saatlik bir nöbete başlamıştı.
8 Ağustos 2021’de şirket yangın sıçrama ihtimali olduğu gerekçesiyle yeniden kesime gelmiş ve 100’ün üzerinde ağaç kesmişti fakat İkizköylüler daha fazla ağacın kesilmesine yeniden engel olmuştu.
Bunun üzerine orman yangınları nedeniyle ormanlara giriş yasağı gerekçe gösterilerek 10 Ağustos gecesi Jandarma ekipleri özel bir mülke ait nöbet alanında, mülk sahibinin izin belgesi olması rağmen, 11 kişiyi sürükleyerek dışarı çıkarmış, Füsun Kayra ve Edibe Demir hakkında kamu görevlisine mukavemet suçundan dava açılmıştı.
Davanın ikinci duruşmasında hazır bulunmasına rağmen İkizköylülerin tanıklarının dinlenmemesi, savunma avukatlarının Jandarmaya gece yarısı baskını emrini kimin verdiğinin araştırılmaması, sanıkların Jandarmanın orantısız güç kullanımı sonucu yaralanmalarını tespit eden adli tıp raporlarının dosyaya getirilmesi gibi taleplerin reddedilmesi üzerine reddi hakim talebinde bulunulmuştu.
Davanın 27 Mart 2023 tarihinde görülen altıncı duruşmasında ise İkizköylülerin avukatları duruşmanın uluslararası arenada takip edildiğini belirtmiş, Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Savunucularının Korunması Özel Raportörü Mary Lawlor’un süreci izleyeceğine dair attığı tweeti mahkeme ile paylaşmıştı.
Akbelen Ormanı’nın kesim izninin iptali için açılan davada ise mahkeme tarafından atanan bilirkişi heyeti 7 Eylül 2021’de bölgede keşif gerçekleştirmişti. Bölgede ilk yapılan keşifte hakimin avukatlara hakaret etmesi nedeniyle avukatlar Arif Ali Cangı, İsmail Hakkı Atal ve Şiar Rişvanoğlu reddi hakim başvurusunda bulunmuştu.
1 Mart 2022’deki ikinci bilirkişi inceleme öncesi Resmi Gazete‘de yayınlanan maden yönetmeliğindeki değişiklikle birlikte tapuda zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlarında madencilik faaliyetlerinin önü açılmıştı.
Mayıs 2022’de hazırlanan bilirkişi raporunda madencilik faaliyetlerinin orman ekosistemini tamamen yok edeceği kabul edilmiş ama aynı zamanda bölgedeki tüm kömürün çıkarılabilmesi için Akbelen Ormanı’nın madenciliğe açılması gerektiği de savunulmuştu.
8 Ağustos 2022’de ise üçüncü bilirkişi keşfi yapılmıştı. İkizköylüler 23 Ekim 2022 tarihinde Milas’ta bir yürüyüş ve basın açıklaması gerçekleştirerek, bilirkişilerin üzerindeki baskılara son verilmesini istemişti. Karadam ve Karacahisar Mahalleleri Doğayı ve Doğal Hayatı Koruma Güzelleştirme ve Dayanışma Derneği (KARDOK) Başkanı, İkizköylü Nejla Işık, “Biliyoruz ki vicdanlarının sesiyle yazılmış bilirkişi raporları Akbelen’in kurtuluşu olacak! Akbelen’i koruyacak bilirkişi raporunu umutla bekliyoruz” demişti.
Üçüncü bilirkişi raporu ise Akbelen Ormanı’ndan kömür madencilik yapılabileceğini söylemişti.
16 Temmuz 2023’te İkizköylüler ve yaşam savunucuları, çadırlı nöbetin ikinci yılını doldurması solayısıyla bir ayara gelmiş, “Akbelen Ormanı’na dokunmayın” demişti.